ทุกข์ทั้งหลายเกิด เพราะขาดการสำรวมอายตนะ

[ลัก...ยิ้ม]

ทุกข์ทั้งหลายเกิด
เพราะขาดการสำรวมอายตนะ


เมื่อวันเสาร์ที่ ๒๑ ส.ค. ๒๕๓๖ สมเด็จองค์ปฐมทรงพระเมตตาตรัสสอนเรื่องนี้ไว้ ดังนี้

๑. “ทุกข์ของจิตพ้นได้ หากเจ้าจักกำหนดรู้อาการของการเสวยอารมณ์ที่เป็นทุกข์นั้น ๆ ด้วยความเพียรในการเจริญพระกรรมฐานแก้จริตอย่างจริงจัง”

๒. “จงกำหนดรู้ว่าทุกข์ทั้งหลายนั้นเกิดขึ้น เพราะเจ้าขาดการสำรวมอายตนะ”

๓. “หากระวังอารมณ์จิตให้ดีแล้ว ก็จักเกิดอารมณ์ไปตำหนิดีเลวของบุคคลอื่นได้ยาก จักเห็นทุกอย่างล้วนเป็นกฎของกรรมทั้งสิ้น เป็นเรื่องธรรมดาที่ไม่น่าจักเก็บเอามาให้เกิดอารมณ์สุข-ทุกข์ตามโลกียวิสัยนั้น ๆ”

๔. “อย่าท้อใจ แพ้ได้แพ้ไป สอบตกก็ให้รู้เอาไว้ก็แล้วกันว่า ตกเพราะอะไร อย่างกรณีเช้ามืดวันนี้ เจ้าสอบตกเพราะยึดตัวสักกายทิฏฐิว่า มีอำนาจอะไร จักมาใช้ให้เจ้าดันประตู แค่ไขกุญแจให้ก็เพียงพอแล้ว อารมณ์ที่ไม่พอใจเกิดจากทิฏฐิตัวนี้ จัดว่าเป็นการถือตัวถือตนใช่หรือไม่?” (ก็ยอมรับว่า ใช่)

๕. “แต่เมื่อเหตุการณ์นี้ผ่านไป จิตมันยังมีอุปาทานว่าพวกนี้ดูถูกดูแคลนเจ้า จิตมันจึงไม่ยอมลบเหตุการณ์นี้ให้หลุดออกไปจากอารมณ์ กว่าจักระงับได้ นี่มิใช่ตัดแค่ระงับด้วยกำลังของสมาธิและปัญญาเล็กน้อยเท่านั้น ยังใช้ไม่ได้ ใช้เวลานานเกินไป อย่าลืมแค่ชั่วขณะจิตเดียว หากเจ้าตายไปในขณะนั้น จิตเศร้าหมองไปด้วยอารมณ์ปฏิฆะ ก็มีสิทธิ์ที่จักตกนรกได้”

๖. “อย่าประมาทคิดว่าตัดสังโยชน์ ๓ ได้แล้ว ไม่ต้องตกนรกแน่!!! แต่อย่าลืมการทำจิตให้ร้อนด้วยไฟโมหะ โทสะ ราคะก็ดี ก็ไม่ต่างกับจิตที่เสวยความร้อนของเปลวไฟแห่งนรก มีแต่ความรุ่มร้อนทุรนทุรายอยู่อย่างนั้น มันจักดีกว่ากันที่ตรงไหน จิตหาความเป็นพระไม่ได้ เพราะขาดความสงบอันเป็นปกติวิสัยของผู้ใฝ่ดี เพื่อจะละซึ่งอารมณ์อันเป็นกิเลส ตัณหา อุปาทาน อกุศลกรรมเข้าครอบงำ จำบทเรียนวันนี้ไว้ให้ดี ๆ พยายามใช้เวลาระงับ หรือตัดราคะและปฏิฆะให้สั้นเข้า จักได้ประมาทน้อยลง”



ธรรมที่นำไปสู่ความหลุดพ้น เล่ม ๖
รวบรวมโดย พล.ต.ท. นพ.สมศักดิ์ สืบสงวน

ขอเชิญทุกท่านเข้าไปอ่านได้ที่ www.tangnipparn.com