คันถธุระ และวิปัสสนาธุระ

[เถรี]

งานของพระมีสองอย่าง คือคันถธุระ กับ วิปัสสนาธุระ คันถธุระต้องทำอย่าให้บกพร่อง ไม่ว่าจะเป็นศึกษาเล่าเรียน พากเพียรปฏิบัติ ทำวัตรสวดมนต์ ท่องบ่นภาวนา ตามที่ตำราเขาว่าไว้

ผมเองผมเป็นนาคอยู่ ๓๗ วัน สวดมนต์ได้หมดแล้ว พอผมเป็นพระ ผมก็สบาย คุณจำไว้เลยว่า เราเป็นพระปฏิบัติ ถ้าภายในสองสามพรรษาแรกคุณไม่เร่งเรื่องการสวดมนต์ให้ได้ก่อน หลังจากนั้นเราจะไม่เอาเลย จะภาวนาอย่างเดียว ผมขอยืนยัน เพราะเจอมากับตัวเอง

สองพรรษาแรกผมรับกิจนิมนต์ หัวไม่วางหางไม่เว้น ออกแทบทุกวัน ที่ออกแทบทุกวัน เพราะอะไร ?

เพราะผมไปศึกษาดูว่าแต่ละงานเขาใช้บทไหนบ้าง เขาทำอะไรกันบ้าง เขาโยงสายสิญจน์อย่างไร จับสายสิญจน์อย่างไร เขาให้ศีลกันอย่างไร ถึงเวลาทำน้ำมนต์ทำอย่างไร จะพรมน้ำมนต์กันตอนไหน ?

งานบวช งานแต่งงาน งานศพ แต่ละขั้นตอนต่างกันอย่างไร อันไหนใช้นะโม ๑ ชั้น นะโม ๓ ชั้น นะโม ๕ ชั้น สองพรรษาผ่านไปผมมั่นใจว่าผมรู้ครบ ไม่มีงานไหนที่ผมไม่เคยไป ผมไปมาแล้วทุกงาน พรรษาที่สามก็เริ่มให้รุ่นน้องไปแทนบ้าง คือ ให้เขาศึกษากันเองบ้าง

คันถธุระเป็นเรื่องของทางโลก แต่ว่าพระเราทิ้งโลกไม่ได้ เรายังต้องอาศัยชาวบ้านเขา เพราะฉะนั้นจะต้องเป็นให้หมด อย่างพวกคุณอย่าให้เวลาว่าง บทไหนสวดไม่ได้ก็ให้หัดสวดไป ถึงเวลาเขาขึ้นบทไหนมาก็รับได้ มีอยู่วันหนึ่งผมไปเจอหัวหน้าขึ้น ผมรับแล้วเขานั่งเงียบกันหมดตั้งแต่หัวยันท้าย..!

วิปัสสนาธุระเป็นเครื่องมือป้องกันกิเลส ดังนั้น..กรรมฐานคุณทิ้งไม่ได้ โดยเฉพาะตัวสมาธิภาวนา เพราะเป็นเกราะป้องกันตัวที่ดีที่สุด ทันทีที่คุณทรงสมาธิอารมณ์ภาวนาแนบแน่นได้ พอถึงเวลาสนใจอะไรก็เหมือนกับค่อย ๆ เปิดประตู ก็ยื่นหน้าออกไปดูด้วยความระมัดระวัง
ถ้าหมดธุระก็กลับเข้ามาใหม่ รัก โลภ โกรธ หลง ก็จะกินเราไม่ได้ อย่างน้อย ๆ กิเลสก็โดนดับไปชั่วคราวด้วยอำนาจของสมาธิ

ฉะนั้นเรื่องของคันถธุระหรือวิปัสสนาธุระ เป็นเรื่องสำคัญในพระพุทธศานา เราจำเป็นต้องทำให้ได้ ไม่ว่าจะทางโลกทางธรรมจะต้องมีความคล่องตัว ถึงเวลาทำอะไรจะได้ไม่ไปขายหน้าคนอื่นเขา เรื่องของการปฏิบัติอย่าให้คนอื่นต้องบอกให้เราทำ เราต้องรักที่จะทำด้วยตัวเอง


เทศน์อบรมพระ ที่เกาะพระฤๅษี

[ตั้มศักดิ์]

ขออนุญาตนำไปเผยแพร่ในเว็บพลังจิตนะครับ