ก่อนตายจิตไปจับความเจ็บ ตายแล้วจะไปไหน ?

[นักเดินทางสังสารวัฏ]

๑.ถ้าตอนตายแล้วรู้สึกเจ็บปวดมาก ๆ ปวดหัวมาก ๆ ไม่สามารถนึกถึงพระนึกถึงความดีได้ และจิตไปจับความรู้สึกเจ็บ ถ้าก่อนตายจิตจับแต่ความรู้สึกเจ็บ ตายแล้วจะไปไหนหรือครับ

๒. ผมอ่านมาว่าถ้าจิตเรานึกถึงใคร จิตจะไปหาคน ๆ นั้นทันที ผมสงสัยว่าถ้าผมนึกถึงพระอริยเจ้าที่ละสังขารไปแล้ว ท่านจะรับรู้ว่าผมคิดถึงท่านหรือเปล่าครับ

[เถรี]

ถาม : ถ้าตอนตายแล้วรู้สึกเจ็บปวดมาก ๆ ปวดหัวมาก ๆ ไม่สามารถนึกถึงพระนึกถึงความดีได้ และจิตไปจับความรู้สึกเจ็บ ถ้าก่อนตายจิตจับแต่ความรู้สึกเจ็บ ตายแล้วจะไปไหนหรือครับ ?
ตอบ : ก็ต้องดูว่าก่อนที่จะจับความรู้สึกเจ็บนั้น เรานึกถึงอะไรก็ไปตรงนั้นแหละ ในบาลีเขาเรียกว่า อาสันนกรรม กรรมก่อนตาย กำลังใจสุดท้ายเกาะอะไรก่อนก็ไปที่นั่น ส่วนใหญ่ที่ไปเกาะความเจ็บปวด จิตใจเศร้าหมองก็มักจะลงทุคติ

[เถรี]

ถาม : ผมอ่านมาว่า ถ้าจิตเรานึกถึงใคร จิตจะไปหาคน ๆ นั้นทันที ผมสงสัยว่า ถ้าผมนึกถึงพระอริยเจ้าที่ละสังขารไปแล้ว ท่านจะรับรู้ว่าผมคิดถึงท่านหรือเปล่าครับ ?
ตอบ : ถ้าท่านละสังขารไปแล้ว ต่อให้ไม่ใช่พระอริยเจ้าก็รู้ เพราะว่าในเขตของท่านมีความเป็นทิพย์เฉพาะของตนอยู่