[โอรส]

พอเราจับเจ้าสี่กองนี้มาปั้นเข้าไปด้วยกันใหม่ เป็นหัว เป็นหู เป็นหน้า เป็นตาขึ้นมา เราก็ไปยึดว่าเป็นเรา เป็นของเรา ความจริงนั่นเป็นแค่เปลือกที่เราอาศัยอยู่

ร่างกายนี้เหมือนกับรถคันหนึ่ง ตัวเราที่เป็นจิตคือคนขับรถ ถึงเวลารถก็พังไปตามกาลตามเวลา เราที่เป็นจิตก็ต้องไปหารถคันใหม่ ตามบุญตามกรรมที่เราสร้างเอาไว้

เมื่อถึงวาระนั้น ถึงตอนนั้น จะเห็นว่าร่างกายนี้ไม่ใช่เรา ไม่ใช่ของเราจริง ๆ

พยายามแยกแยะอย่างนี้บ่อย ๆ ให้ละเอียดที่สุดเท่าที่จะละเอียดได้ จนกระทั่งจิตใจของเรายอมรับจริง ๆ ว่าร่างกายนี้ไม่ใช่ของเรา ร่างกายคนอื่นก็ไม่ใช่ของเขา ทั้งเขาและเรามีสภาพเดียวกันก็คือ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป

พอจิตยอมรับแล้ว ต่อไปเราแค่คิดว่า ร่างกายนี้ไม่ใช่ของเรา จิตเรายอมรับก็ใช้ได้ ต่อไปก็ไม่ต้องคิดมาก

ตอนแรก ๆ ต้องคิดเหมือนอย่างกับเหวี่ยงแห จะเอาปลาทั้งทะเล แต่หลังจากที่คัดไปคัดมา เลือกเอาปลาตัวที่ดีที่สุดได้ ก็จะเหลือนิดเดียว

ตอนแรกของการปฏิบัติจำเป็นต้องกระจายออกกว้างมาก แต่พอรวบเข้าแล้วก็จะเหลือแก่นแค่นิดเดียวเท่านั้น

ถ้าทำจนใจยอมรับได้อย่างนี้ ต่อไปจะสบาย เพราะเห็นว่าทุกสิ่งทุกอย่างเป็นธรรมดา พอเกาะตัวธรรมดาติด ก็หากินได้ตลอดชาตินี้ และชาติต่อ ๆ ไปได้เลย

คราวนี้แยกออกแล้วหรือยัง..?

ถาม : ต้องกลับไปแยกที่บ้านก่อน ?
ตอบ : ค่อย ๆ ไปนั่งแยกให้ละเอียดที่สุดเท่าที่จะทำได้ ได้ผลอย่างไรมารายงานบ้าง


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนมิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๔