เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันศุกร์ที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕

[ตัวเล็ก]

เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันศุกร์ที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕

[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๖๕ มีงานวุ่น ๆ ตั้งแต่เช้ายันค่ำ โดยเฉพาะการนำเสนอข้อมูลของชุมชนคุณธรรมต้นแบบวัดท่าขนุน ให้กับคณะกรรมการจากสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดกาญจนบุรีได้พิจารณา ก็คือคณะกรรมการชุมชนคุณธรรมได้รับการพัฒนาศักยภาพ ด้วยการใช้เทคโนโลยีในการเสนอข้อมูลและภูมิปัญญาท้องถิ่น เมื่อเรียนมาแล้วก็มีการติดตามทดสอบ ว่ามีความสามารถในการใช้เทคโนโลยีได้จริงหรือไม่ ?

โดยเฉพาะครั้งนี้เป็นการถ่ายทอดสดผ่านเว็บเพจ ที่สมัยนี้นิยมกันมาก เรียกกันว่า "ไลฟ์สด" ซึ่งทำเอาคนแก่อย่างอาตมาประสาทรับประทาน เพราะว่าเรียนภาษาอังกฤษมาจนหัวจะผุ live ครูให้อ่านว่า "ลีฟว์" สมัยนี้อ่านว่า "ไลฟ์" กันหมด

ตอนนี้ก็เริ่มประสาทก็กินอีก เพราะเริ่มมีคนอ่านคำว่า "แอนตี้" เป็น "แอนไท" ให้ได้ยินหลายครั้งแล้ว แล้วเขายืนยันด้วยว่าถูก ก็ปล่อยให้เขาประสาทรับประทานกันต่อไป ไม่ว่าจะเป็นกรุงเทพมหานครหรือบางกอก ฝรั่งก็อ่านว่า "แบงค็อก"อยู่ดีนั่นแหละ

เหมือนตอนปี ๒๕๒๕ มีการฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี เราก็ใช้คำว่า Rattanakosin Bicentennial ฝรั่งงง..คืออะไร ? ทำไมไม่ใช้ Bangkok Bicentennial ? อะไรที่ไม่เป็นสากล นำเสนอไปแล้วก็ไม่เป็นที่กระทบหูกระทบตาของคนฟัง ในเมื่อเป็นอย่างนั้นแล้ว คนก็จะไม่สนใจ แล้วก็ต้องเสียเวลาออกมาแก้ตัวว่าใช้ได้ทั้ง ๒ คำ ไปยุ่งกับเรื่องชาวบ้านมากไม่ค่อยดี ปล่อยให้เขาเครียดกันไปเองเถอะ..!

[เถรี]

วันนี้ที่อยากจะกล่าวถึงก็คือ มีข่าวพระเถระระดับสมเด็จพระราชาคณะมรณภาพ ปรากฏว่าทางวัดต้นสังกัดของพระเดชพระคุณท่านเจ้าประคุณปฏิเสธมาว่า แค่เข้ารักษาตัวเท่านั้น ไม่ใช่มรณภาพ

ตรงนี้ทำให้นึกถึงเกสปุตตสูตร หรือว่าที่ชาวบ้านทั่ว ๆ ไป มักจะรู้จักในนามกาลามสูตร แต่กาลามสูตรจริง ๆ ไม่มีอยู่ในพระไตรปิฎก เพราะว่าเกสปุตตสูตรนั้นอยู่ในพระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ หรือถ้าคัดมาเฉพาะพระสุตตันตปิฎกก็เล่มที่ ๑๒ อยู่ในอังคุตตรนิกาย ติกนิบาต

กล่าวถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จไปยังแคว้นกาลามะ เกสปุตตนิคม คนก็เลยไปรู้จักแต่คำว่ากาลามะ จนกระทั่งคิดว่าเป็นกาลามสูตร ซึ่งเป็นพระสูตรที่มักจะโดนอ้างอิงอยู่เสมอถึงหลักการอย่าเพิ่งเชื่อ ๑๐ ประการด้วยกัน ถ้าหากว่าปัญญาไม่ถึง ก็จะเห็นว่าเชื่ออะไรไม่ได้เลย แต่ถ้าหากว่าพินิจพิจารณาอย่างคนมีปัญญา แล้วถึงจะรู้ว่าควรจะเชื่ออะไรและเชื่ออย่างไร

องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเอาไว้ ๑๐ อย่างด้วยกัน ก็คือ

มา อนุสฺสวเนน อย่าเชื่อเพราะฟังตาม ๆ กันมา แบบที่ภาษิตจีนพูดว่า สามคนพูดว่ามีเสือ บนเขานั้นก็มีเสือ ก็คือเป็นเรื่องของนักต้มตุ๋นที่จะหลอกกัน ตัวเองจะไปทำอะไรไม่ดีอยู่บนเขา ไม่อยากให้คนขึ้นไป ก็หาพรรคพวกมารวมแล้ว ๓ คน เข้าไปในหมู่บ้านทีละคน

คนแรกเข้าไป ก็ไปบอกชาวบ้านว่า บนเขามีเสือ ไปเจอเสือมา ตัวใหญ่น่ากลัวมาก ดีที่หนีเอาชีวิตรอดมาได้ อีกไม่กี่ชั่วโมงก็ให้คนที่สองเข้าไปในหมู่บ้าน ตาลีตาเหลือกวิ่งตับแลบมาอีก บอกว่าเจอเสืออยู่บนเขา ชาวบ้านก็เริ่มลังเลแล้ว จากที่อยู่กันมาหลายชั่วคน ไม่เคยมีเสือ อีกไม่นานคนที่สามวิ่งเข้ามาอีก บอกว่าเจอเสือ คราวนี้ทุกคนเชื่อกันหมดว่าบนภูเขามีเสือ นี่คือลักษณะของการเชื่อเพราะว่าฟังต่อ ๆ กันมา

[เถรี]

ข้อต่อไปก็คือ มา ปรมฺปราย เรื่องปรัมปราก็คือตั้งแต่โบร่ำโบราณ อย่าเชื่อเพราะเป็นเรื่องที่เชื่อถือสืบ ๆ กันมา อย่างเช่นสมัยก่อนเขาเชื่อกันว่าโลกแบน ถ้าเดินทางไปเรื่อย ๆ สุดขอบโลกเมื่อไรก็จะตกลงไปตาย จนกระทั่งในที่สุดกาลิเลโอก็พิสูจน์ได้ว่าโลกกลม แล้วกาลิเลโอก็โดนเล่นงาน โทษฐานที่ทำให้ศาสนจักรไม่เป็นที่น่าเชื่อถือ เพราะว่าศาสนจักรไปประกาศว่าโลกแบน

ข้อต่อไป มา อิติกิราย อย่าเชื่อเพราะเป็นมงคลตื่นข่าว เขาบอกว่าอะไรดีก็ไปหมด ความเชื่อลักษณะนี้ปุถุชนมักจะเชื่อกัน แต่ถ้าเป็นพระอริยเจ้าตั้งแต่พระโสดาบันขึ้นไปจะเชื่อกรรม ไม่เชื่อข่าวลือ อย่างเช่นเขาบอกว่าดาราคนโน้นถูกหวย ๕๐ ใบ ดาราคนนี้ถูกหวย ๒๐๐ ใบติดต่อกันมา ๒๐ งวดแล้ว เป็นแค่ข่าวลือหรือเปล่า ? เพราะว่าสมัยนี้ถ้าเปิดโต๊ะรับซื้อหวย ได้มา ๘ ใบ ๑๐ ใบ ก็เอามาถือโชว์ถ่ายรูปได้

ข้อต่อไปยิ่งสำคัญใหญ่เลย มา ปิฏกสมฺปทาเนน มีพร้อมอยู่ในตะกร้า อันนี้แปลตามบาลี แต่ความจริง ปิฏก คำนี้ควรจะแปลว่าตำราหรือพระไตรปิฎกเลยก็ได้ อย่าเชื่อเพราะมีไว้ในตำรา เพราะว่าตำราก็เชื่อกันผิด ๆ ต่อเนื่องกันมาได้

มีเขียนเอาไว้ในตำราไม่ใช่จะถูกทั้งหมด เพียงแต่ว่าทฤษฎีนี้มีเหตุมีผลที่สุดในช่วงนั้น แต่ว่าหลังจากนั้นแล้ว ถ้ามีทฤษฎีที่เหนือกว่าขึ้นมา สามารถล้มล้างลงไปได้ ทฤษฎีเดิมก็เป็นอันว่าตกไป ไม่ใช่ว่าบันทึกอยู่ในหนังสือแล้วจะเชื่อได้หมด หรือว่าเป็นตำราแล้วจะเชื่อได้หมด ยิ่งสมัยนี้ยิ่งลำบากใหญ่ เพราะว่า fake news หรือข่าวปลอม ก็ต้องถือว่าเป็นตำราอย่างหนึ่ง เพียงแต่ว่าเป็นตำราที่สื่อไปทางโซเชียลเท่านั้น

ข้อต่อไป มา ตกฺกเหตุ งานนี้เรื่องของสมเด็จพระราชาคณะมรณภาพ กระผม/อาตมภาพเชื่อไปแล้ว เพราะข้อนี้ มา ตกฺกเหตุ อย่าเชื่อเพราะตรรกะ คือตรองดูแล้วมีเหตุมีผลรับกัน ก็ได้ข่าวว่าท่านเข้าโรงพยาบาลฟอกไต แล้วอยู่ ๆ มีข่าวมรณภาพ ก็เป็นเหตุเป็นผลดี เชื่อไปแล้ว เพียงแต่ไม่ได้เข้าไปดูในเพจของวัดท่านว่า เนื้อหาความเป็นจริงเป็นอย่างไร ถือว่าขาดการพิสูจน์ ตรงจุดนี้กระผม/อาตมภาพก็ถือว่าสอบตกเหมือนกัน

[เถรี]

ข้อต่อไป มา นยเหตุ อันนี้เขาบอกว่า อย่าเชื่อเพราะคาดว่าจะเป็นอย่างนั้น ตรงจุดนี้ปัจจุบันนี้เขาหากินกันเยอะมาก "รัสเซียจะบุกยูเครนแล้ว" "จีนจะบุกไต้หวันแล้ว" อเมริกาปล่อยออกมาทั้งนั้น ปล่อยเพื่ออะไร ? อันดับแรกเลยเพื่อขายอาวุธ ประเทศที่จะโดนบุกหรือประเทศที่อยู่ข้างเคียงก็รีบตาลีตาเหลือกสั่งซื้ออาวุธ ไม่ได้ซื้อทีละบาทสองบาท จะบอกว่าไม่ใช่ขนมครกก็ใช่ที่ เพราะว่าเดี๋ยวนี้ขนมครกราคาก็เกินบาทสองบาทอยู่แล้ว

อีกอย่างหนึ่งก็คือพอข่าวลือออกไป คนก็จะไปทิ้งทรัพย์สินอื่นไปซื้อทรัพย์สินปลอดภัย ซึ่งก็คือทองคำ ทองคำราคาจะสูงขึ้น คนปล่อยข่าวก็รีบขายทองคำเพื่อกินส่วนต่าง พอผ่านไประยะหนึ่ง ไม่เกิดสงครามอย่างที่ว่ามา ราคาทองตกลง เขาก็กลับไปช้อนซื้อใหม่

เพราะฉะนั้น...ถ้าหากว่าเป็นการคาดคะเนเอา โอกาสพลาดมีสูงมาก สมัยกระผม/อาตมภาพเรียนทหารอยู่ ครูฝึกบอกเลย "คิดว่า" "คาดว่า" "เห็นว่า" "แสดงว่า" "หมายความว่า" ห้ามใช้ตรงนี้ เอาความเป็นจริงเท่านั้น..!

ข้อต่อไปก็คือ มา อาการปริวิตกฺเกน เขาบอกว่าอย่าเชื่อเพราะว่าตรึกตรองดูตามอาการแล้วจะเป็นเช่นนั้น อย่างเช่นว่าจีนมีแนวโน้มจะโจมตีไต้หวัน หรือว่ารัสเซียมีแนวโน้มว่าจะโจมตียูเครน ถ้าจะเชื่อเรื่องพวกนี้เดี๋ยวซวย เหตุที่ซวยเพราะว่ามัวแต่สนใจอย่างอื่น เดี๋ยวบรรดา "เจ้าพ่อทะเลทราย" จะช่วยซ้ำ ซวยกว่าที่คิดอีก นี่กระผม/อาตมภาพเผลอพูดอะไรไปแล้ว...!

ข้อต่อไปก็คือ มา ทิฎฐินิชฺฌานกฺขนฺติยา อย่าเชื่อเพราะเข้ากับทิฐิ คือความเชื่อความเห็นเดิม ๆ ของเรา ลงกันได้เป๊ะเลยนี่ ต้องเชื่อได้สิ อย่าลืมว่าสิ่งที่เราเห็นไม่แน่ว่าจะใช่ สิ่งที่เราได้ยินไม่แน่ว่าจะใช่

โดยเฉพาะปัจจุบันนี้ข่าวคราวมีเยอะมาก แต่เป็นข่าวด้านเดียว คือด้านที่เขาอยากให้เรารู้ ไม่ใช่ด้านที่เราต้องการจะรู้ เพราะฉะนั้น...ถ้าหากว่าไปตรึกตรองดูแล้วว่าตรงกับทิฐิความเห็นส่วนตัวก็ยังเชื่อไม่ได้ ถ้าหากว่าสมัยก่อนเรียนเรขาคณิต เขามี ซ.ต.พ. ถ้าใครเขียนเท่ ๆ หน่อยเป็นภาษาอังกฤษก็ Q.E.D. ก็คือผ่านการพิสูจน์แล้ว ถ้าหากว่ายังไม่ผ่านการพิสูจน์ยังเชื่อไม่ได้

[เถรี]

ข้อต่อไป ยิ่งยุ่งเข้าไปใหญ่เลย มา ภพฺพรูปตา อย่าเชื่อเพราะลักษณะของผู้พูดนั้นน่าเชื่อถือ พระเราโดนกันเยอะ รถราชการ ติดตราหน่วยราชการมาอย่างดีเลยว่าเป็นหน่วยงานไหน คนลงมาในชุดปกติขาวอกแข็ง มีลูกน้องตามมา ๓ คน ๔ คน

"หลวงพ่อครับ หน่วยงานของผมมีงบประมาณเหลือ ต้องการจะสร้างบุญสร้างกุศล ปีนี้จะขอเป็นเจ้าภาพกฐินของหลวงพ่อนะครับ งบประมาณที่เจ้านายเขากันมาให้มีประมาณ ๕ ล้านบาท ขอหมายเลขบัญชีของหลวงพ่อด้วย พอถึงเวลาจะได้โอนเข้ามาให้" หลวงพ่อก็ต้องดีใจแหละ อยู่ ๆ จะมีเงินเข้ามา

ปรากฏว่าพอไปอีกสักพักหนึ่ง คราวนี้ไม่ได้มาด้วยตัวเอง โทรมา "จำผมได้ไหมครับ ที่วันก่อนไปกราบ หน่วยงานนั้น หน่วยงานนี้ ไปกี่คน ตอนนี้ไปแล้วปรากฏว่าเจ้าหน้าที่งบประมาณเขาอยากได้ "เงินทอน" ครับหลวงพ่อ เขาไม่เอามากหรอกครับหลวงพ่อ ขอสัก ๓๐,๐๐๐ ก็พอ หลวงพ่อช่วยโอนให้เขาด้วยครับ เขาจะได้อนุมัติจ่ายเงินตรงนี้มาให้" ยังไม่ทันจะได้เลย โดนไป ๓๐,๐๐๐ บาทแล้ว..!

อีกสักพักหนึ่งโทรมาใหม่อีกแล้ว "หลวงพ่อ..เจ้านายเขาก็อยากได้ ขอเพิ่มอีก ๕๐,๐๐๐ บาทให้เจ้านายเขาก่อน หลวงพ่อช่วยโอนให้หน่อยครับ" ตายกับตายครับ ถ้าเห็นแก่เงินก้อนใหญ่ โลภเมื่อไรก็เป็นอันว่าเสร็จเมื่อนั้น ลักษณะแบบนี้น่าเชื่อถือมาก รถราทุกอย่างมีตราหน่วยราชการมา ตัวเองแต่งชุดปกติอกขาวมา มีเอกสารจากเจ้านายยืนยันมา แต่ถ้ารู้จักสังเกต จะเห็นว่าลายเซ็นเป็นลายเซ็นสแกนลงไปทุกฉบับเลย

ข้อสุดท้าย เป็นข้อที่บางคนเสียผู้เสียคนไปเลย เพราะท่านบอกว่า มา สมโณ โน ครูติ อย่าเชื่อแม้สมณะนี้เป็นครูของเรา ตัวอย่างก็คือ พระสารีบุตรโดนพระปุถุชนตำหนิติเตียนมาก เพราะองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเทศน์เสร็จก็ตรัสถามว่า "สารีปุตตะ...ดูก่อนสารีบุตร สิ่งที่ตถาคตบอกกล่าวไป เธอเชื่อหรือไม่ ?" พระสารีบุตรบอกว่า "ยังไม่เชื่อก่อนพระเจ้าข้า" พระปุถุชนตำหนิติเตียนกันอื้ออึงว่า พระสารีบุตรอวดดี อวดเก่ง ถือว่าเป็นอัครสาวกผู้มากด้วยปัญญา แม้แต่คำสอนขององค์พระศาสดาก็ไม่เชื่อถือแล้ว

พระพุทธเจ้าก็ต้องตรัสห้ามไว้ว่า "จงฟังเหตุผลก่อน สารีบุตรมีเหตุผลอะไรจงบอกกล่าวให้กับหมู่สงฆ์ได้ทราบ" พระสารีบุตรบอกว่า "ต้องปฏิบัติดูก่อนว่าหลักธรรมนั้นปฏิบัติแล้วได้ผลจริงหรือไม่ ถ้าได้ผลจริง ถึงจะน้อมใจเชื่อทั้งหมด"

[เถรี]

เรื่องนี้ที่นำมาบอกกล่าว เพราะว่าปัจจุบันนี้ข่าวคราวมาถึงพวกเราได้ง่ายมาก แต่ความเป็นจริงในเนื้อหาข่าวนั้นมีน้อยมาก และด้วยความเคยชินก็จะเป็นอย่างกระผม/อาตมภาพ ตรองดูแล้วสมเหตุสมผลก็เชื่อ ที่ไหนได้..แชร์ข่าวปลอมไปแล้ว..!

ดังนั้น...ตรงจุดนี้ขอให้ทุกท่านระวังเป็นอย่างสูง โดยเฉพาะผู้ปฏิบัติธรรม ยิ่งปฏิบัติแล้วเกิดทิพจักขุญาณ ยิ่งต้องระวังให้หนัก เพราะเคยยกตัวอย่างมามากต่อมากแล้วว่า สิ่งที่เรารู้เห็นนั้น เรารู้เห็นจริง ๆ แต่เรื่องที่เรารู้เห็นนั้น ไม่แน่ว่าจะจริง

โดยยกตัวอย่างว่า เราเห็นคนเขาไล่ฆ่าไล่ฟันกันมา เราก็ลากมีดลากปืนไปช่วย จะโดนเขากระทืบตาย..! เพราะเขากำลังถ่ายหนังกันอยู่ เราเห็นเขาไล่ฆ่าไล่ฟันกันมาจริงไหม ? จริง แต่เรื่องที่เราเห็นนั้นจริงไหม ? ไม่จริง จึงเป็นเรื่องที่นักปฏิบัติทั้งหลายต้องระมัดระวังเป็นอย่างสูง

วันนี้จึงขอเรียนถวายแก่พระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมทั้งหลายแต่เพียงเท่านี้


พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันศุกร์ที่ ๑๘ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๖๕
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)