เก็บตกจากบ้านเติมบุญ ต้นเดือนธันวาคม ๒๕๖๒

[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "ไปพุทธาภิเษกวัตถุมงคลให้ที่สยามประติมากรรม เขารวบรวมผลงานของบรรดาจิตรกร มัณฑนากร ฯลฯ เพื่อหาทุนช่วยสาธารณประโยชน์ ก็เลยช่วยเขาซื้อรูปในหลวงรัชกาลที่ ๙ ไปหนึ่งรูป ๖๙,๐๐๐ บาท บอกว่าอาตมาขอใช้เงินส่วนตัวร่วมด้วย ขอซื้อรูปในหลวงรูปเดียวพอ

ตอนแรกก็สั่งเขาห่อ บอกว่าเอาขึ้นรถให้ที ปรากฏว่าขึ้นรถไม่ได้ ตอนที่แขวนอยู่ดูไม่ใหญ่ พอลงมาใหญ่กว่ารถอีก ท้ายสุดเขาก็เลยต้องส่งไปทางพวกสายส่งด่วน คราวนี้ตอนพุทธาภิเษกก็ขำ ๆ เพราะว่าเห็นในหลวงรัชกาลที่ ๙ มา แล้วอีกสักพักหนึ่งท่านกวนอูก็มาด้วย ก็ถามว่าแล้วคุณมาทำอะไร ? ท่านบอกว่าเจ้านายสั่งให้มา เจ้านายของท่านคือพระอินทร์ ท่านว่า "ยุคนี้เป็นยุคที่ต้องฟาดฟันกันครับ ผมเองคงจะมีความสามารถทางด้านนี้ เจ้านายท่านเลยให้มาช่วย" มีความยากลำบากในการทำมาหากิน จะให้ฝ่า ๕ ด่านประหาร ๖ ขุนพลหรืออย่างไรก็ไม่รู้ ? ท่านเล่นแบกง้าวมาเลย"

[เถรี]

"แต่ง้าวในความคิดของเรากับของท่านไม่เหมือนกันนะ ง้าวของท่านเหมือนกับดาบขนาดใหญ่ แต่ด้ามยาว ๆ หน่อย ด้ามยาวประมาณเกือบ ๒ ช่วงแขน ไม่ใช่ด้ามยาวแบบง้าวที่เราเคยเห็น แต่ว่า โอ้โฮ...ตัวง้าวใหญ่มาก ๔๘ กิโลกรัมโดยประมาณ ถ้าไม่แข็งแรงจริง ๆ จะไปยกอะไรไหว แต่ท่านถือมือเดียวเลย ไอ้ ๔๘ กิโลกรัมนี่พวกเรา ๒ มือเอาขึ้นไหม ? คือ ๘๐ ชั่ง จิน (ชั่ง) ของคนจีนประมาณ ๖ ขีด เทียบเป็นของเราก็ ๔๘ กิโลกรัม

ที่ไปเมืองจีนมางวดนี้ก็เหมือนกัน ตรงโน้นก็ขายเป็นจิน ตรงนี้ก็ขายเป็นจิน คนไทยเราก็ไปบ่นทำไมไม่ขายเป็นกิโลกรัม ? ก็หน่วยของเขาเป็นแบบนั้น นึกเสียว่าคุณซื้อครึ่งกิโลกรัมหรือว่าซื้อกิโลกรัมจีนก็หมดเรื่อง"

[เถรี]

ถาม : เพิ่งฝึกกรรมฐานไป จับลมหายใจไปตามที่บอก มีบางครั้งก็สวดภาวนาไปเฉย ๆ ก็ไม่ได้จับลมหายใจค่ะ อย่างนี้ได้ไหมคะ ?
ตอบ : ถ้าจะเอาผลต้องอยู่กับลมหายใจ ถ้ารู้ตัวว่าคิดเรื่องอื่น ได้สติก็ดึงกลับมาที่ลมหายใจใหม่ แรก ๆ จะไปตามความเคยชิน ก็คือฟุ้งไปทุกอารมณ์ คราวนี้พอเรามาบังคับให้อยู่ตรงนี้สักพักหนึ่งก็ไปอีกแล้ว พอรู้ตัวก็ดึงกลับมา สักพักไปอีก เมื่อรู้ตัวก็ดึงกลับมา พอนานไป ๆ กำลังสมาธิเราเริ่มสูงขึ้น ก็จะอยู่ได้นานขึ้นเรื่อย ๆ

ถาม : ถ้าจับภาพพระ จำเป็นว่าเราต้องจับด้วยไหมคะ ?
ตอบ : ไม่จำเป็น แรก ๆ เอาแค่ลมหายใจอย่างเดียวก็ได้ หลังจากนั้นถ้าชำนาญขึ้น บวกคำภาวนาเข้าไปก็ได้ ถ้าชำนาญกว่านั้นก็บวกภาพพระเข้าไปด้วย เอาทีละขั้น เอาลมหายใจเป็นหลักก่อน ที่หลวงพ่อสอนนั่นพวกเขาระดับสุดยอดแล้ว อย่าเพิ่งไปยุ่งดีกว่า

[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "วันก่อนคุณชนินทรบอกว่า พระไปบอกแนวปฏิบัติกับคาถา มั่นใจว่าจำได้ พอสว่างขึ้นมาหายหมดเลย ก็เลยบอกว่ากติกาเขามีอยู่ว่าถ้าสว่างแล้วจะลืม อาตมาโดนมาเองแล้ว ความจำดีแค่ไหนก็ลืม ลืมเกลี้ยงแบบลบทิ้งไปเลย"

[เถรี]

ถาม : (เอาวัตถุมงคลมาให้ดู) น่าจะเป็นกระดูกนะครับ ?
ตอบ : กระดูกช้าง กระดูกซี่โครง โดยเฉพาะซี่สุดท้าย ซึ่งระยะหลังนี่เขาเอากระดูกวัวหรือกระดูกช้างมาหลอกว่าเป็นงาช้างน้ำ หลอกขายได้เฉพาะคนที่ไม่รู้

อันดับแรก ถ้าเขาตัดมาแค่ตรงกระดูกซี่โครง ก็จะตัน งาช้างถอดปลอกมาจะไม่ตัน ประการที่ ๒ ถ้าเขาตัดถึงกระดูกสันหลัง ตรงกระดูกสันหลังจะออกมาเป็นเหลี่ยม ๆ ไม่กลมเป็นธรรมชาติ เราก็ดันไปเชื่อ ถึงเวลามาก็เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ ๑ นิ้วกว่า ๆ ยาวสักศอก บอกว่าเป็นงาช้างน้ำ นั่นเป็นซี่โครงวัวหรือไม่ก็ซี่โครงช้าง ช้างน้ำจริง ๆ งาใหญ่สุดที่อาตมาเจอก็ประมาณปากกา แล้วลองดูสิ...ปากกากับซี่โครงนั่นต่างกันแค่ไหน

[เถรี]

ช้างน้ำตัวใหญ่สุดก็ประมาณหมู ไม่ใช่หมูทั่ว ๆ ไปนะ ใครเคยเห็นหมูหลุมหมูดินของพวกแม้วบ้างไหม ? ตัวไม่ใหญ่หรอก เต็มที่ก็แค่นั้น ส่วนพวกตัวเล็ก ๆ ซน ๆ ที่ตัวประมาณหนูอะไรนั่นเป็นพวกลูกช้างน้ำ เจออะไรก็ซนไปเรื่อย ลูกสัตว์เขาไม่กลัว ไม่เหมือนตัวใหญ่ ตัวใหญ่เจอคนก็จะหลบ พวกลูก ๆ นี้เผลอก็โดนจับ

ต้องถามท่านอาจารย์เต้ วัดพุน้ำร้อน สมัยเด็ก ๆ แม่ของท่านช้อนใส่กะละมังให้เล่น ท่านบอกว่าตอนแรกก็สงสัยว่าตัวอะไร ว่ายน้ำได้แต่มี ๔ ขา แม่บอกว่าช้างน้ำ แต่ว่ามีชื่อเฉพาะของทางด้านกะเหรี่ยง อาตมาก็จำไม่ได้ว่าเรียกว่าอะไร ช้างทั่วไปเรียกกระชอ ไอ้นั่นกระชอที้กระมัง ? ช้างน้ำ

ถาม : คำว่า ทิ คือ ?
ตอบ : ทิ ก็อย่าง องทิ คือคำว่าน้ำ เป็นภาษากะเหรี่ยง ทีลอซู แปลว่าน้ำตกใหญ่ ที้หล่อ คือน้ำตก คนไทยออกเสียงไม่ตรง คำว่า ชู ก็ออกเสียงไม่ได้ กลายเป็นทีลอซู

[เถรี]

ถาม : จะมีเหตุหรือปัจจัยอะไรไหมครับ ที่ทำให้คนเราอดทนมากขึ้น ?
ตอบ : อันดับแรก ผ่านการฝึกฝนมา อันดับที่ ๒ กำลังใจ สมาธิสูงเท่าไรก็อดทนมากเท่านั้น

ถาม : แค่สองปัจจัยเท่านั้นหรือครับ ?
ตอบ : มีมากกว่านั้นอีก แต่ว่าหลัก ๆ คือสองอย่าง ผ่านการฝึกฝนมาอย่างหนึ่ง แล้วก็สมาธิอย่างหนึ่ง พวกนี้ถ้าข้ามชาติข้ามภพมา ก็จะสั่งสมกลายเป็นอุปนิสัย ในเมื่อเป็นอุปนิสัยก็สู้ทุกเรื่อง เพราะอึดกว่าคนอื่นเขา

[เถรี]

ถาม : ความกลัวมีผลไหมครับ ?
ตอบ : มี..แต่ถ้าเขาสั่งสมมาจริง ๆ ก็กลัว แต่กลัวแล้วไม่หนี กลัวแล้วสู้ เพราะฉะนั้น..เรื่องของการตัดสินใจในบางเรื่อง ทุกคนมีความกลัวหมด ต่อให้ทักษิณ ชินวัตร วอร์เรน บัฟเฟตต์ หรือ มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก จะลงทุนอะไรเขาก็กลัว แต่ว่าข้อมูลทั้งหมดและประสบการณ์ที่ผ่านมา บอกว่าถ้าทำอย่างนี้โอกาสกำไรมีมากกว่าขาดทุน เขาจะกล้าตัดสินใจ แต่ก็ยังกลัว เพียงแต่ว่ากลัวน้อยกว่าพวกเรา

เขาเองถ้าสูญไปสัก ๓,๐๐๐-๔,๐๐๐ ล้าน ก็ยังมีใช่ไหม ? เราเองถ้าเสียไปสักล้านหนึ่งก็อาจจะหมด ฉะนั้น...ความกลัวจึงต่างกัน อยู่ที่ต้นทุน ตอนนี้คนที่น่าอิจฉาที่สุดคือแจ็ค หม่า

ถาม : ทำไมหรือครับ ?
ตอบ : เขาวางมือจากกิจการแล้ว ตอนนี้มีอย่างเดียวก็คือรอปันผล ใครจะบริหารก็บริหารไป กูไม่เครียดด้วยแล้ว ถึงเวลาก็ไปรำไทเก๊ก ไม่ต้องเสียเวลาไปคิดโครงการแล้ว และที่แน่ ๆ คือเขาวางมือในช่วงจังหวะที่พอดี เพราะว่ามีคนที่แทนได้ ถ้าเราต้องการให้หน่วยงานไปได้ ต้องหาตัวตายตัวแทนไว้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ถ้าเห็นว่าใครแทนได้ก็ส่งไม้ต่อไปเลย

[เถรี]

ถาม : ปัจจัยที่ทำให้คนมีวินัยในการฝึกฝนละครับ ?
ตอบ : เหมือนเดิม กำลังสมาธิและการฝึกฝนที่สะสมมา ในเมื่อกำลังสมาธิทำให้กำลังใจเข้มแข็ง ก็สู้ แม้จะยากลำบากแค่ไหนก็สู้ เสร็จแล้วท่านทั้งหลายเหล่านี้ก็เห็นประโยชน์ด้วยว่า เรื่องของระเบียบวินัย เรื่องของกฎหมายก็คือเพื่อประโยชน์สุขของคนส่วนใหญ่ ก็ยินดีทำตาม

[เถรี]

สรุปแล้วเกือบทั้งหมดมาลงตรง ศีล สมาธิ ปัญญา ของพระพุทธเจ้า ศีลก็คือวินัย เป็นกฎระเบียบที่จะต้องบังคับให้ปฏิบัติ เพราะว่าบางคนประเภทที่ความดีในใจมีน้อย ก็จะละเมิด จึงต้องบังคับกันด้วยกฎหมาย พอเข้ามาตามหน่วยงานต่าง ๆ ก็ต้องเป็นระเบียบวินัย ไม่อย่างนั้นแล้วองค์กรหรือหน่วยงานจะสับสนวุ่นวาย ไปไม่รอดหรอก อย่างปัจจุบันนี้พรรคอนาคตใหม่ ต้องบอกว่าแนวคิดล้ำหน้าแบบเด็กยุคใหม่ แต่ว่าความล้ำหน้า ถ้าเราคิดถึงภาษิตจีน ภาษิตจีนบอกว่า ‘ล้ำหน้าครึ่งก้าวเป็นอัจฉริยะ ล้ำหน้า ๑ ก้าวเป็นคนบ้า’ แล้วคราวนี้เราจะรู้ได้อย่างไรว่า ครึ่งก้าวของเรานี่ไม่ใช่ ๑ ก้าวของคนก้าวเล็ก ๆ ?

เพราะฉะนั้น..จะทำอะไรต้องดูกาลเทศะ ดูความพร้อม ดูความพอเหมาะพอสม ดูจังหวะเวลาในการนำเสนอ พรรคอนาคตใหม่เขานำเสนอในจังหวะเวลาที่สังคมส่วนใหญ่เขายังยอมรับไม่ได้ จะเผชิญแรงต้านมาก ปัจจุบันนี้พรรคอนาคตใหม่นำเสนออะไรมา คนส่วนหนึ่งเห็นด้วย แต่ว่าคนอีกส่วนหนึ่งไม่เห็นด้วย กลายเป็นว่าเกิดความแตกแยกขึ้นในสังคม

ซุนวูบอกว่า ‘ถ้าหากว่าประกอบไปด้วย ระเบียบ วินัย กาละ ชัยภูมิ โอกาส รบที่ไหนก็ชนะ’

[เถรี]

แต่คราวนี้บางอย่างที่พรรคอนาคตใหม่เสนอมา อย่างเช่นขอให้พวกตุ๊ดพวกแต๋วบวชได้ อันนี้ยังไม่ใช่ในความรู้สึกของคนทั่ว ๆ ไป แล้วบางคนก็ไปไกลเลย บอกว่าพระพุทธเจ้าไม่เคยห้ามตุ๊ดห้ามแต๋วบวช ห้ามเฉพาะบัณเฑาะก์ มึงจะบ้า...! สมัยนั้นมีคำนี้ไหม ? เราต้องเข้าใจบริบทสมัยพุทธกาลด้วย

ในส่วนที่เขาเสนอมา อาตมาไม่ได้เห็นด้วยทั้งหมด แต่อาตมาทำเลย ก็คือตัวเองเป็นพระอุปัชฌาย์ คุณจะมาครึ่งหญิงครึ่งชายอย่างไรก็ตาม ถ้าคุณเก็บอาการได้คุณก็บวชได้ แต่ถ้าเก็บอาการไม่ได้คุณต้องสึก เพราะว่าผิดแปลกจากสังคมของความเป็นพระ ฉะนั้น..ในส่วนนี้บางทีถ้าคุณไปวัดท่าขนุน อาจจะเจอพระบางรูปท่านเรียบร้อยผิดปกติ ก็ให้รู้ว่าเป็นประเภทนี้แหละ..!

พวกเราก็ไม่ได้ไปตราหน้าท่านว่าพระตุ๊ดพระแต๋วอะไร แต่เราเรียกท่านว่า "พระเรียบร้อย" จริง ๆ ก็คืออย่างเดียวกัน เพียงแต่ว่าที่ทำเพราะว่าพระอุปัชฌาย์ โดยศัพท์แล้วแปลว่า ผู้เพ่งดู ในเมื่อพินิจพิจารณาดูแล้วว่าสมควร จึงได้เอ่ยรับว่า “ปฏิรูปัง” แปลว่า สมควรแล้ว คำต่อมาคือ “โอปายิกัง” จงรักษาสัมมาปฏิบัติโดยอุบายอันชอบ แปลว่าทำให้ถูกต้องตามระเบียบ ตามวินัย ตามกฎเกณฑ์ของสถานที่ ถ้าคุณทำอย่างนี้แล้วสามารถรักษาสถานภาพได้..คุณบวชได้

[เถรี]

อาตมาไม่ได้ว่าอะไร แต่อาตมาจะไม่ไปประกาศปาว ๆ ว่าวัดนี้กูรับบวชตุ๊ดบวชแต๋ว แบบนั้นก็ฉิ_หายสิ เพราะฉะนั้น..เราต้องเห็นด้วยว่า การก้าวล้ำครึ่งก้าวเป็นอัจฉริยะ แต่ถ้าก้าวล้ำ ๑ ก้าวเป็นคนบ้า อย่างที่ภาษิตจีนเขาว่าไว้

ในสายตาของคนรุ่นเก่า พรรคอนาคตใหม่คือคนบ้า แต่ถ้าในสายตาของคนรุ่นใหม่ พรรคอนาคตใหม่คืออัจฉริยะ ทำอย่างไรให้ความเป็นอัจฉริยะนั้นมีมากกว่าคนเห็นว่าเป็นคนบ้า ถ้าอย่างนั้นคุณก็จะได้รับการยอมรับมากกว่านี้

[เถรี]

อีกส่วนหนึ่ง ปัจจุบันนี้การเมืองของเรากลายเป็นเรื่องน่าเบื่อ ที่น่าเบื่อเพราะตั้งใจเล่นการเมืองจนเกินไป ขณะเดียวกันฝ่ายตัวเองทำอะไรไม่ผิด อีกฝ่ายหนึ่งทำแล้วผิดหมด

ในเมื่อสิ่งที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน กลายเป็น ๒ มาตรฐาน ๓ มาตรฐาน ไม่ต้องสงสัยหรอกว่าทำไมคะแนนนิยมถึงได้ตกรูดมหาราช เลือกตั้งครั้งใหม่อาจจะแพ้เลยก็ได้ ต่อให้ใช้กำลังภายในขนาดไหนก็ตาม ก็ไม่สามารถที่จะไปลบความเบื่อของคนได้

เราจะเห็นว่าคุณทักษิณ ชินวัตร แรก ๆ เสียงตอบรับดีมาก คุณจำลอง ศรีเมือง แรก ๆ นี่กวาดผู้แทนหมดกรุงเทพฯ เลย แต่ทำไมระยะหลังไม่ได้ ? เพราะว่าคนไทยเป็นคนเบื่อง่าย ถ้าคุณไม่มีอะไรที่พอเหมาะพอสม พอดีกับจังหวะเวลานั้นออกมานำเสนอ เดี๋ยวพักเดียวคนก็จะเบื่อ แล้วถ้าเขาเบื่อ เขาก็จะไม่เลือกคุณอีก

[เถรี]

ถึงได้บอกว่าแจ็ค หม่า เขารู้ตัว ในเมื่อโซเชียลสมัยใหม่ทำให้คนเบื่อง่าย ต้องการความเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ เขาเองถอยมาในจังหวะที่ดีที่สุด...จบแล้ว ที่เหลือคุณไปรบไปเครียดกันเอง ผมไม่เอาด้วยแล้ว

อีกอย่างหนึ่งก็คือเขารวยพอแล้ว ขายของวันคนโสด ครึ่งวันเท่านั้นได้ไปหมื่นกว่าล้าน แล้วเต็มวันจะได้เท่าไร ? เพราะฉะนั้น..ถ้าจังหวะเวลาพอเหมาะพอดี อย่างที่เขาบอกว่าการรบต้องประกอบด้วยกำลังพล เวลา แล้วก็โอกาส ภูมิประเทศ ฯลฯ ถ้า ๓-๔ อย่างนี้มีพร้อม รบอย่างไรก็ชนะ

โอกาสกับเวลานี่คนละเรื่องกันนะ คนละเรื่องตรงไหน ? โอกาสอย่างเช่นว่า จังหวะเวลานั้นเหมาะสม ฝ่ายตรงข้ามกำลังง่วงนอนเต็มที่เลย ตี ๔-๕ เขาหมดสภาพแล้ว เข้าตีตอนนั้นโอกาสชนะมีมากกว่า แต่เวลามันไม่ใช่ อย่างเช่นว่าบรรดาผู้กลุ่มอำนาจเห็นว่าจังหวะนี้เหมาะสม บรรดาชาวบ้านทั้งหมดเห็นว่าจังหวะนี้เหมาะสม นั่นคือเวลาที่เหมาะสม เวลาตัวนี้บาลีใช้คำว่า กาละ เพราะฉะนั้นกาละกับโอกาสคนละอย่างกัน

แต่ว่าอาตมาดีใจที่พรรคอนาคตใหม่เกิดขึ้น เพราะว่าเริ่มเห็นว่าการเมืองของเรามีโอกาสที่จะก้าวหน้ามากกว่านี้ ไม่อย่างนั้นก็วนกันอยู่ในกลุ่มอำนาจเก่า ๆ เพียงแต่ว่าใครที่เป็นคนกุมอำนาจ จำเป็นต้องดูจังหวะดูเวลาให้ดีด้วย

[เถรี]

เฮ้อ...เหนื่อยใจ วันก่อนอบรมเด็กยังบอกเลยว่า หลวงตาขอเตือนไว้อย่างหนึ่ง สิงคโปร์การศึกษาเป็นอันดับหนึ่งของโลก ประเทศไทยเป็นลำดับเกือบรั้งท้ายของอาเซียน แล้วคุณคิดว่าประเทศไทยเป็นอันดับเท่าไรของโลก ?

การศึกษาสิงคโปร์เป็นอันดับหนึ่งของโลก แต่เขาให้เด็ก ๆ เข้าห้องสมุดค้นคว้า ไม่ได้ให้ใช้มือถือค้นคว้า ถ้าคุณพึ่ง AI มากจนเกินไป ถึงเวลาเครื่องมือเครื่องไม้หมดสภาพ คุณจะไม่เหลืออะไรไว้ในหัวเลย เพราะฉะนั้น..ตรงส่วนนี้ต้องเข้าใจด้วยว่า จะไปพึ่งพาสิ่งภายนอกอย่างเดียวไม่ได้ ต้องมีอะไรเป็นของตัวเองบ้าง

เมื่อเดือนที่ผ่านมาไปประชุมร่วมกับท่านองคมนตรี พลเอกไพบูลย์ คุ้มฉายา ที่ท่านมาติดตามการสร้างวิทยาลัยเทคนิคทองผาภูมิ ในเมื่อมีโอกาสพูดก็บอกไปว่า สิ่งหนึ่งที่อยากจะบอกกับทุกท่านก็คือ สิ่งที่เราทำนั้นดี แต่ควรจะคิดเผื่อด้วยว่า เดี๋ยวนี้ปัญญาประดิษฐ์เก่งมาก ทำให้คนขี้เกียจเรียน เพราะคิดว่าข้อมูลทุกอย่างค้นได้จากอินเตอร์เน็ต

[เถรี]

ในเมื่อคนเรียนกันน้อยลง ท้ายสุดเราจะไม่มีนักศึกษามาเรียน แล้วสิ่งที่เราลงทุนไปจะคุ้มไหม ? ไม่ใช่ว่า ๓ ปีแรกเสียงตอบรับดีมาก เด็กไหลมาเทมา แต่พอปีที่ ๔ ปีที่ ๕ เด็กหายไปครึ่ง ๆ แล้วจะคุ้มค่ากับการที่เราลงทุนไปหลายร้อยล้านหรือระดับพันล้าน เพื่อที่จะสร้างวิทยาลัยเทคนิคไหม ?

ท่านองคมนตรีท่านบอกว่า “เชื่อผมเถอะ AI มาไม่ถึงทองผาภูมิหรอก เพราะผมยังเห็นเขาขุดหลุมด้วยไม้ไผ่ หยอดข้าวโพดด้วยมืออยู่เลย” อาตมาก็ได้แต่ เออ...ถ้าท่านคิดอย่างนี้นี่ตาย..! เพราะว่า AI ไม่ได้เข้าไปในบ้าน แต่ว่าเข้าไปในสถานที่เรียน..!

เราต้องคิดเผื่อทุกเรื่อง วิสัยทัศน์จะต้องยาวไกล ล่วงหน้าไปเลย ระยะต้นเป็นอย่างไร ? ระยะปานกลางเป็นอย่างไร ? ระยะยาวเป็นอย่างไร ? ไม่ใช่เห็นว่าตอนนี้ชาวบ้านบางที่ยังขุดหลุมด้วยไม้ไผ่ หยอดข้าวโพดด้วยมือ แล้วจะไปสรุปว่า AI มาไม่ถึง พวกนี้มาเร็วแค่ไหน ?

เราจะเห็นว่า BlackBerry โตได้ประมาณปีกว่า ๆ เอง ก็ตายสนิทไปแล้ว โดน iPhone ตีตายคาที่เลย ตอนนี้ยังมีคนรู้จัก BlackBerry อีกไหม ? แล้วระยะเวลาแค่นั้นเอง การเรียนของเรารุ่นหนึ่งก็ ๒ ปี สำหรับระดับ ปวช. ถึงเวลารุ่นที่ ๒ คุณหานักศึกษาไม่ได้ คราวนี้ก็จุกแล้วครับ อาตมาเห็นด้วยที่จะสร้าง เพราะว่าเป็นการสร้างคน สร้างงาน สร้างอะไรขึ้นมา แต่ที่เป็นห่วงก็คือสร้างแล้วจะเอาใครมาเรียน ?

[เถรี]

ถาม : พรุ่งนี้จะไปฝึกมโนมยิทธิเต็มกำลังที่วัดท่าซุง ตอนฝึกมีอาการสั่นมาก ?
ตอบ : ถ้าสั่น...หัวใจเต้นเร็ว ไม่รู้เหมือนกันว่าจะออกหัวออกก้อย ให้ตัดใจไปเลยว่าแม้ตายลงไปเราก็ยอม ถ้าเห็นแสงสว่าง จะเป็นจุด จะเป็นเส้น จะเป็นแผ่นผืนอย่างไรก็ตาม ตั้งใจเหมือนกับเราส่งจิตไปยังต้นแสงสว่าง เหมือนเราพุ่งทวนแสงไป หลักการมีอยู่แค่นี้แหละ แต่สำคัญตรงที่มักจะตัดใจไม่ค่อยได้

ถาม : อยากลองฝึกครึ่งกำลังค่ะ ภาวนา นะมะพะธะ แล้วก็หยุด ตามเสียงคนนำ พอเสียงคนนำไม่มีแล้ว หนูไม่รู้ว่าไปตรงไหน ?
ตอบ : ตั้งใจว่าเราจะไปไหว้พระที่พระนิพพาน ตั้งใจแค่นั้นก็พอ ถ้าหลุดออกไปก็จะไปเอง แต่คราวนี้สำคัญที่ตรงก่อนจะหลุด ถ้าตัดสินใจไม่ได้ ห่วงร่างกายอยู่ ก็จะดิ้นอยู่นั่นแหละ บอกว่าไม่ห่วง ๆ เราพูดว่าไม่ห่วง แต่ใจจริง ๆ แล้วห่วง ห่วงอย่างที่บางทีเรายังไม่รู้เลยว่าเรายึดร่างกายไว้ขนาดไหน เพราะฉะนั้น..ต้องตัดให้ได้จริง ๆ ตายเป็นตาย ถึงตายข้าก็จะไป ถ้าแบบนี้ก็จะจบง่าย

[เถรี]

ถาม : จำเป็นจะต้องดิ้นเวลาออกไปทุกครั้งหรือเปล่าคะ ?
ตอบ : ไม่จำเป็น ถ้าสภาพจิตเรียบแล้ววูบเดียวก็ไป สมัยที่อาตมาฝึกอยู่นั่น ถ้าจำไม่ผิดวันที่ ๒๒ กันยายน ๒๕๒๘ หลวงพ่อท่านฝึกให้ ฝึกเต็มกำลังครั้งแรกที่ศาลา ๒ ไร่ อาตมาก็นั่งภาวนารอท่าน ทั้ง ๆ ที่ไปเองได้แต่ไม่ไป ภาวนาไป ๆ ท่านเดินมาตอนไหนก็ไม่รู้ ถามว่า “เอ้า...พร้อมกันหรือยัง ?” ก็มีเสียงส่วนใหญ่ตอบว่า “พร้อมแล้ว” “พร้อมแล้วก็ไปสิ” เหมือนกับนักกีฬาเตรียมวิ่งแข่ง พอได้ยินว่าให้ไปนี่เหมือนกับเสียงสัญญาณปล่อยตัว วูบเดียวไปเลย ร่วงตึงแข็งเป็นหินไปเลย ไม่เห็นมีดิ้นมีอะไร

ถาม : ครึ่งกำลังกับเต็มกำลังต่างกันอย่างไรคะ ?
ตอบ : ถ้าเราฝึกครึ่งกำลังมาจนคล่องตัวจริง ๆ ทำเต็มกำลังก็แค่สว่างขึ้น ความชัดเจนมีมากขึ้น มีความคล่องตัว ไปง่ายไปสะดวกขึ้น เพราะฉะนั้น..ใครได้ครึ่งกำลังแล้วไปฝึกเต็มกำลังนี่บางทีก็เหลวไหลนะ เพราะว่าอย่างเดียวกัน เพียงแต่สว่างขึ้น เราก็แค่ปรับหน้าจอให้สว่างขึ้นเท่านั้นเอง...(หัวเราะ)...

[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "เมื่อวานนี้ไปบิณฑบาตงานในหลวงรัชกาลที่ ๙ ได้ข้าวของมาหลายคันรถ เข้าไปค้น ๆ จะหาขนมอะไรสักอย่างที่อยากกิน ค้นไปค้นมาบ่นกับแม่ชีว่า ตกลงไม่มีอะไรที่จะยั่วกิเลสอาตมาได้เลยหรือ ?

ปัจจุบันนี้เวลากินกลายเป็นหน้าที่ จะกินตามใจตัวเองว่ามีอะไรอร่อยที่เราอยากกิน หาเท่าไรก็หาไม่ได้ คิดดูว่าบิณฑบาตมาของเป็นคันรถ ไปคุ้ยหาแล้วไม่ได้ของที่ตัวเองอยากกิน แล้วก็ไม่รู้ว่าตัวเองอยากกินอะไร บางทีก็อยู่ในวงข้าว ยกกับข้าวมาแล้วบ่นกับพระว่า ตกลงว่าไม่มีอะไรยั่วกิเลสผมได้เลยหรือวะ ? พระท่านก็หัวเราะกัน"

[เถรี]

พระอาจารย์เล่าว่า "รองผู้ว่าราชการจังหวัดกาญจนบุรี ท่านสมยศ ศิลปีโยดม ท่านมาเปิดงานปฏิบัติธรรมถวายในหลวงรัชกาลที่ ๙ ท่านถามว่า “ท่านมีลูกศิษย์อยู่ในหนังสือมติชนรายวันด้วยหรือ ?” ถามว่าทำไม ? “เขาไปเขียนเชียร์ท่านอยู่ในนั้น” อาตมายังไม่รู้เลยว่าเขาเขียนตอนไหน แล้วไปอยู่เล่มไหน แสดงว่าท่านอ่านแล้วไปเจอเข้า"

ถาม : ขนาดคลิปวีดีโอที่วิทยาลัยสงฆ์ เขายังเอามาลงเลย ?
ตอบ : ระยะหลังเขาขอแชร์กันเยอะมาก บางรายก็ส่งหนังสือมาขออย่างเป็นทางการ แต่ส่วนใหญ่แล้วเจอก็แชร์ต่อเลย บางทีบรรดาเพื่อน ๆ พระอุปัชฌาย์ก็ส่งมา ๆ บอกว่าไม่ต้องส่งได้ไหม ? นั่นข้าเอง จะส่งมาทำไมวะ ? เขาก็บอกว่า “กลัวไลน์จะเหงา” เหงาก็ส่งรูปตัวเองสิวะ เสือกทะลึ่งมาส่งรูปข้า..! ท่านบอกว่ามีเยอะมากเลยครับ มีทุกอิริยาบถ ก็เลยบอกไปบอกว่า ยังขาดอยู่อิริยาบถหนึ่ง เพราะไม่ยอมให้ตามตอนเข้าส้วม ไม่อย่างนั้นคงจะมีแน่..!