เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันพฤหัสบดีที่ ๕ กันยายน ๒๕๖๗

[ตัวเล็ก]

เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันพฤหัสบดีที่ ๕ กันยายน ๒๕๖๗

[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๕ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๗ กระผม/อาตมภาพเดินทางไปยังวัดบางไผ่นารถ หมู่ที่ ๖ ตำบลบางไทรป่า อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม เพื่อฉันเพลร่วมกับคณะกรรมการขับเคลื่อนโครงการสร้างความปรองดองสมานฉันท์ด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา (หมู่บ้านรักษาศีล ๕) เนื่องจากว่าการตรวจยกหมู่บ้านรักษาศีล ๕ ต้นแบบของจังหวัดนครปฐมนั้น เป็นการตรวจยกที่บ้านศิลามูล จังหวัดนครปฐม

พระครูปุญญาภิสันท์, ดร. เจ้าคณะอำเภอบางเลน ซึ่งเป็นเพื่อนร่วมเรียนกับกระผม/อาตมภาพมา ตั้งแต่ระดับประกาศนียบัตรบริหารกิจการคณะสงฆ์ ปริญญาตรี ปริญญาโท แล้วหลังจากนั้นท่านไม่ได้ไปเรียนปริญญาเอก ปล่อยให้กระผม/อาตมภาพกับพระครูไพโรจน์ภัทรคุณ, ดร. วัดสระพัง พระครูสุตกาญจนวัฒน์, ดร. วัดวังปะโท่ ไปเรียนกันเองตามอัธยาศัย มาภายหลังอีก ๒ ปี ก็มีพระมหาสมนึก วรธมฺโม, ดร. วัดกระโจมทองไปเรียนปริญญาเอกอีก ๑ รูป

ท่านค่อย ๆ เจริญเติบโตในสายงานขึ้นมา จากเจ้าคณะตำบลบางไผ่นารถ ขึ้นมาเป็นเจ้าคณะอำเภอบางเลน เจอหน้ากันเมื่อไร ก็จับกระผม/อาตมภาพไปลูบ ๆ คลำ ๆ บอกว่า "ขอกูคลำด็อกเตอร์สักหน่อยเถอะ เผื่อว่าจะมีราศีติดตัวบ้าง" แล้วในที่สุด ท่านก็ตัดสินใจเรียนร่วมรุ่นกับพระเดชพระคุณพระธรรมวชิรานุวัตร, ดร. (แย้ม กิตฺตินฺธโร) เจ้าคณะภาค ๑๔ เจ้าอาวาสวัดไร่ขิง (พระอารามหลวง) จึงเพิ่งจะรับปริญญาเอกไปเมื่อ ๒ ปีที่แล้วนี่เอง

ท่านเองในฐานะเจ้าคณะอำเภอท้องที่ จึงนิมนต์คณะกรรมการและอนุกรรมการหมู่บ้านศีล ๕ ทุกรูป มาฉันเพลที่วัดบางไผ่นารถก่อน เพราะว่าห่างจากวัดศิลามูลแค่ไม่กี่กิโลเมตร โดยจัดเตรียมข้าวปลาอาหารเอาไว้ มากมายมหาศาลจนกินไม่ไหวใช้ไม่หมด เมื่ออิ่มหนำสำราญกันดีแล้ว พวกเราก็ตรงไปยังวัดศิลามูล หมู่ที่ ๖ ตำบลหินมูล อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐม เพื่อที่จะเข้าร่วมพิธีตรวจประเมินโครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ ซึ่งก็ต้องว่ากันไปตามลำดับ

เนื่องเพราะว่าพระเถระกรรมการยังมาไม่ครบ กระผม/อาตมภาพจึงลงไปเดินดูซุ้มนิทรรศการเสียก่อน ทำให้ควักกระเป๋าให้เด็กนักเรียนที่มาเล่นดนตรีบ้าง มาแสดงนิทรรศการบ้าง หมดไปประมาณ ๕,๐๐๐ บาท..!

นึกถึงตรงนี้ทีไรก็ขำทุกทีว่า เขามีงบประมาณให้คณะกรรมการขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ ทั้ง ๑๕ รูป ๆ ละ ๒๕,๐๐๐ บาทต่อปี แต่กระผม/อาตมภาพตรวจยกหมู่บ้านรักษาศีล ๕ ต้นแบบไปแค่ ๔ - ๕ แห่ง ก็หมดไปไม่ต่ำกว่า ๓๐,๐๐๐ บาทแล้ว แต่ละปีก็หมดนับเป็นแสน ๆ บาท เนื่องเพราะว่าต้องให้รางวัลเด็ก ๆ แบบนี้

[เถรี]

ด้วยความที่เด็ก ๆ เองมีความสามารถอย่างแท้จริงอย่างหนึ่ง และให้เป็นกำลังใจที่อุตส่าห์มาออกนิทรรศการอีกอย่างหนึ่ง กระผม/อาตมภาพจึงต้องจ่ายแล้วจ่ายอีก แต่เป็นการจ่ายด้วยความเต็มใจ ลักษณะเหมือนอย่างกับปลูกพืชแห่งความดีเอาไว้ในจิตใจของเด็ก ต้นคุณงามความดีนี้จะไปเจริญงอกงามในยุคไหนสมัยไหน ก็แล้วแต่ว่าบุญกุศลที่เขาจะสร้างสมเพิ่มเติมหรือว่าสร้างสมมาแต่อดีต จะรวมกันจนเป็นพลวปัจจัย ดลบันดาลให้ความประสงค์ของเขาสำเร็จสัมฤทธิ์ผลดังความปรารถนา

เมื่อพระเดชพระคุณท่านเจ้าคุณอาจารย์พระเทพปวรเมธี, รศ., ดร. (ประสิทธิ์ พฺรหฺมรํสี ป.ธ. ๙) ประธานคณะกรรมการขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ หนกลางมาถึง ก็นำพาพวกเราเข้าไปเจริญพระพุทธมนต์ถวายพระประธานในพระอุโบสถ เมื่อถ่ายรูปหมู่เป็นที่ระลึกแล้วออกมา ดร. พระครูมานะ - พระครูปุญญาภิสันท์, ดร. เจ้าคณะอำเภอบางเลนของเรา ท่านก็นำเอาขบวนกลองยาวมารับ โดยการแห่ผ้าห่มหลวงพ่อศิลา ซึ่งเป็นพระประธานเจ้าของชื่อวัดศิลามูล ซึ่งสร้างอยู่ที่ริมแม่น้ำ แห่ไปถึงแล้วทำการห่มผ้าถวาย

ด้วยความที่แต่ละคนล้วนแล้วแต่ทำอะไรเชื่องช้า กระผม/อาตมภาพจึงต้องปีนขึ้นไปห่มผ้าถวายหลวงพ่อศิลาเสียเอง แล้วลงมาปล่อยพันธุ์ปลาต่าง ๆ ลงสู่แม่น้ำท่าจีน ไม่ว่าจะเป็นปลาสวาย ปลายี่สก ตลอดจนกระทั่งปลากดก็ยังมี

แล้วขบวนกลองยาวก็แห่พวกเราไปยังวิปัสสนาธุรสถานวัดศิลามูล ซึ่งเป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมของทางวัดศิลามูลและของตำบลหินมูลแห่งนี้ ปรากฏว่าบรรดาญาติโยมทั้งหลายเกือบร้อยคนที่ปฏิบัติธรรมอยู่นั้น ได้มีการปฏิบัติธรรมโดยการไหว้พระ แล้วก็กล่าวคำว่า

พุทโธ เมนาโถ พระพุทธเจ้าเป็นที่พึ่งของข้าพเจ้า

ธัมโม เมนาโถ พระธรรมเป็นที่พึ่งของข้าพเจ้า

สังโฆ เมนาโถ พระสงฆ์เป็นที่พึ่งของข้าพเจ้า ซึ่งไปตรงกับหลักปฏิบัติธรรม "ธรรมนาวาวัง" ซึ่งกำลังได้รับการสนับสนุนเป็นการใหญ่จากทางคณะสงฆ์เข้าพอดี

พระเดชพระคุณพระพรหมเสนาบดี (พิมพ์ ญาณวีโร ป.ธ.๗) ที่ปรึกษามหาเถรสมาคม รองประธานคณะกรรมการอำนวยการ โครงการสร้างความปรองดองสมานฉันท์ด้วยหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา (หมู่บ้านรักษาศีล ๕) ชอบอกชอบใจมาก สั่งบันทึกทั้งภาพเคลื่อนไหวและเสียง เพื่อส่งไปให้ท่านเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณีได้ดูว่า ทางด้านหมู่บ้านนี้ได้ทำตามแบบของ "ธรรมนาวาวัง" มาแต่ดั้งแต่เดิมแล้ว

หลักการปฏิบัติธรรมแบบนี้ ในระยะแรกพระเดชพระคุณหลวงพ่อฤๅษีฯ วัดท่าซุง ท่านก็นำสมาทานพระกรรมฐานแบบนี้เหมือนกัน แต่ของท่านจะต่อท้ายด้วยว่า "ญาณอันใดซึ่งเป็นผลจากสมถภาวนา ญาณเหล่านั้นอันมีทิพจักขุญาณ จุตูปปาตญาณ เจโตปริยญาณ ปุพเพนิวาสานุสติญาณ อตีตังสญาณ อนาคตังสญาณ ปัจจุปปันนังสญาณ และ ยถากัมมุตาญาณ ญาณทั้งหลายเหล่านี้ จงมาบังเกิดปรากฏขึ้น ในกายทวาร ในวจีทวาร และมโนทวารของข้าพระพุทธเจ้า ณ กาลบัดเดี๋ยวนี้เถิด" ซึ่งภายหลังหลวงพ่อท่านได้ตัดให้สั้นลง จะได้ไม่ยืดเยื้อ แล้วกลายเป็นคำสมาทานกรรมฐาน อย่างที่ท่านทั้งหลายได้เห็นและใช้อยู่ในปัจจุบันนี้

[เถรี]

ครั้นเสร็จจากการดูการปฏิบัติธรรมแล้ว กระผม/อาตมภาพก็ตัดสินใจว่า ๒๐ คะแนนในมือสำหรับหมวด ๓ เกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมของวัดศิลามูลหรือบ้านศิลามูลแห่งนี้ กระผม/อาตมภาพขอถวายให้พระมหาสมโภช สุเมโธ ป.ธ. ๓ เจ้าอาวาสวัดศิลามูลทั้งหมด เนื่องเพราะว่าท่านปฏิบัติอยู่เป็นปกติ ทำทุกวัน ส่งรูปส่งข่าวในการปฏิบัติธรรมลงทั้งกลุ่มไลน์ ลงทั้งเฟซบุ๊ก เป็นตัวอย่างแก่ผู้อื่นอยู่เกือบทุกครั้ง

จึงทำให้เห็นอย่างชัดเจนว่า ท่านเองมีการจัดปฏิบัติธรรมเป็นปกติ ไม่ว่าจะนำพระภิกษุสามเณรหรือว่าญาติโยมปฏิบัติธรรมก็ตาม ซึ่งเป็นหลักฐานอย่างดีที่จะยืนยันกับคณะกรรมการทั้งหลายว่า ที่ให้คะแนนเต็มไปนั้นเพราะว่าท่านสมควรได้จริง ๆ ไม่ใช่ว่าเพราะสถานที่นี้เป็นบ้านเกิดของพระธรรมวชิรานุวัตร, ดร. ไม่ใช่เป็นบ้านเกิดของพระเทพปวรเมธี, รศ., ดร. หากแต่เขาทำดีทำถูกจริง ๆ จะไม่ให้ก็ย่อมเป็นไปไม่ได้

แล้วพวกเราก็มาทำการตัดริบบิ้น เปิดนิทรรศการโครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ ซึ่งจัดได้อลังการงานสร้างสุด ๆ ทุกตำบลมาร่วมมือกันหมด แต่ละตำบลนำเอาของดีของตนเองมาแสดง จึงมีการซื้อหาและแจกรางวัลกันอย่างครึกครื้น กระผม/อาตมภาพเองหันไปมองหน้าพระมหาวิเชียร ชาตวชิโร ป.ธ. ๙ ผู้ช่วยเลขานุการคณะกรรมการตรวจประเมินหนกลาง ซึ่งปกติแล้วจะสะกิดให้กระผม/อาตมภาพแจกรางวัลเด็ก แต่ด้วยความที่ท่านเห็นแล้วว่ากระผม/อาตมภาพแจกไปก่อนแล้ว วันนี้จึงไม่ได้ย้ำเตือนแต่ประการใด

หลังจากที่ได้เดินดูนิทรรศการครบก็เป็นเวลาชั่วโมงเศษ จึงมาเข้าสู่พิธีกรรมพิธีการในการตรวจประเมิน ขั้นตอนต่าง ๆ ก็มีตั้งแต่การบูชาพระรัตนตรัย การที่หัวหน้าส่วนราชการเปิดกรวยถวายพระพรต่อหน้าพระบรมฉายาลักษณ์ในหลวงรัชกาลที่ ๑๐ ข้าราชการทุกคนร้องเพลงสรรเสริญพระบารมี คณะสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์บทจักกิวังสะทะสะมะปะระเมนทะมะหาราชาภิถุติคาถา แล้วก็ต่อด้วยการถวายสักการะประธานสงฆ์ จากนั้นผู้นำท้องถิ่นกล่าวต้อนรับและกล่าวถวายรายงาน แล้วเป็นการชมวิดีทัศน์สรุปผลการดำเนินงานโครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ คณะกรรมการก็จะให้คะแนนกันในตอนนี้เอง

เมื่อเสร็จสรรพเรียบร้อย กรรมการแต่ละฝ่ายถ้ามีข้อสงสัยอะไร ก็จะซักถามผู้ที่เป็นเจ้าของงานด้านนั้น ไม่ว่าจะเป็นเจ้าคณะจังหวัด เจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะตำบล หรือว่าเจ้าอาวาส ตลอดจนผู้ว่าราชการจังหวัด นายอำเภอ กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน และผู้ปฏิบัติธรรมของสถานที่นั้น ๆ จากนั้นจึงเป็นการสรุปงานแล้วก็กราบพระรัตนตรัย เดินทางไปชมนิทรรศการนอกสถานที่กันต่อไป

แต่กระผม/อาตมภาพนั้นไม่มีส่วนร่วมในนิทรรศการนอกสถานที่ ประการแรกก็คือถึงไปดูก็ไม่มีคะแนนเพิ่มให้เขา ประการที่สองก็คือการกรำงานนาน ๆ โดยปราศจากการพักผ่อน มาลาเรียก็มักจะกำเริบกลางคัน วันนี้ก่อนเข้าทำการประเมินก็ได้ฉันยาระงับอาการเอาไว้ก่อน แล้วก็มานั่งภาวนาว่าอย่าได้กำเริบขึ้นมาในตอนช่วงนี้ เพราะว่าจะขายหน้าคนอื่นเขา แต่ว่าทางเจ้าภาพก็มักจะถวายน้ำเย็นให้กับพระทุกรูป โดยที่กระผม/อาตมภาพร้องขอน้ำร้อนแล้วก็มักจะไม่ได้ เพราะว่าอากาศร้อนอบอ้าวแบบนี้ไม่มีใครเขาฉันน้ำร้อนกัน ท้ายที่สุดก็ต้องให้น้องเล็ก (นางสาวจิราพร ซื่อตรงต่อการ) ที่โดนคณะกรรมการและอนุกรรมการตีขลุมว่า "เป็นสมบัติของศีล ๕" ไปทำการหาน้ำร้อนมาให้

เสร็จงานกระผม/อาตมภาพก็รีบ "ชิ่ง" ออกจากวัดของเขา เพื่อกลับสู่ที่พักของตน ก่อนที่จะต้องทำหน้าที่ในวันรุ่งขึ้น ระหว่างทางก็ทำการบันทึกเสียงธรรมจากวัดท่าขนุนนี้เอาไว้ก่อน เผื่อว่าไข้ขึ้นจนหมดสภาพ ญาติโยมจะได้มีเอาไว้ฟังโดยไม่ขาดในแต่ละวัน

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันพฤหัสบดีที่ ๕ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๗
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)