เก็บตกจากบ้านเติมบุญ ต้นเดือนมิถุนายน ๒๕๖๐

[เถรี]

โดยเฉพาะถ้าตัวเราเป็นแบบอย่างที่ดีได้จะช่วยได้เยอะมากเลย เพราะเราไปสร้างความเลื่อมใสศรัทธาให้กับคนรุ่นใหม่ ๆ เดี๋ยวเขาไปบอกกันปากต่อปาก คนใหม่มาก็วิ่งมาหาเราอีก ไป ๆ มา ๆ คณะอื่นเขาไม่ขออยู่ จะขออยู่แต่คณะ ๑๐

พอนานไป ๆ จะมีคนที่เขาศรัทธาการทำงานของเรา หรือว่าศรัทธาความประพฤติปฏิบัติของเราก็จะมาเกาะกลุ่มด้วย ถึงเวลานั้นต้องบริหารให้ดี ไม่อย่างนั้นเดี๋ยวจะเหมือนกับว่าตั้งกลุ่มไปเบียด ไปกระทบกระทั่งกับคนอื่นอีก เรื่องพวกนี้ลำบาก เป็นเรื่องละเอียดอ่อน เราไม่คิดแต่คนอื่นดันคิดแทนนี่ยุ่งฉิบหา...เลย

เรื่องบางอย่างสำคัญตรงว่าต้องจับเข่าพูดกัน เคลียร์กันให้เรียบร้อยไปเลย อย่าไปปล่อยให้กินใจนาน ถ้าต่างคนต่างคิด ต่างคนต่างปรุง เดี๋ยวผิดใจกันจริง ๆ อยู่วัดเดียวกันไปผิดใจกันงานส่วนรวมก็เสียหายหมด

[เถรี]

ถาม : ตอนไปอังกฤษ บางทีเราต้องการปรับเปลี่ยนอะไรให้ดีขึ้นแล้วเขาไม่เข้าใจ เขารักษาแบบเดิม ๆ ไม่ยอมเปลี่ยน ?
ตอบ : ต้องลองคุยกับเขาก่อนว่าเราจะทำอย่างนี้ ๆ จะมีผลดีอย่างนี้ ๆ เขาจะเห็นด้วยไหม ? แต่ว่าส่วนใหญ่แล้วก็คือมักจะมีความคิดอนุรักษ์ คิดว่าของตัวทำดีแล้ว ไม่ค่อยเปลี่ยนตามง่าย ๆ หรอก จนกว่าจะเห็นผลจริง ๆ

ประสบการณ์การทำงานนั้นหายาก ต้องลงไปชนเองแบบนั้นแหละ ต่อไปเวลาเจอปัญหามองปัญหาแตก รู้ว่าต้องทำอย่างไร รู้ว่าต้องทำอย่างนี้จึงจะมีผลอย่างนี้ ถ้าทำอีกอย่างจะมีผลอีกอย่างหนึ่ง เราก็สามารถเลือกที่เหมาะกับเหตุการณ์มากที่สุดได้ แต่ต้องหกล้มหกลุกมาก่อนทั้งนั้น

ถาม : เขาคิดว่าตรงนี้ดีที่สุด ?
ตอบ : ใช่...แต่ว่าดีที่สุดแค่ตรงนั้น

[เถรี]

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : ไม่ต้องทำอย่างไร เพราะว่าเราหลุดไปแล้วเราก็ไปไหนไม่เป็น เปะปะแล้วก็กลับ เพราะว่าใจยังยึดร่างกายอยู่มาก ให้ตั้งใจพิจารณาตัดร่างกายให้ได้จริง ๆ ก่อนที่จะภาวนาให้ตั้งใจว่า ถ้าออกไปเราจะไปกราบพระที่พระนิพพาน แค่นั้นเองแหละ แต่ถ้าหากว่าพิจารณาตัดร่างกายไม่ได้ จะเกิดเหตุการณ์แบบนั้น พอออกไปแล้วก็มืด มืดแล้วก็ไปไหนไม่ถูก เปะปะไปพักหนึ่งแล้วก็กลับดีกว่า ช่วงนี้จะเป็นอยู่นานเลย ลองพยายามใหม่ ขอยืนยันว่าเป็นทุกคน

[เถรี]

พระอาจารย์กล่าวว่า "ตอนไปทิเบตส่วนหนึ่งที่น่าทึ่ง ก็คือ พระราชวังโปตาลาสร้างมาเป็นพัน ๆ ปีแล้ว มีแค่ดิน หินแล้วก็ไม้ ทุบ ๆ ๆ แล้วก็ก่อเสริมขึ้นมา อยู่ได้อย่างไรกัน แข็งแรงปานนั้น

ทิเบตแทบจะไม่มีต้นไม้ใหญ่ เพราะว่าหน้าดินตื้นมาก ไม้ใหญ่ขึ้นไม่ค่อยได้ แต่ต้นไหนที่ขึ้นได้ก็แกร่งสุด ๆ โตช้า บ้านเราอย่างทองผาภูมิ ฝนดี ๆ ต้นสักโตได้ปีละ ๑ นิ้ว ๑๐ ปี โตได้ ๑๐ นิ้ว ทำไม้หน้าสาม หน้าหก ได้แล้ว ส่วนของทิเบตนี่ ๑๐ ปีโตได้แค่นิดเดียว"

[เถรี]

ถาม : ควรทำความสะอาดมีดหมอบ่อยแค่ไหน ?
ตอบ : อยู่ที่เราขยัน ใช้ผ้าเปล่า ๆ ก็ได้ แต่ต้องขยันถูทั้งวัน อย่าไปใช้กระดาษทรายและอย่าไปใช้หินลับมีด เพราะว่าจะกินเนื้อมีดไปด้วย

[เถรี]

ถาม : ทิศทางการเดินจงกรมมีผลไหมคะ ?
ตอบ : ถ้าหากว่าเดินระยะยาวโดยเฉพาะกลางแจ้ง ท่านไม่ให้เดินตรงตะวันตก ตะวันออก

ถาม : เกี่ยวกับแม่เหล็กโลกไหมคะ หรือไม่เกี่ยว ?
ตอบ : แสงแดดจะส่องหน้าทั้งเช้าทั้งบ่าย

[เถรี]

โยมมารับวัตถุมงคล "สมบัติของคุณหญิงหนีกลับมาหนึ่งชิ้น รักษาไม่ดีเลยหนีกลับมาหาเจ้าของเดิม

ลิงของหลวงพ่อดิ่งอีกตัวหนึ่งน่าจะเป็นของคุณนพรัตน์ ข้าวของสมัยนี้ไว้ใจไม่ได้หรอก มีขาหนีได้...! ถ้าเก็บไม่ดีหนีมาอีกจะไม่คืนแล้วนะ"

[เถรี]

โยมมาขอคำแนะนำเกี่ยวกับลูกอมหลวงปู่ทิม "อย่าพยายามหา...ลูกอมหลวงปู่ทิมมีอยู่ ๓ ยุค แต่ละยุคหน้าตาเป็นอย่างไรลองไปศึกษาดู อย่าพยายามไปเอามาส่งเดช เล่นยากมาก ถ้าตาไม่ถึงไม่ใช่เราเป็นคนแรกที่โดน โดนกันมาเยอะแล้ว"

[เถรี]

ถาม : จับภาพพระพุทธรูปเป็นกสิณได้ไหมครับ ?
ตอบ : อยู่ที่เราจะเอา อารมณ์ไหนก็ได้ เขาให้ใช้พระที่ชอบที่สุดเพื่อให้ติดตาได้ง่ายที่สุด

ถาม : สามารถจับหลายสีได้ไหมครับ หรือเอาสีใดสีหนึ่ง ?
ตอบ : เอาสีเดียว ถ้ายังไม่มีความชำนาญ อย่าจับกรรมฐานหลายกอง ไม่มีทางสำเร็จ

[เถรี]

ถาม : (คาถาปฏิภาณ)
ตอบ : คือจะใครมาอย่างไรเราก็แถข้างไปได้ อาตมาก็เลยไม่กล้าใช้ เพราะปกติก็ถนัดแถอยู่แล้ว เคยได้ยินที่เพื่อนพระเขามาถกวิจัยกัน ปรากฏว่าแต่ละคนไม่เหมือนกันสักบท เพราะว่าต้องบอกทีเดียว แล้วคนฟังต้องหันหลังเดินจากไปเลยจึง ฟังชัดบ้างไม่ชัดบ้าง มั่วกันไปหมด โชคดีที่อาตมาไม่ได้รับการถ่ายทอดมา ไม่อย่างนั้นก็คงจะมาอีกสายหนึ่ง

ถาม : จากไหนครับ ?
ตอบ : มาจากหลวงพ่อวัดท่าซุงนั่นแหละ ท่านบอกว่าใช้ตอนเทศน์ ไปฟังเขาถกกันว่าอย่างนั้น ๆ ห้ามจดด้วยนะ ให้จำอย่างเดียว ฟังดูแล้วไม่ได้ตรงกันสักบท

ถาม : แล้วหลวงพ่อวัดท่าซุงท่านเรียนจากไหนครับ ?
ตอบ : น่าจะตอนเรียนเทศน์กับหลวงพ่อพระครูโวทานธรรมาจารย์ วัดดาวดึงสาวาส

[เถรี]

ถาม : ร่างของลามะที่มรณภาพแล้วไม่เน่า เขาหุ้มทอง ?
ตอบ : เหมือนกับกะไหล่ทอง ไม่รู้เหมือนกันว่าเขาหุ้มกันอย่างไร

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : ไม่ใช่ เป็นความรู้เฉพาะของทางด้านเขา

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : ไม่ใช่เรื่องแปลกเพราะว่าในทิเบตวัดสำคัญ ๆ มีไม่กี่วัด แล้ววัดที่เขาทุ่มเทกำลังใจให้หลัก ๆ เลยก็คือวัดโจคัง ถ้าบ้านเราประชากรพุทธทั่วประเทศช่วยกันทุ่มเทให้วัดพระแก้วก็เลี่ยมทองได้ทั้งวัดเลย ฉะนั้น...หลังคาทองคำของวัดโจคังอาตมาดูแล้วก็เลยไม่ตื่นเต้น

เพียงแต่ว่างานฝีมือของเขาแต่ละอย่างสุดยอดจริง ๆ นอกจากจะเก่าจริง ฝีมือละเอียดลออแล้ว ส่วนประดับต่าง ๆ ไม่ว่าจะปะการัง งาช้าง เทอร์คอยส์ มูลค่ามหาศาลมาก เป็นเรื่องอัศจรรย์ตรงที่ว่า อยู่บนที่สูงขนาดนั้นกลับมีปะการัง เป็นการยืนยันว่าก่อนหน้านี้ทิเบตอยู่ใต้ทะเลมาจริง ๆ

เพียงแต่ว่าอำพันทางด้านของทิเบตอาจจะเกิดอยู่ใต้ชั้นหินแล้วมีแรงกดดันมาก สีไม่เหมือนกับอำพันทางด้านยุโรป ทางยุโรปจะเป็นสีส้มใส ๆ ทางด้านนี้จะเป็นเหลืองทึบ คราวนี้พอเหลืองทึบเราไม่เคยชินเลยตรวจไม่ได้ว่าเป็นพลาสติกหรือเปล่า

[เถรี]

ถาม : ขออนุญาตถามครับ ?
ตอบ : ขออนุญาตฟุ้งซ่านครับ...! บอกตรง ๆ แบบนี้เลยดีกว่า

ถาม : ถ้าเวลาที่เรารู้สึกว่ามีรูปร่างเงา ๆ เกิดขึ้น ถือว่าเป็นนิมิตหรือไม่ครับ ?
ตอบ : ดูว่าเรื่องที่ท่านบอกกล่าว สามารถพิสูจน์ได้ในระยะสั้นได้หรือไม่ ? ถ้าสามารถพิสูจน์ได้ในระยะสั้น ๆ ก็พิสูจน์ว่าตรงตามนั้นหรือเปล่า ? ถ้าหากว่าตรงตามนั้นครั้งแรก พอครั้งที่ ๒ ก็ไม่แน่ว่าจะใช่ ต้องละไว้ในฐานที่เข้าใจเสมอว่า เราจะไม่เชื่อทีเดียวทั้งหมด รับทราบไว้ด้วยความเคารพ รอเวลาว่าจะเป็นไปตามนั้นหรือเปล่า

ครั้งที่ ๑ ถูก ครั้งที่ ๒ ถูก ครั้งที่ ๓ ถูก ก็อย่าเพิ่งเชื่อว่าครั้งที่ ๔ จะถูก

ถาม : ทำไมจะต้องมีการผิดพลาด ?
ตอบ : การทดสอบมีอยู่ตลอดเวลา ไม่ใช่ผิดพลาด เขาตั้งใจหลอกเลย โดนเมื่อไรแล้วจะรู้

ถาม : มีการให้ประโยชน์หลาย ๆ ครั้งจนติดใจ แล้วก็หลอกหรือครับ ?
ตอบ : ถึงเวลาจากเทวดาเราจะกลายเป็นหมาโดยไม่รู้ตัว ? โดนจนเจ็บช้ำน้ำใจเข็ดกันมามากต่อมากแล้ว

[เถรี]

ถาม : เวลาที่เราไปเห็น กับเราไปรู้จริง เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราไปเห็น หรือเราไปรู้จริง ?
ตอบ : ให้ทดสอบด้วยตัวเอง บันทึกสิ่งที่เราเห็นเอาไว้ แล้วไปดูด้วยตัวเองว่าเป็นจริงตามนั้นหรือเปล่า

[เถรี]

ถาม : การที่เรารักษากิเลสไม่ให้กินใจไปเรื่อย ๆ ปัญญาเราจะเปลี่ยนในทางที่ดีขึ้นไหมครับ ?
ตอบ : ถ้าหากว่ากำลังใจปลอดกิเลส ความแหลมคมว่องไวของปัญญาก็จะมีมากขึ้นไปเรื่อย ๆ แล้วก็จะรู้วิธีว่าจะหลบหลีก จะสู้ จะถอยอย่างไร ที่จะเอาชนะและเสมอตัวโดยไม่แพ้ ส่วนใหญ่พอแพ้แล้วฝ่อไปทุกที

[เถรี]

ถาม : (การตรงต่อเวลา)
ตอบ : ต้องมีสัจจบารมี ถ้าสัจจบารมีบกพร่องไม่มีทางที่จะตรงต่อเวลาได้ ถ้าหากว่านัดใครแล้วตรงเวลาแปลว่าสัจจบารมีของเขาดีมาก

ถาม : เปรียบเทียบเรื่องสัจจบารมีกับการตรงต่อเวลาอย่างไรครับ ?
ตอบ : คนที่สัจจบารมีเต็มส่วนใหญ่แล้วไปรอเขา ไม่เคยปล่อยให้เขารอ สมัยที่อาตมาเรียนปริญญาตรีอยู่ ที่ชอบใจที่สุดก็คือเพื่อนในห้อง บางคนก็เป็นพระอุปัชฌาย์ บางคนเป็นเจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะตำบล งานท่านมาก พอเจองานช่วงบ่ายซึ่งมีคาบเรียนตั้ง ๖ ชั่วโมง บางทีเหลือเวลาเรียนชั่วโมงครึ่งสองชั่วโมง ท่านก็ยังมาเรียนกัน

ลักษณะนั้นแหละที่สัจจบารมีเต็ม พยายามเคลียร์งานตรงหน้าให้เร็วที่สุด แล้วก็ไปเรียนตามที่ตนเองได้ตั้งใจเอาไว้

ถาม : ถ้าไปสาย ?
ตอบ : ไปสายดีกว่าไม่ไป อย่างน้อย ๆ คนที่ไปสายสัจจบารมีก็ดีกว่าคนที่ไม่ไป

[เถรี]

ถาม : ญาณ เป็นโลกีย์หรือโลกุตระ ?
ตอบ : ญาณ แปลว่าเครื่องรู้ ถ้าหากว่าผู้รู้ยังอยู่กับโลกียะก็เป็นโลกีย์เหมือนกัน เพียงแต่ว่าญาณบางอย่างเป็นญาณที่ปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้น เมื่อหลุดพ้นแล้วเป็นโลกุตระโดยส่วนเดียว

[เถรี]

ถาม : การรักษากิเลสไม่ให้กินใจตลอดเวลา ?
ตอบ : รักษาไม่ให้กิเลสกินใจ ไม่ใช่ "รักษากิเลส" พูดทีไรใช้คำว่า "รักษากิเลส" ทุกที ดีมากเลย

ถาม : ผมพูดอย่างนี้หรือครับ ?
ตอบ : เออ...! ไปอ่านที่ถอดเทปดูได้ ทุกครั้งที่ผ่านมาคุณ "รักษากิเลส" ตลอด มิน่า...กิเลสถึงได้เจริญงอกงาม เพราะว่าตั้งใจรักษากิเลสมาตลอดนี่เอง

[เถรี]

ถาม : ถ้ารักษาไม่ให้กิเลสกินใจไปตลอด ญาณจะมาเองหรือครับ ?
ตอบ : ถ้าหากว่าทำถึงที่สุดจะเกิดความรู้ขึ้นมาเอง แต่ถ้าอยากได้ญาณอื่นที่ไม่ใช่วิมุตติญาณทัสสนะก็ต้องฝึก ยกเว้นบุคคลที่มีพื้นฐานเก่ามาก่อน ถ้าใจสงบได้ระดับ ญาณต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นทิพจักขุญาณ ปุพเพนิวาสานุสติญาณ จุตูปปาตญาณ อตีตังสญาณ อนาคตังสญาณ ปัจจุปันนังสญาณหรือเจโตปริยญาณ ตลอดจนถ้าทำถึงที่สุด ยถากัมมุตาญาณจะเกิดขึ้นเองถ้าสมาธิถึง แต่ถ้าหากว่าเป็นวิมุตติญาณทัสสนะนั้น คุณทำสำเร็จเมื่อไรญาณถึงจะเกิด

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : ไม่ใช่ อุปจาระยังไม่พอรับประทาน

ถาม : ต้องปฐมฌาน ?
ตอบ : ปฐมฌานก็น้อยไป

ถาม : ในระหว่างวันเขาใช้ตลอด ?
ตอบ : คนที่เขาทำได้เขาใช้ได้ทุกวินาทีที่ต้องการ

ถาม : ต้องทำอย่างไรครับจึงจะได้ ?
ตอบ : อย่างน้อยก็ต้องซักซ้อมการเข้าออกฌานให้ได้ระดับใดระดับหนึ่งทุกเวลาที่ต้องการ โดยเฉพาะถ้าต้องการผลเต็มที่ต้องเป็นฌาน ๔ เท่านั้น

ถาม : ฌานสี่ตัดหลับหรือครับ ?
ตอบ : ส้นตีนแน่ะ...! คนจะหลับแค่ปฐมฌานหยาบก็หลับแล้ว

ถาม : หมายถึงว่า....
ตอบ : เขาเรียกว่าใช้ไม่เป็น เข้าไม่ถึง ก็เลยถามมั่วไปเรื่อย

ถาม : ฌาน ๔ ที่จมดิ่ง ?
ตอบ : ไอ้นั่นแค่คุณเข้าใจ ฌาน ๔ จริง ๆ สว่างโพลงเหมือนตะวันส่องอยู่กลางหัว ไม่ใช่จมดิ่ง จมดิ่งนั่นอยู่ในระหว่างฝึก

[เถรี]

ถาม : ภาวนาพุทโธเพื่อซ้กซ้อมฌานได้ไหมครับ ?
ตอบ : คุณจะฝึกอะไรก็ได้ ซักซ้อมการเข้าออกฌานให้ได้ทุกเวลาที่ต้องการ แต่พอเผลอเมื่อไรกิเลสก็จะกินใจเรา ฉะนั้น...ต่อให้คุณไม่ได้เข้าฌานอยู่ ถ้ากิเลสมาต้องเข้าได้ทันที เพื่อที่จะหลบหลีกไปก่อน

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : อุปจารสมาธิหลวมเกินไป ประมาทเกินไป ถ้ากิเลสมาหนักหน่อยก็หงายท้องไปเลย ขนาดปฐมฌานยังอาศัยไม่ค่อยจะได้เลย เพราะว่ากำลังน้อยไป เอาราคะกับโทสะไม่อยู่

[เถรี]

ถาม : มีวิธีฝึกปัญญาไหมครับ ?
ตอบ : ต้องถามว่าปัญญาระดับไหน สุตมยปัญญา จินตามยปัญญา หรือภาวนามยปัญญา คุณเลิก “คิดว่า” “คาดว่า” แล้วไปทำให้ได้เสียดีกว่า

เรื่องของการปฏิบัติไม่ใช่การมาตีสำนวนแล้วไปเอาชนะคะคานกัน แต่เป็นการทำเพื่อให้ได้ผลจริง ๆ ถ้าทำไม่ถึงแล้วมัวแต่ไป “คิดว่า” “คาดว่า” “แสดงว่า” “หมายความว่า” อยู่ ยังใช้ไม่ได้สักอย่าง