อยากอวดผลการปฏิบัติ

[โอรส]

ถาม : แล้วเดี๋ยวนี้รู้สึกว่าตัวเองเริ่มฝันแม่น แต่ก่อนเวลาตัวเองฝันต้องเอาตรงข้าม ?
ตอบ : เดี๋ยวก็เสร็จ "เขา" อีกหรอก

พอเริ่มฝันแม่นก็ให้รับรู้ไว้เฉย ๆ แต่อย่าไปอยากให้ฝันแบบนั้น ถ้าอยากแล้วมักจะเสร็จ "เขา" พวกนี้ลีลาเขาเยอะ มาสารพัดรูปแบบ ต้องสู้กันไปจนถึงวาระสุดท้าย

ถึงบอกได้เต็มปากเต็มคำว่า กิเลสมารกับความดีหน้าเหมือนกันทุกอย่าง เดินมาก้าวเดียวกันหมด ยกเว้นก้าวสุดท้าย กิเลสเขาพาเราลงต่ำสู่อบายภูมิ ขณะที่ความดีพาเราขึ้นสูงไปสุคติภูมิ แค่นั้นเอง

ถาม : แต่ก่อนผมคิดว่าจะง่าย ๆ นะครับ แต่พอทำจริง ๆ แล้ว ผมรู้สึกว่า เหมือนกับเราต้องรู้ตัวตลอดยี่สิบสี่ชั่วโมงด้วย ?
ตอบ : ก็อย่างตอนนี้ ขณะที่เราคุยกันไป เราต้องมีสติรู้อยู่ ต้องมีจุดพอดีด้วย ถ้าเกินจุดนั้นจะกลายเป็นฟุ้งซ่าน แล้วเราจะหยุดไม่อยู่ จะกลายเป็นท่อประปาแตก แล้วจะฟุ้งซ่านมากขึ้นไปเรื่อย ๆ

ถาม : ใช่ครับ แล้วผมก็คิดไปโน่นเลย เป็นบ่อยด้วย ?
ตอบ : ขนาดแค่ตรงนี้ ถ้าตามไม่ทัน ก็เสร็จเขาไปแล้ว

ถาม : ทั้ง ๆ ที่เรากำลังคิดถึงเรื่องความดีด้วยซ้ำ ?
ตอบ : ใช่..บอกแล้วว่ากิเลสกับความดี หน้าตาเหมือนกันเลย คือเขาหลอกเราได้ทุกวิถีทาง ขี่คอกันมากับความดี เดินก้าวเดียวกันด้วย

[โอรส]

ถาม : แล้วอย่างนี้เราจะรู้ได้อย่างไรครับว่า เราชนะแล้ว ?
ตอบ : ถ้าทำถึง ญาณ คือเครื่องรู้จะปรากฏ

ถึงเวลานั้นเราจะรู้เองว่าเป็นอย่างไร เหมือนที่ท่านใช้คำว่า "ญาณัง โหติ ชาติ วุสิตัง พรัหมจริยัง กะตัง กรณียัง ฯลฯ" เครื่องรู้ก็เกิดขึ้น รู้ว่าชาติสิ้นสุดลงแล้ว พรหมจรรย์ถึงจุดจบแล้ว จะรู้ขึ้นมาเอง

ถาม : เป็นอาการเดิมอีกแล้ว พอท่านพูด ก็เหมือนมีอะไรใส ๆ ปิ๊งขึ้นมาอย่างนี้ประจำเลย แล้วก็เหมือนตามทัน แต่พอขาดสติก็หายไปอีกแล้ว ? ...(หัวเราะ)...
ตอบ : ตอนนี้ยังเป็นเงาในน้ำ พอเราตั้งใจเอื้อมมือจะไปจับ เงาก็แตกกระจายไป ปล่อยให้อยู่ตรงหน้าเฉย ๆ รู้ไว้เฉย ๆ แล้วอย่าไปดิ้นรนไขว่คว้า เพียงแต่ประคับประคองอารมณ์ไว้ อย่าให้เคลื่อนไปก็พอ

ถาม : อย่างนี้แหละครับ ผมว่าจะชนะกันยากด้วย ก็อย่างที่ผมบอกว่าตัวเองชอบอวด พอทำได้ก็จะมาลักษณะนี้ ?
ตอบ : ตอนนี้เรายังไม่เห็นโทษ พอเห็นโทษว่า อวดครั้งใดเราเสียท่าทุกครั้ง เดี๋ยวพอเข็ดเข้า เราก็เลิกได้

ตอนนี้ต้องปล่อยไปก่อน คนที่ยังคันอยู่ ต้องให้เกาก่อน ถ้าไม่เกาเดี๋ยวขาดใจตาย เกาไปเกามาหนังถลอกปอกเปิก ชักแสบ ชักเจ็บก็จะเลิกไปเอง


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนมิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๔