สัตตาหะกรณียะ

[โอรส]

ถาม : ..........
ตอบ : มีคนถามบ่อย สองวันนี่ถามเป็นสิบรายแล้ว ถามว่าเข้าพรรษาแล้วทำไมยังมาอยู่ที่นี่ได้อีก ?

พรรษาจริง ๆ แปลว่าฤดูฝน จำพรรษาคือการอยู่ประจำที่ในฤดูฝน คราวนี้บางครั้งก็มีเหตุอันจำเป็น อันทำให้ต้องไปไหนมาไหนทั้ง ๆ ที่อยู่ในระหว่างจำพรรษา พระพุทธเจ้าท่านอนุญาตให้ไปได้ แต่ต้องไม่เกิน ๗ วัน ภาษาบาลีเรียกว่า สัตตาหะกรณียะ คือเวลามีเหตุอันควรให้ไป ก็ไปได้ไม่เกิน ๗ วัน เหตุอันควรนั้นท่านระบุไว้ชัดเลยว่า

๑. พ่อป่วย แม่ป่วย ครูบาอาจารย์ป่วย ถ้าสามอย่างนี้ให้ไปเพื่อรักษาพยาบาลได้ ถือว่าเป็นความกตัญญู แต่ว่าต้องไม่เกิน ๗ วัน

๒. เพื่อนสหธรรมมิกที่อยู่ต่างวัดจะสึก ไปเพื่อห้ามปรามเขา ไปได้..แต่ต้องไม่เกิน ๗ วัน แต่ข้อนี้หลวงพ่อวัดท่าซุงบอกว่า ตอนนี้สำหรับข้อนี้แล้วไม่อนุญาต ใครอยากสึกให้สึกไป สมัยก่อนโน้น พระพุทธเจ้าทรงอนุญาตไว้เพราะทราบว่า พระรูปนั้นถ้าอยู่ต่อแล้วจะเป็นพระอรหันต์ ท่านก็เลยอนุญาตให้ไปห้ามได้

๓. วัดพัง ไปหาทัพสัมภาระมาเพื่อซ่อมวัด สมัยก่อนต้องเข้าป่าตัดไม้ ไปหาหวายหาอะไรมา วันเดียวไม่เสร็จแน่ ต้องไปค้างคืน ก็ให้ไปได้ไม่เกิน ๗ วัน

๔. ข้อสุดท้าย ได้รับกิจนิมนต์ไปเพื่อเจริญศรัทธา ไปได้ อย่างเช่นมาที่นี่ ก็คือมาเพื่อเจริญศรัทธาชาวบ้าน มาเพื่อรับการถวายสังฆทาน เหล่านี้เป็นต้น อันนี้ถือว่ารักษากำลังใจ เจริญศรัทธาญาติโยม ให้ไปได้ แต่ว่าก่อนไปก็ต้องมีพิธีกรรม เขาเรียกว่าขอสัตตาหะ คือขอกับเพื่อนพระด้วยกัน ถ้าทุกรูปเห็นพ้องกันว่าไปได้ ก็ไปได้ ถ้ามีค้านสักรูปหนึ่งก็ไม่ต้องไป

แต่ว่าข้อสุดท้ายนี้ หลวงพ่อท่านเคยบอกไว้ว่า ใครก็ตามที่อยู่ติดที่ไม่เป็นแต่ไปติดโยมแทน ถึงเวลาแอบเขียนจดหมายหรือโทรศัพท์ไปเพื่อให้เขานิมนต์ ถ้าให้ข้ารู้ ข้าตีกบาลแยกเลย..!

มีเหมือนกันนะ ประเภทที่ให้โยมเขานิมนต์ แอบไปบอกเขาให้นิมนต์ เพื่อที่ตัวเองจะมีข้ออ้างไปได้ในระหว่างอยู่ในพรรษา หลวงพ่อท่านปิดช่องเกลี้ยงเลย เบี้ยวไม่ได้

ด้วยเหตุนี้ถึงได้มานั่งอยู่ตรงนี้ได้ แต่ว่ายังดีนะ คนเขามีปัญญาเขาสงสัยแล้วเขาถาม ประเภทสงสัยเปล่า ๆ เสร็จแล้วคอยระแวงไปด้วย "..กระทั่งในพรรษายังไม่อยู่เป็นที่เป็นทาง ดันทะลึ่งมาอีก.." อะไรอย่างนี้ นั่นคิดมากเป็นโทษแก่ตัวเอง ฟุ้งซ่านอีกต่างหาก

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนกรกฎาคม ๒๕๔๔