เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันอังคารที่ ๑๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘

[พิชวัฒน์]

เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันอังคารที่ ๑๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘

[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันอังคารที่ ๑๑ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๖๘ อากาศที่ทองผาภูมิอยู่ที่ ๑๘ องศาเซลเซียส เมื่อวานนี้กระผม/อาตมภาพกลับมาถึงวัดท่าขนุนเกือบ ๕ โมงครึ่ง ยังมีเวลาล้างหน้าล้างตาแล้วแต่งองค์ทรงเครื่องใหม่ จากนั้นคว้าย่ามที่ใส่ซองรางวัลสำหรับเด็ก ๆ ตรงไปยังลานธรรมสมเด็จองค์ปฐม ๒๑ ศอก หน้าวัดท่าขนุน ต้อนรับขบวนแห่เทิดพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี และอดีตเจ้าเมืองหน้าด่านจังหวัดกาญจนบุรีทั้ง ๗ หัวเมือง

บรรดาชาติพันธุ์ต่าง ๆ ซึ่งมาร่วมขบวนแห่นั้นมากมายจนยาวเหยียดสุดสายตา กระผม/อาตมภาพถ่ายรูปร่วมกับบรรดาชาติพันธุ์มอญ ชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ชาติพันธุ์ม้ง ไทยอีสาน ไทยพื้นถิ่น ตลอดจนกระทั่งบรรดาท่านทั้งหลายที่มาร่วมงานแล้วอยากถ่ายรูปด้วย

จากนั้นก็ปล่อยทุกคนไปเข้าห้องน้ำแล้วมารับประทานอาหาร ซึ่งจัดเตรียมเอาไว้พร้อมแล้ว ไม่ว่าจะเป็นส่วนของทางวัดก็ดี ของผู้มีจิตศรัทธาอย่างท่านนายกปาล์ม (นายศราวุธ ศรีทันดร) นายกเทศมนตรีตำบลทองผาภูมิก็ดี พร้อมกับต้อนรับบรรดาแขกผู้มีเกียรติ ซึ่งทำหนังสือเชิญท่านทั้งหลายมาร่วมงานด้วย

ส่วนที่ดูตลกก็คือทางด้าน ผอ.จอย (นางพรพรรณ กลิ่นเกษร) วัฒนธรรมจังหวัดกาญจนบุรี ดร.ธีรชัย ชุติมันต์ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดกาญจนบุรี หรือว่าคณะของ ผศ.ดร.พจนีย์ สุขชาวนา อธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี เป็นต้น เนื่องเพราะว่าเพิ่งจะแยกกันมาจากงานพิจารณารางวัลเสาเสมาธรรมจักรหยก ๆ แล้วก็มาเจอกันในงานนี้อีก บรรดาแขกผู้ใหญ่ส่วนใหญ่ก็รู้จักมักคุ้นกันแล้ว โดยเฉพาะได้ท่านนายอำเภอชาคริต ตันพิรุฬห์ นายอำเภอทองผาภูมิ ซึ่งมาถึงหน้างานแต่เนิ่น ๆ ช่วยต้อนรับแขกในฐานะเจ้าของบ้านครึ่งหนึ่งด้วย ทุกอย่างก็ดูลงตัวสนุกสนาน

โดยเฉพาะเมื่อ ๖ โมงเย็นแล้วก็เริ่มมีการแสดงระบำมอญถวายเทียนจากทางด้านกลุ่มชาวมอญสังขละบุรี นำโดยนางสาวอรัญญา เจริญหงษ์ษา รองนายกเทศมนตรีตำบลสังขละบุรี ซึ่งพาพี่น้องชาวมอญมาร่วมงานทุกปี ทั้งที่ปีนี้ติดงานบรรพชนมอญที่วัดพุตะเคียน อำเภอไทรโยค ก็ยังอุตส่าห์ปลีกตัว นำชาวมอญส่วนหนึ่งมาร่วมขบวนแห่อย่างงดงามมาก แล้วตนเองก็ขึ้นไปรำเทียนถวายพระด้วย

ต่อด้วยการแสดงระบำกะเหรี่ยงประยุกต์ของโรงเรียนบ้านไร่ป้า แล้วก็มาเป็นไฮไลท์ของงานก็คือ รำวงตามบทร้องของนักเรียนโรงเรียนทองผาภูมิวิทยา ซึ่งได้รางวัลถ้วยพระราชทานของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีมา ซึ่งได้รับคำชื่นชมจากแขกทุกท่านว่า "สมกับรางวัลถ้วยพระราชทานเป็นอย่างยิ่ง"

[เถรี]

จากนั้นกระผม/อาตมภาพก็ขึ้นกล่าวสัมโมทนียกถาถึงที่มาที่ไปของงานนี้ และการทำงานของสภาวัฒนธรรมอำเภอทองผาภูมิ แล้วฟังคำนิยมจาก ผอ.จอย วัฒนธรรมจังหวัดกาญจนบุรี และดร.ธีรชัย ชุติมันต์ ประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดกาญจนบุรี

ทั้งสองท่านถือว่าเป็นผู้ร่วมงานสายตรง กล่าวว่าทางวัดท่าขนุนจัดงานแล้วดูยิ่งใหญ่ขึ้นไปทุกปี โดยเฉพาะเป็นหน่วยงานทางด้านวัฒนธรรมที่ได้รับความร่วมมือจากพลังบวร ก็คือ บ้าน วัด โรงเรียน และส่วนราชการอย่างเข้มแข็งมาก ต่อด้วยพิธีเปิดซึ่งท่านนายอำเภอชาคริต ตันพิรุฬห์ นายอำเภอทองผาภูมิ เมื่อฟังรายงานจากท่านศราวุธ ศรีทันดร นายกเทศมนตรีตำบลทองผาภูมิเจ้าของพื้นที่แล้ว ก็อุตส่าห์กล่าวชื่นชมอีกพักใหญ่กว่าที่จะกล่าวเปิดงาน

กระผม/อาตมภาพเห็นเวลาล่วงเลยไปแล้ว แต่ว่ายังมีการแสดงอีกหลายชุด จึงต้องกัดฟันข่มอาการมาลาเรียที่เริ่มกำเริบ เพราะว่าเลยเวลาพักมานาน จนกระทั่งการแสดงต่าง ๆ สำเร็จเรียบร้อยลงในแต่ละชุด ซึ่งประกอบไปด้วยระบำม้งของเด็ก ๆ จากโรงเรียนบ้านห้วยเสือ และระบำม้งจากทุ่งนางครวญ ทั้งชุดเล็กและชุดใหญ่ ซึ่งส่วนนี้กระผม/อาตมภาพเป็นห่วงมาก เพราะว่าต้องเดินทางอีกไกลเป็นชั่วโมง ๆ กว่าจะไปถึงที่พักของตน จึงได้ติดต่อประสานให้รถตู้ไปส่ง และมอบรางวัลให้กับเหล่าชาวม้งมากกว่าเด็ก ๆ ที่อื่น เพราะว่าเดินทางไกลมาด้วยความยากลำบาก แต่ว่าก็มาร่วมงานทุกปี

อีกสามชุดคือการแสดงระบำเนปาลี จากชาวเนปาล ซึ่งส่วนใหญ่แล้วมีที่พำนักอยู่ที่บ้านอีต่อง ตำบลปิล็อก อำเภอทองผาภูมิ โดยแต่เดิมนั้นมาเป็นกรรมกรในเหมืองแร่ ในเมื่อเหมืองแร่ได้ปิดตัวลงไปแล้ว ท่านทั้งหลายเหล่านี้ตั้งรกรากมาหลายปี รุ่นลูก ๆ ก็เรียนหนังสือจบในเมืองไทย จึงได้หางานทำกันในเมืองและในกรุงเทพฯ แต่ละปีจะเห็นหน้ากันก็ตอนที่เดินทางกลับมาต่อใบอนุญาตทำงาน ซึ่งจะต้องใช้รถบัสทัศนาจร มากันทีหนึ่งก็ ๕ คัน ๘ คัน สลับผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันมา ไม่อย่างนั้นแล้วเจ้าหน้าที่อำเภอก็จะทำงานไม่ทัน

ไม่น่าเชื่อว่าทองผาภูมิของเราจะมีชาวเนปาลอยู่ถึง ๒ แสนกว่าคน โดยเฉพาะในกลุ่มของชาวเนปาลพุทธเถรวาท ซึ่งมาช่วยงานวัดท่าขนุนอยู่ทุกปี แล้วได้รับความชื่นชมทุกปีเช่นกัน เพราะว่าระบบเนปาลีแต่ละชุดที่ขึ้นแสดงนั้น นอกจากเพลงจะสนุกสนานน่าตื่นเต้นแล้ว การแสดงออกด้วยภาษากายจากการร่ายรำต่าง ๆ ของพี่น้องชาวเนปาลี ก็คล้ายคลึงกับทางด้านอินเดีย ก็คือแสดงภาษากายออกมาได้ชัดเจนมาก ต่อให้ฟังภาษาไม่ออก ก็เข้าใจว่าตอนนี้เขากำลังสื่อถึงเรื่องอะไร

[เถรี]

โดยเฉพาะไม่ว่าจะเป็นพี่น้องอินเดียหรือว่าเนปาลก็ตาม สุภาพสตรีจะต้องอ้วนใหญ่ ไม่เช่นนั้นถือว่าเป็นกาลกิณี..! แต่ไม่น่าเชื่อว่าอ้วนใหญ่ขนาดนั้นกลับเต้นได้พริ้วไหวปานสายน้ำทีเดียว ทำให้ทุกคนชื่นชมกันมาก

ขณะเดียวกันกระผม/อาตมภาพก็รู้สึกขอบคุณเป็นอย่างยิ่ง เนื่องเพราะว่าปีนี้การจัดงานไม่ได้ตรงกับวันหยุด พี่น้องชาวเนปาลีชุดนี้อุตส่าห์เช่ารถตู้มาจากกรุงเทพฯ เพื่อมาร่วมงานของวัดท่าขนุน แล้วต้องตีรถกลับภายในคืนนี้เลย เพื่อไปทำงานในวันรุ่งขึ้น ไม่เช่นนั้นก็จะต้องเสียงานไปถึง ๒ วัน

เมื่อเห็นน้ำใจของท่านทั้งหลายเหล่านี้ กระผม/อาตมภาพจึงต้องยอมทนให้ไข้จับ เพื่อที่จะได้แจกรางวัลและขอบคุณที่ทุกท่านให้ความเมตตาแก่ทางวัดท่าขนุน และสภาวัฒนธรรมอำเภอทองผาภูมิมาโดยตลอด

ครั้นปิดการแสดงตอน ๓ ทุ่มเศษ กระผม/อาตมภาพส่งงานในกลุ่มไลน์แล้วถึงได้เข้านอน ตื่นขึ้นมาเจออากาศ ๑๘ องศาเซลเซียส ตอนเจริญพระกรรมฐานและทำวัตรเช้าก็ไม่กระไรนัก แต่ตอนออกบิณฑบาต รู้สึกหนาวสะท้านทีเดียว จึงได้รู้ตัวว่า ด้วยความที่พักผ่อนไม่พอ คุณมาลาเรียมาเยี่ยมอีกแล้ว..! ช่างเป็นเพื่อนรักเพื่อนเกลอที่ห่างกันไม่ได้เสียจริง

แต่ก็ไม่สามารถที่จะไปพักผ่อนได้ เพราะว่าต้องออกไปหน้าวัดดูความเรียบร้อยว่า มีการเก็บกวาดขยะอะไรหรือไม่ ? แล้วก็เห็นเจ้าหน้าที่เทศบาลทองผาภูมิของนายกฯ ปาล์ม ตลอดจนกระทั่งพระมหาอินทรปกรณ์ ฐิตสุโภ ป.ธ. ๔ ที่เพื่อนเรียกมหาโจ๊ก แต่กระผม/อาตมภาพและพระในวัดเรียกว่ามหาจุก หรือเลขาฯ จุก เพราะว่าท่านเป็นเลขานุการเจ้าคณะตำบลลิ่นถิ่นเขต ๒ กำลังช่วยจัดสถานที่ให้กลับคืนสู่สภาพเดิม

และท่านได้ไปจุดธูปเทียนไปบอกกล่าวแก่อดีตเจ้าเมืองหน้าด่านทั้ง ๗ หัวเมืองเรียบร้อยแล้ว ก็รู้สึกเบาใจ กลับเข้ามาเตรียมรางวัลและประกาศนียบัตรสำหรับบุคคลที่เข้าแข่งขันในการแปรรูปอาหารพื้นเมือง ไม่ว่าจะเป็นขนมจีนน้ำยาหยวกกล้วย ขนมทองโยะแบบอาหารคาว ขนมทองโยะแบบอาหารหวาน ตลอดจนกระทั่งงานจักสานไม้ไผ่

[เถรี]

ครั้นฉันเพลเสร็จเรียบร้อยแล้ว ก็มอบหมายให้พระภิกษุวัดท่าขนุนทำการโกนศีรษะให้กับนาค ซึ่งตั้งใจอุปสมบทหมู่เพื่อปฏิบัติธรรมช่วงสัปดาห์วันมาฆบูชาทั้ง ๙ ราย แล้วตนเองก็ออกไปหน้าวัดดูการสมัครเข้าแข่งขัน ตลอดจนกระทั่งการจัดเตรียมวัสดุต่าง ๆ รอจนกระทั่งบ่าย ๓ โมงเริ่มทำการแข่งขัน ก็แจกรางวัลพิเศษให้กับผู้เข้าแข่งขันทุกราย ซึ่งมีทั้งสิ้น ๒๑ รายด้วยกัน แล้วก็มารอผลการแข่งขัน ซึ่งจะประกาศตอน ๕ โมงเย็น

พอดีกับว่ามีไฟป่าลามมาทางด้านหลังเขารอยพระพุทธบาทวัดท่าขนุน จึงได้ขอให้พระภิกษุวัดท่าขนุนออกไปดูเรื่องแนวกันไฟ ถ้าตรงไหนไม่แน่ใจก็ทำให้กว้างขวางขึ้นกว่าเดิม จะได้ไม่เกิดความเสียหายขึ้นมาอีก แล้วตนเองก็นั่งรอเวลา ๖ โมงเย็นเพื่อออกไปแจกรางวัลและชมการแสดงต่อไป

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันอังคารที่ ๑๑ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๖๘
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)