เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันเสาร์ที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๘

[ตัวเล็ก]

เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันเสาร์ที่ ๒๙ พฤศจิกายน ๒๕๖๘

[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันเสาร์ที่ ๒๙ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๘ กระผม/อาตมภาพต้องสละงานของเพื่อน ก็คืองานสวดถอน สวดญัตติ ผูกพัทธสีมาอุโบสถ วัดห้วยเจริญศรัทธาราม ของท่านพระครูกิตติกาญจนธรรม เพื่อนร่วมรุ่นพระอุปัชฌาย์ เพื่อไปเป็นประธานในการบำเพ็ญกุศลอุทิศให้กับพระครูสมควร (พระครูปิยธรรมพิมล) อดีตเจ้าอาวาสวัดบางปลา อดีตรองเจ้าคณะอำเภอบางเลน เพื่อนที่เรียนร่วมกันมาตั้งแต่ระดับประกาศนียบัตรบริหารกิจการคณะสงฆ์ ปริญญาตรี จนถึงปริญญาโท

เรื่องพวกนี้เราต้องแบ่งความสำคัญหนักเบาของงานให้ได้ เนื่องเพราะว่างานสวดญัตติ สวดถอนอุโบสถใหม่นั้น องค์ประธานก็คือพระเดชพระคุณพระเทพปริยัติโสภณ, ดร. (ปัญญา วิสุทฺธิปญฺโญ ป.ธ. ๙) เจ้าคณะจังหวัดกาญจนบุรี แล้วยังมีรองเจ้าคณะจังหวัด มีเจ้าคณะอำเภอ รองเจ้าคณะอำเภอมาอีกมากมาย ขาดกระผม/อาตมภาพไป งานเขาก็ไม่สะเทือน แต่งานศพของท่านพระครูสมควรนั้น กระผม/อาตมภาพเป็นประธาน ถ้าไม่ไปงานเขาอาจจะล่มได้เลย..!

ดังนั้น..เรื่องของงานพวกนี้ที่กระผม/อาตมภาพเคยย้ำกับท่านทั้งหลายว่า เราจะต้องแยกแยะความ หนักเบา ก่อนหลัง เร็วช้า ของงานให้ได้ เมื่อลำดับความสำคัญได้แล้ว ก็ทำไล่ไปตามลำดับ แล้วเราจะมีงานเดียวอยู่ตรงหน้าโดยตลอด ซึ่งจะไม่หนักเกินกำลังตนเอง แต่พวกเราส่วนใหญ่แล้ว มักจะเอาหลาย ๆ เรื่อง หลาย ๆ งานมาหมกรวมกัน แล้วก็แก้ปัญหาได้ยาก หาทางออกได้ยาก เพราะว่างานเล็กกลายเป็นงานใหญ่ บางทีก็ตัดสินใจไม่เด็ดขาด ประสบการณ์ไม่พอ ก็ยิ่งยุ่งหนักไปอีก..!

เพียงแต่ว่าช่วงเช้านั้นมีงานแทรกเข้ามา ก็คือไปเยี่ยมให้กำลังใจหลวงพ่อพระครูกาญจนธรรมธัช เจ้าอาวาสวัดหนองไม้เอื้อย เจ้าคณะอำเภอหนองปรือ ที่เมื่อวานท่านแน่นหน้าอก หายใจไม่ออก โดนส่งเข้าห้องฉุกเฉิน กระผม/อาตมภาพไป ท่านก็ยังอยู่ในห้องผู้ป่วยกึ่งวิกฤต ซึ่งเขายังห้ามเยี่ยมอยู่เลย..!

แต่ด้วยความที่แพทย์พยาบาลเขาเกรงใจพระ แล้วกระผม/อาตมภาพก็ไม่ได้รบกวนท่านนาน เข้าไปสอบถามอาการอะไรท่านก็ได้แต่พยักหน้าเท่านั้น เพราะว่าท่อคายังปากอยู่ พูดไม่ได้ แต่เห็นอาการแล้วก็ยังเบาใจว่า ท่านยังดูแข็งแรงอยู่ แต่อาการแบบที่เป็นนั้น น่าจะเกิดจากเส้นเลือดหัวใจตีบ ซึ่งสมัยนี้มีการรักษาสารพัดวิธี เพียงแต่อาจจะต้องเจ็บตัว แล้วก็เสียเงินมากหน่อยเท่านั้นเอง..!

[เถรี]

ในเรื่องของหลวงพ่อธงชัย หรือท่านพระครูกาญจนธรรมธัชนี่ก็เช่นกัน อยากจะเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเราว่า ถ้าท่านเป็นเจ้าอาวาส ผู้บังคับบัญชาที่จะเกี่ยวข้องใกล้ชิดที่สุดก็คือเจ้าคณะตำบล มีงานมีการอะไรที่วัด เราต้องนิมนต์เจ้าคณะตำบลเสมอ ขยับขึ้นไปอีกนิดหนึ่งก็คือเจ้าคณะอำเภอ นิมนต์มาสักปีละครั้งหรือสองครั้งก็ได้ แล้วถ้าหากว่าเป็นงานใหญ่ ประเภทงานประจำปี หรืองานเทศกาลสำคัญของวัด ถ้าหากว่าไหวก็นิมนต์ไปถึงเจ้าคณะจังหวัด คำว่า "ไหว" ในที่นี้ก็คือ "จ่ายไหว"..!

นอกเหนือจากนั้นแล้วไม่จำเป็นจะต้องไปยุ่ง เนื่องเพราะว่าเราตัวเล็กเกินไปที่ผู้ใหญ่ท่านจะจดจำ ถ้านิมนต์ไปถึงเจ้าคณะภาค ไปถึงสมเด็จพระราชาคณะ ถ้าแบบนั้นกระผม/อาตมภาพถือว่าสิ้นเปลืองมาก เนื่องเพราะว่าเราตัวเล็กจนท่านจำไม่ได้ ถ้าอยากให้ท่านจำได้ก็ต้องนิมนต์บ่อย แล้วสตางค์จะไม่เหลือเอาไว้ทำอย่างอื่นเลย..! เนื่องเพราะว่าโดยธรรมเนียมแล้ว การนิมนต์ก็ต้องถวายปัจจัยไทยธรรมให้กับท่าน แล้วพระผู้ใหญ่บางรูปไม่ได้มารูปเดียว ท่านมาแล้วมีคณะติดตามมาด้วย โดยมารยาทเราก็ต้องถวายพระติดตามของท่านด้วย..!

สมัยที่กระผม/อาตมภาพทำหน้าที่เลขานุการเจ้าคณะจังหวัด คือพระเดชพระคุณหลวงพ่อพระเทพเมธากร (ณรงค์ ปริสุทฺโธ ป.ธ.๔) นิมนต์หลวงพ่อสมเด็จพระมหารัชมังคลาจารย์ (ช่วง วรปุญฺโญ ป.ธ. ๙) ซึ่งตอนนั้นก็คือคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช มาเป็นประธานในงาน เพราะว่าหลวงพ่อพระเทพเมธากรท่านเป็นศิษย์เก่าวัดปากน้ำภาษีเจริญ เคยเรียนบาลีที่นั่นจนได้ประโยค ๔

คราวนี้พระเดชพระคุณหลวงพ่อสมเด็จ ฯ วัดปากน้ำ ท่านไปไหนจะมีแพทย์พยาบาลไปด้วย พูดง่าย ๆ ก็คือพร้อมฉุกเฉินกับอาการป่วยทั่วไป กระผม/อาตมภาพก็แอบยัดซองให้กระทั่งหมอ กระทั่งพยาบาล ก็ไม่ใช่เงินเราจะไปหวงทำไม ? แต่ถ้าหากว่าเป็นตนเองนี่ ท่านทั้งหลายจะเห็นว่า กระผม/อาตมภาพไม่นิมนต์พระระดับนั้นเลย ทั้ง ๆ ที่หลายต่อหลายรูปก็รออยู่ แถมยังออกปากด้วยว่า "เมื่อไรจะนิมนต์..!"

เราท่านทั้งหลายต้องดูตำแหน่งดูหน้าที่ของตนเองให้ดี ถ้าสูงขึ้นไปคือท่านได้เป็นเจ้าคณะตำบล งานในอำเภอทั้งหมด ท่านควรที่จะไปร่วมด้วย เพราะถือว่าเป็นหน้าที่ เนื่องจากว่าพื้นที่ของตนเอง ๑ ตำบล ส่วนเขตพื้นที่ของเพื่อนฝูงระดับตำบลด้วยกัน ก็คือในอำเภอของเราเอง

[เถรี]

ถ้าขึ้นไปถึงรองเจ้าคณะอำเภอหรือว่าเจ้าคณะอำเภอ ก็ต้องดูงานในจังหวัด อำเภออื่นเขามีงานมีการอะไร ถ้าเป็นไปได้ก็ไปเป็นเกียรติร่วมงานกับเขาด้วย

แต่ถ้าถึงระดับจังหวัดแล้ว ก็คือต้องดูแลผู้ใต้บังคับบัญชาในจังหวัด และไปร่วมงานของจังหวัดอื่นในเขตภาคของตนเองด้วย

คราวนี้หลวงพ่อธงชัยท่านเป็นเจ้าคณะอำเภอหนองปรือ กระผม/อาตมภาพเองเป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัด ก็เท่ากับว่าท่านเองก็คือผู้ใต้บังคับบัญชา แม้ว่าท่านจะอาวุโสกว่า เจ็บไข้ได้ป่วยขึ้นมา ก็ควรจะมีน้ำจิตน้ำใจไปดูแลกัน ซึ่งกระผม/อาตมภาพเองก็ไม่ได้ดูแลแค่นี้ ส่วนใหญ่ด้วยความที่กำลังของตนเองเพียงพอ ใครเจ็บใครป่วย ถ้าแจ้งข่าวมาก็มักจะไปเยี่ยมยามถามไถ่ ช่วยเหลือค่ารักษาพยาบาลอยู่เสมอ จะงานอื่นหรือกระทั่งงานศพก็ไป จึงเป็นเรื่องที่เราท่านทั้งหลาย "จะต้องดูกำลังตัวเอง" อย่าไปอยู่ในลักษณะที่ว่า "ประจบเจ้านาย" นิมนต์แล้วนิมนต์เล่าเพราะหวังประโยชน์ ตัวกระผม/อาตมภาพเองไม่เคยทำอย่างนั้นเลย..!

พระเดชพระคุณพระเทพปริยัติโสภณ, ดร. เจ้าคณะจังหวัดรูปปัจจุบันนี่ท่านทราบดี ตอนกระผม/อาตมภาพขอฐานานุกรมของท่านให้หลวงพ่อนิล (พระครูวินัยธรธวัชชัย ชาครธมฺโม) ประธานที่พักสงฆ์อาศรมศรีชัยรัตนโคตร อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร กับครูบาหน่อแก้วฟ้า (พระครูสมุห์เจษฎา โชติปญฺโญ) ประธานที่พักสงฆ์ลานธรรมอรหันตาหน่อแก้วฟ้าโพธิญาณ อำเภอคง จังหวัดนครราชสีมา

หลวงพ่อจังหวัดท่านปรารภว่า "ถ้าหลวงพ่อเล็กขอ ผมต้องรีบให้ เพราะว่าท่านไม่เคยขออะไรให้กับตัวเองเลย" ที่ขอนั่นก็คือขอให้คนอื่น เรื่องทั้งหลายเหล่านี้ ถ้าหากว่าเราทำจนกระทั่งเคยชิน ผู้บังคับบัญชาหรือเพื่อนฝูงรอบข้างเขาจะเห็นเอง

แม้กระทั่งวันนี้ที่ต้องไปเป็นประธานก็เพราะว่าหลวงพ่อเจ้าคุณแก้ว - พระเดชพระคุณพระราชวชิรสุตาภรณ์ (พนม รตนาโภ) เจ้าคณะจังหวัดนครปฐมท่านติดงานที่อื่น เป็นเพื่อนร่วมรุ่นกันก็ไปไม่ได้ พระครูมานะ - พระครูปุญญาภิสันท์ เจ้าคณะอำเภอบางเลน เพื่อนร่วมรุ่น เจ้าของพื้นที่ก็ติดงานเดียวกัน ในเมื่อเป็นเช่นนั้น กระผม/อาตมภาพที่ได้รับ "เครดิต" จากเพื่อนฝูงมากที่สุด ก็ต้องไปเป็นประธานในงานให้เขา

[เถรี]

เรื่องพวกนี้ ถ้าหากว่าสิ่งหนึ่งประการใดที่เราทำอย่างสม่ำเสมอ ในศีล ในสมาธิ ในปัญญา และในส่วนของหลักสังคหวัตถุ ๔ ก็คือ ทาน ปิยวาจา อัตถจริยา สมานัตตตา ถ้าวันแล้ววันเล่า เดือนแล้วเดือนเล่า ปีแล้วปีเล่า ท่านทั้งหลายก็ทำอยู่แบบนี้ คนอื่นเขาจะมองเห็นและยินดีต้อนรับเราเอง ทุกท่านที่เคยตามกระผม/อาตมภาพไปออกงานก็จะเห็นอยู่ ไม่ว่างานเขาจะใหญ่แค่ไหนก็ตาม กระผม/อาตมภาพจะมีที่นั่งเสมอ ก็คือเป็นบุคคลที่เขายินดีต้อนรับ เพราะว่า "ไปให้" ไม่ได้ "ไปเอา"

แล้วเรื่องพวกนี้เป็นสิ่งที่เราท่านทั้งหลายต้องคำนึงด้วยว่า อันดับแรก เราต้องสร้างความมั่นคงให้กับตัวเองก่อน ถ้ากำลังใจของเรามั่นคง แน่นแฟ้น ศีล สมาธิ ปัญญา ทรงตัว เราก็จะสามารถทำงานทั้งหลายเหล่านี้ได้ อยู่ในลักษณะ "ลอยตัว" ก็คือไม่ไปข้องเกี่ยวกับ รัก โลภ โกรธ หลง ใด ๆ ทำงานเป็นงาน ทำบุญเป็นบุญ ไม่ได้หวังสิ่งอื่น แม้แต่วันนี้กระผม/อาตมภาพ ก็เพิ่งจะบริจาคร่วมช่วยน้ำท่วมปักษ์ใต้ ไปกับคณะสงฆ์จังหวัดกาญจนบุรี ๑๐,๐๐๐ บาท เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่าอัตราสูงสุดของเขาแค่นั้น เราไปให้เกินเดี๋ยวจะกลายเป็นไม่ไว้หน้าผู้บังคับบัญชา เป็นเรื่องที่เราต้องพิจารณาและทำให้รอบคอบด้วย

เราจะเห็นว่าน้ำท่วมจนกระทั่งเลิกท่วมแล้ว ทำไมถึงเพิ่งจะมารับบริจาคกัน ? ก็เพราะว่าช่วงน้ำท่วมนั้น ถึงมีข้าวของเงินทองก็เข้าถึงได้ยาก พอน้ำลดแล้ว ในส่วนที่เสียหายมาก บรรดาผู้ที่ประสบภัยยังต้องพึ่งพิงการบริจาคช่วยเหลือ โดยเฉพาะในเขตอำเภอหาดใหญ่ คาดว่าต้องใช้เวลาเป็นเดือน ๆ กว่าที่จะฟื้นฟูจนใช้งานได้ การช่วยเหลือที่ไปถึงในช่วงนี้ จึงเป็นการเข้าถึงพื้นที่ได้อย่างแท้จริง

แต่ทุกท่านก็เห็นว่าบรรดากองหน้ากล้าตายที่บุกเข้าไปนั้น ไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานไหน กระผม/อาตมภาพก็ช่วยเขาไปหมด เขาประกาศว่า "คณะสงฆ์ภาค ๑๕ จังหวัดสมุทรสงครามไม่ทิ้งโยม" แต่ป้ายประกาศมีหน้าหลวงพ่อวัดท่าขนุนใหญ่เบ้อเร่อ..! ก็แปลว่าเรื่องพวกนี้เราทำเพื่อส่วนรวม ไม่จำเป็นที่จะต้องไปคิดถึงว่าเป็นพื้นที่ของเรา พื้นที่ของเขา เพราะว่าบุคคลที่เดือดร้อนต้องการความช่วยเหลือจากทุกสารทิศ ยิ่งมากยิ่งดี..!

และที่ต้องชื่นชมเป็นอย่างยิ่งก็คือคณะสงฆ์หนใต้ ประสานงานได้ดีมาก กระจายสิ่งของบริจาคให้หลายต่อหลายจังหวัด ไม่ได้ไปกระจุกตัวอยู่ที่เดียวกัน การทำงานในลักษณะนี้ พวกท่านทั้งหลายต้องศึกษาเอาไว้ด้วย ถึงเวลาแล้วสามารถที่จะเลียนแบบและทำตาม เพื่อความคล่องตัวของงาน ซึ่งถ้าเราทำได้แบบของเขา เราก็จะได้รับความชื่นชมจากทุกทิศทุกทางเช่นกัน

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันเสาร์ที่ ๒๙ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๘
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)