เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันพุธที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๖๘

[ตัวเล็ก]

เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันพุธที่ ๒๙ มกราคม ๒๕๖๘

[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันอังคารที่ ๒๙ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๖๘ ญาติโยมทั้งหลายที่สนใจเรื่องของเทคโนโลยีต่าง ๆ ช่วงนี้อาจจะมีข้อมูลของ AI ตัวใหม่ คือบริษัท DeepSeek ของคุณเหลียงเหวินเฟิง ได้ปล่อยออกมาเพื่อให้คนได้ใช้ในลักษณะของ Open Source คือสามารถที่จะพัฒนาต่อยอดได้ โดยที่การทำงานนั้น เป็นคู่แข่งของระบบ ChatGPT โดยตรง แต่ว่าสามารถทำได้ดีในต้นทุนที่ต่ำมาก

จากข่าวที่แจ้งมาก็คือใช้งบประมาณในการพัฒนาประมาณ ๕ ล้าน ๖ แสนดอลลาร์สหรัฐเท่านั้น ขณะที่ระบบอื่น ๆ ของทางตะวันตกใช้ทุนการพัฒนาในระดับ ๑๐๐ ล้าน ๑,๐๐๐ ล้านดอลลาร์ทั้งนั้น เหตุที่ระบบ AI ตัวนี้ออกมาก็เพราะการจำกัดด้วยทรัพยากร เนื่องเพราะว่าทางสหรัฐอเมริการไม่ขายชิประดับสูงให้กับทางประเทศจีน ทางประเทศจีนจึงต้องใช้ชิปที่ตนเองมีอยู่ในการพัฒนาระบบ AI ตัวนี้

กระผม/อาตมภาพเองเพิ่งจะศึกษาระบบ ChatGPT ไปได้แค่คอร์สเดียว ๓ ชั่วโมง โดยการใช้ในการทำวิทยานิพนธ์หรือว่าสารนิพนธ์ ยังเหลืออีก ๓ คอร์ส ๙ ชั่วโมง ยังไม่ทันที่จะได้ลงอบรม ปรากฏว่าประเทศจีนปล่อย Open Source ตัวนี้ออกมา คาดว่าครูบาอาจารย์ที่ศึกษาระบบของ ChatGPT มา จนกระทั่งเอามาสอนพวกกระผม/อาตมภาพได้ ก็คงต้องนั่งกุมหัวไปตาม ๆ กัน พูดง่าย ๆ ว่าเพิ่งจะเรียนรู้ระบบที่สลับซับซ้อน จนสามารถใช้งานได้ บอกต่อคนอื่นได้ แต่แล้วอยู่ ๆ ก็มีระบบที่ง่ายกว่านั้นออกมา..!

ในเรื่องของ ChatGPT นั้น ยังทำให้ระดับครูบาอาจารย์ในมหาวิทยาลัยต่าง ๆ โดยเฉพาะระดับบัณฑิตศึกษา ไม่ว่าจะเป็นมหาบัณฑิตหรือดุษฎีบัณฑิต ก็ยังเกรง ๆ กันอยู่ว่า ต่อไปการทำวิทยานิพนธ์หรือว่าสารนิพนธ์นั้น เราจะไม่ได้อ่านวิทยานิพนธ์ หรือสารนิพนธ์ที่เขียนโดยนิสิต แล้วก็สรุปผลโดยนิสิตอีกแล้ว เพราะว่าถ้าหากว่านิสิตศึกษาการใช้ระบบ ChatGPT เราสามารถที่จะลอกวิทยานิพนธ์ของคนอื่นลงมา แล้วให้ AI เขาแปลงเนื้อหาใหม่ โดยที่มีข้อความซ้ำกันเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ก็สามารถที่จะกลายเป็นวิทยานิพนธ์หรือว่าสารนิพนธ์ของเราเองไปแล้ว..!

คราวนี้พอเจ้าปลาวาฬสีน้ำเงิน DeepSeek หลุดออกมา ก็ทำให้บรรดาหุ้นที่เกี่ยวกับการพัฒนา AI ของสหรัฐอเมริกาตกระเนระนาด เพราะว่าเจ้าตัวนี้มีความสามารถพิเศษหลายอย่าง จากที่ศึกษาคร่าว ๆ ภายในครึ่งวันที่ผ่านมา ก็คือ DeepSeek สามารถที่จะใช้การเรียนรู้ด้วยตนเอง ก็คือระบบสามารถที่จะศึกษาระบบ ทดลอง และปรับปรุงตัวเองได้ ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องที่น่ากลัวมาก ยิ่งถ้าหากว่ามีข้อมูลมากเท่าไร เขาก็สามารถที่จะพัฒนาปรับปรุงตนเองได้มากเท่านั้น

[เถรี]

ข้อต่อไปก็คือ AI ตัวนี้ สามารถใช้ระบบเฉพาะส่วนที่เหมาะสมกับสิ่งที่เราต้องการ ประเภทจ้องจับปลาตัวเดียว ไม่ได้เหวี่ยงแหเอาปลาทั้งทะเล จึงทำให้ใช้เวลาในการเจาะหาข้อมูลนั้นสั้นมาก ใช้ทรัพยากรน้อยมาก และสามารถเข้าถึงข้อมูลได้รวดเร็วกว่าอีกด้วย

ข้อต่อไปก็คือแต่ละโมเดลของ AI ตัวนี้ สามารถวิเคราะห์ข้อมูลเฉพาะในส่วนของตนได้ แต่เมื่อถึงเวลาแล้ว ข้อมูลทั้งหมดจะโดนประมวลโดย AI กลางอีกทีหนึ่ง ออกมาเป็นข้อมูลสมบูรณ์แบบที่เราสามารถนำไปใช้งานได้เลย

ข้อสำคัญอีกข้อหนึ่งก็คือโมเดลใหญ่สามารถถ่ายทอดความรู้ให้โมเดลเล็ก ๆ ได้ พูดง่าย ๆ ก็คือตัวเองเป็นครูสอนให้กับตัวเองได้ โดยที่โมเดลใหญ่ถ่ายทอดความรู้เฉพาะส่วนให้กับโมเดลเล็ก ๆ โมเดลเล็ก ๆ ก็รับไปทำหน้าที่เฉพาะของตน แต่ว่าทั้งหมดนั้น ถึงเวลาก็สามารถที่จะประมวลรวมผลกลับมาเป็นในส่วนที่เราต้องการได้..!

ระบบนี้ช่วยให้การเข้าถึงในระบบ AI ต่าง ๆ ของบริษัทเล็ก ๆ ซึ่งไม่มีทุนในการที่ใช้ระบบ AI ขนาดใหญ่แบบเดิมซึ่งราคาแพงได้ง่าย แล้วยังเป็น Open Source ที่สามารถพัฒนาต่อยอดได้ สร้างมูลค่าให้กับตัวเองได้ อยู่ในลักษณะที่ว่าก่อนหน้านี้บริษัทเล็ก ๆ ไม่มีสิทธิ์ที่จะเข้าถึง แต่เมื่อประเทศจีนนำเอาเจ้า DeepSeek ออกมา กลายเป็นว่าทุกคนสามารถเข้าถึงได้ด้วยต้นทุนที่ต่ำมาก

ต่อไปนี้การพัฒนาระบบสมองกลอัจฉริยะ ก็จะก้าวหน้าไปในลักษณะที่พลิกฟ้าคว่ำดิน ไม่ต้องลงทุนมาก แต่ว่าใช้งานได้ดีเท่ากับที่ลงทุนมาก แล้วเราลองคิดดูว่า ถ้ามีชิปซึ่งมีคุณสมบัติสูงกว่านี้หลาย ๆ เท่า เข้ามาดำเนินการแทน เจ้าปลาวาฬสีน้ำเงินนี้ก็จะติดปีกโลดแล่นอย่างชนิดที่ไม่มีใครสามารถตามทันได้เลย..!

ท่านทั้งหลายต้องเข้าใจว่า เรื่องของความเจริญทางโลกนั้นเป็นสิ่งจำเป็น เพราะว่าจะสร้างความสะดวกสบายทุกอย่างให้กับมนุษย์ เพียงแต่ว่าเราอย่าให้สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เป็นทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิตของเรา ก็คือให้เป็นส่วนหนุนเสริมในการพัฒนาชีวิตหรือการใช้ชีวิตของเรา ไม่ใช่ไปอยู่ในลักษณะที่เป็นตัวนำชีวิต ซึ่งมีแต่จะพาเราก้าวเข้าไปสู่หายนะได้ เพราะว่าความต้องการของมนุษย์นั้นไม่รู้จบ..!

[เถรี]

เราต้องทำความเข้าใจเอาไว้ว่า ในส่วนของพระภิกษุสามเณรของเรานั้น เรามีหน้าที่ในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ท่านสามารถนำเอาการเทศน์การสอนต่าง ๆ ของครูบาอาจารย์มาให้ AI เกลาจนกลายเป็นสำนวนเฉพาะของเราได้ เพียงแต่ว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านี้นั้น เป็นแค่ส่วนผิว ๆ เท่านั้น

เพราะว่าการกล่าวธรรมนั้น เราต้องปฏิบัติได้เองถึงจะสามารถพูดได้จนถึงแก่น เข้าถึงสภาวธรรมที่แท้จริงได้ ไม่เช่นนั้นแล้วต่อให้เก่งแค่ไหนก็ตาม ถ้าไม่เข้าถึงหลักธรรมอย่างแท้จริง เราก็ไม่สามารถที่จะกล่าวข้อธรรมได้ตรงกับใจของผู้ปฏิบัติ

เราจึงควรจะใช้ AI ในลักษณะหนุนเสริมการเผยแผ่พระพุทธศาสนาของเราให้ดียิ่งขึ้น แต่ไม่ใช่ไปเคารพเลื่อมใสจนลืมไปว่า มนุษย์ของเรานั้นสิ่งสำคัญที่สุดก็คือจิตใจ ซึ่งจิตใจนั้นจะแสดงออกในอารมณ์ต่าง ๆ กันไปใน รัก โลภ โกรธ หลง ของเราเอง

ในเมื่อเป็นเช่นนั้น ครูบาอาจารย์ "ตัวเป็น ๆ" แบบสำนวนวัยรุ่นสมัยนี้ จึงยังเป็นเรื่องที่จำเป็นอยู่ ไม่อย่างนั้นแล้ว เราใช้ AI ในการเทศน์ ในการอ่านพระไตรปิฎก แล้วสามารถศึกษาปฏิบัติตามได้ก็จริง แต่พอเจอปัญหาก็ไม่แน่ว่า AI จะสามารถตอบให้ถึงใจ ถึงอารมณ์ ถึงสภาวธรรมของเราตอนนั้นได้ จึงเป็นเรื่องที่พวกเราทั้งหลายไม่ควรที่จะไปวิตกล่วงหน้า ว่าถึงเวลาแล้ว บรรดาสมองกลอัจฉริยะจะยึดครองโลก

ส่วนที่เขาทำได้ก็เพียงแต่ช่วยให้งานด้านต่าง ๆ สะดวกสบายขึ้น แต่ถ้าเราไม่ขัดเกลาฝึกฝนตนเอง จนมีความรู้ความสามารถที่แท้จริง พอถึงเวลาขาดการสนับสนุนจากบรรดาสมองกลอัจฉริยะเหล่านี้ เราก็จะกลายเป็น "เถรใบลานเปล่า" ไม่มีความรู้ที่แท้จริงอยู่ในตัวตนของเราเลย..!

[เถรี]

เราจึงต้องอยู่กับโลกอย่างมีสติ ให้ความเจริญเหล่านี้หนุนเสริมหลักธรรมของเราให้สูงเด่นขึ้นมา ให้เขาเห็นอย่างชัดเจนว่า

สัพเพ สังขารา อนิจจา สังขารทั้งหลายหรือว่าสรรพสิ่งทั้งหลายนั้นไม่เที่ยง มีการเกิดขึ้นในเบื้องต้น แปรปรวนไปในท่ามกลาง และสลายตัวไปในที่สุด

สัพเพ สังขารา ทุกขา ถ้าเราไปยึดมั่นถือมั่นในสิ่งหนึ่งประการใด เมื่อไม่เป็นไปอย่างใจ เราก็จะเกิดความทุกข์

และท้ายที่สุด สัพเพ สังขารา อนัตตา ไม่มีอะไรที่เป็นตัวตนให้เรายึดถือมั่นหมายได้

คลื่นลูกใหม่ทยอยไล่คลื่นลูกเก่า คลื่นลูกเก่าโดนลบหายไปตามธรรมชาติ คลื่นลูกใหม่พอขึ้นสู่ฝั่งก็กลายเป็นคลื่นลูกเก่าไปอีก ทับ ๆ ซ้อน ๆ กันครั้งแล้วครั้งเล่าไม่รู้จบ เหมือนกับการเวียนว่ายตายเกิดของเรา เราจึงควรที่จะใช้สิ่งทั้งหลายเหล่านี้หนุนเสริมการปฏิบัติธรรมของเราให้ดีขึ้น แต่ไม่ใช่ไปเคารพเลื่อมใสจนกระทั่งใช้เป็นเครื่องนำชีวิตของเรา

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันพุธที่ ๒๙ มกราคม พุทธศักราช ๒๕๖๘
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)