เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันพุธที่ ๑๑ กันยายน ๒๕๖๗

[ตัวเล็ก]

เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน วันพุธที่ ๑๑ กันยายน ๒๕๖๗

[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพุธที่ ๑๑ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๗ กระผม/อาตมภาพออกจากสวนป่าปฏิบัติธรรมบุราณรัตน์ สถานปฏิบัติธรรมวัดป่าประดู่ (พระอารามหลวง) ตั้งแต่ก่อน ๖ โมงเช้า แต่ว่าเมื่อวิ่งไปได้ระยะหนึ่ง พระเดชพระคุณหลวงพ่อเจ้าคุณเชาวลิต (พระวชิรปัญญากร) เจ้าอาวาสวัดป่าประดู่ (พระอารามหลวง) เจ้าคณะอำเภอเมืองระยอง ท่านก็ส่งไลน์เข้ามาแจ้งว่า "ญาติโยมนำภัตตาหารเช้าไปถวาย แต่ว่าหลวงพ่อประธานรุ่นออกไปแล้ว" กระผม/อาตมภาพต้องขอโทษขอโพย และกราบขอบพระคุณในความมีน้ำใจของญาติโยมชาววัดป่าประดู่ (พระอารามหลวง) เป็นอย่างยิ่ง

เมื่อวิ่งมาหาข้าวกล่องตามปั๊มน้ำมันฉันแล้ว กระผม/อาตมภาพก็นอนภาวนาสะสม "เสบียงบุญ" ถวายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมาบนรถ จนกระทั่งไปถึงวัดหนองเสม็ด หมู่ที่ ๓ ตำบลหนองเสม็ด อำเภอเมือง จังหวัดตราด ซึ่งถ้าหากว่าวิ่งจากวัดท่าขนุนมาก็เป็นระยะเวลาประมาณสัก ๘ ชั่วโมงครึ่งถึง ๙ ชั่วโมง แต่ว่าเมื่อวิ่งออกจากสวนป่าปฏิบัติธรรมบุราณรัตน์มา ก็อยู่ที่ ๓ ชั่วโมงกับเศษอีกเล็กน้อยเท่านั้น ได้พบกับหลวงพ่อพระครูโฆษิตวิริยคุณ ซึ่งท่านนอกจากเป็นเจ้าอาวาสวัดหนองเสม็ดแล้ว ยังเป็นเจ้าคณะอำเภอเมืองตราดด้วย แต่ว่าพอไปเดินดูแล้ว ซุ้มนิทรรศการต่าง ๆ ยังไม่เสร็จเรียบร้อย จึงได้มาย้ายรถจากที่จอดซึ่งแดดเริ่มแรงขึ้น เข้าไปจอดอยู่ใต้ต้นไม้แทน

เหตุเพราะว่าจังหวัดตราดอยู่ไกลมาก ถ้าจากวัดท่าขนุนมาก็เป็นการวิ่งข้ามจากภาคตะวันตก ผ่านภาคกลาง มาสุดเขตภาคตะวันออกเลย จึงทำให้วันนี้ คณะกรรมการส่วนหนึ่งหมดกำลังใจที่จะเดินทางกันนานขนาดนั้น ทำให้วันนี้พระเดชพระคุณหลวงพ่อเจ้าคุณโม่ง - พระราชวชิรมงคลวิสิฐ (อาทิตย์ สิริวฑฺฒโน) เจ้าคณะจังหวัดสระบุรี คณะกรรมการขับเคลื่อนโครงการหมู่บ้านรักษาศีล ๕ หนกลางต้องทำหน้าที่ประธาน

พวกเราได้รับการถวายภัตตาหารเพล ซึ่งเจ้าภาพจัดเอาไว้มากมาย แต่เนื่องจากว่าทั้งคณะกรรมการและอนุกรรมการมาน้อย ข้าวปลาอาหารจึงกลายเป็นเหลือล้นไปเลย เมื่ออิ่มแล้ว กระผม/อาตมภาพจึงวนกลับไปดูนิทรรศการของเขาอีกรอบหนึ่ง หมายตาเอาไว้ว่าจะกลับมาจับจ่ายใช้สอยเพื่อช่วยเหลือญาติโยมที่ออกนิทรรศการในส่วนใดบ้าง เรียบร้อยแล้วก็ไปแจกสตางค์ให้กับนักเรียน ที่เล่นดนตรีไทยต้อนรับคณะกรรมการอยู่บนศาลาตรวจประเมิน

[เถรี]

พระเดชพระคุณพระราชวชิรมงคลวิสิฐ องค์ประธานในวันนี้ นำเข้าสู่การตรวจประเมินตั้งแต่ประมาณเที่ยงครึ่ง จึงทำให้กรรมการทุกรูปมีเวลามากเป็นพิเศษ โดยเฉพาะที่นี่ ท่านณัฐพงษ์ สงวนจิตร ผู้ว่าราชการจังหวัดตราด ได้นำหัวหน้าส่วนราชการและผู้นำองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมากันครบถ้วน

โดยเฉพาะท่านวิเชียร ทรัพย์เจริญ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดตราด ที่ผูกขาดตำแหน่งมาเกือบ ๓๐ ปีแล้ว ถึงจะอายุ ๗๗ ย่าง ๗๘ ปี ท่านก็ยังกระฉับกระเฉงแข็งแรง และเป็นนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดคนที่สอง ที่มาร่วมงานในการตรวจประเมินไปแล้ว รวมทั้งสิ้น ๑๘ จังหวัด จังหวัดนี้เป็นจังหวัดที่ ๑๙ ต้องบอกว่าในเรื่องของความสามัคคีนั้น ทางด้านนี้กินขาดทุกอย่าง..!

ทางวัดหนองเสม็ดเริ่มต้นด้วยการแสดงของเด็ก ๆ หลายต่อหลายอย่างด้วยกัน ซึ่งเด็ก ๆ นั้นมากล่าวต้อนรับเป็นภาษาอังกฤษ ภาษากัมพูชา (เขมร) และภาษาไทย กระผม/อาตมภาพเองฟังภาษาอังกฤษของเด็ก ๆ แล้ว มีบางคำที่ต้องไปให้คำแนะนำกันทีหลัง ไม่เช่นนั้นแล้วถ้าพูดในลักษณะนั้น ความหมายอาจจะกำกวมหรือผิดพลาดไปเลยก็ได้..!

ต่อด้วยการแสดงของเด็กชั้นอนุบาล ซึ่งออกมาเรียกเสียงปรบมือดังสนั่นหวั่นไหวจากผู้ใหญ่ เพราะเด็ก ๆ บอกว่า "คุณพ่อคุณแม่ครับ คุณพ่อคุณแม่คะ ขอกำลังใจด้วยเสียงปรบมือหน่อยครับ/ค่ะ" ทำเอาผู้ใหญ่ทั้งหมดสนุกสนานเฮฮากันมาก อีกอย่างหนึ่งก็คือทุกคนนาน ๆ จะเห็นเด็กเล็กน่ารักน่าเอ็นดู ที่ออกมาแสดงท่ามกลางผู้ใหญ่จำนวนมากโดยไม่เคอะเขิน ต้องชื่นชมครูบาอาจารย์ และท่านผู้อำนวยการสถานศึกษาเป็นอย่างยิ่ง

เมื่อเด็กทั้งหมดออกมาทำการสวดทำนองสรภัญญะ แสดงการสวดมนต์ไหว้พระประจำวัน กระผม/อาตมภาพก็ "ระลึกชาติ" ได้อย่างฉับพลันว่า เด็กพวกนี้คือคู่แข่งตัวฉกาจของโรงเรียนอนุบาลทองผาภูมิ ที่กระผม/อาตมภาพสนับสนุนให้เด็ก ๆ เข้าแข่งขันการสวดมนต์ทำนองสรภัญญะนั่นเอง โรงเรียนบ้านหนองเสม็ดแห่งนี้ เมื่อถึงเวลาเผลอเมื่อไร ก็จะปาดหน้าแซงโรงเรียนอนุบาลทองผาภูมิคว้ารางวัลไป แม้ว่าเราเองจะชนะมากกว่าแพ้ แต่ว่าในการที่แพ้เด็กที่อยู่สุดขอบตะวันออก โดยที่ของเราเป็นเด็กสุดขอบตะวันตก ก็ยังรู้สึกแปลก ๆ อยู่เหมือนกัน ท้ายที่สุดก็ต้องทำใจว่า "คุณไม่ได้มีเด็กเก่งฝ่ายเดียว คนอื่นเขาก็มีเด็กเก่งเช่นกัน"

[เถรี]

การตรวจประเมินเป็นไปด้วยความถ้อยทีถ้อยอาศัย โดยเฉพาะในส่วนของกระผม/อาตมภาพที่ต้องตรวจประเมินหมวดที่ ๓ เกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมนั้น รู้สึกสบายใจเป็นอย่างยิ่ง เพราะว่าวัดหนองเสม็ดนี้เป็นสำนักปฏิบัติธรรมประจำจังหวัดตราดแห่งที่ ๗ มีการปฏิบัติธรรมทุกวันเสาร์และทุกวันพระ ซึ่งตรงนี้หลวงพ่อพระครูโฆษิตวิริยคุณท่านทำได้ดีมาก ๆ จนกระทั่งไม่ทราบว่าจะชมเชยอย่างไร

เนื่องเพราะว่าสามารถทำได้ทุกวันเสาร์หรือว่าทุกวันพระ อย่างใดอย่างหนึ่งก็ถือว่าสุดยอดแล้ว แต่ว่าญาติโยมทางด้านนี้นั้นเข้าวัดทุกวันเสาร์และทุกวันพระ หาได้ยากเป็นอย่างยิ่ง

และโดยเฉพาะเมื่อทางประธานกรรมการในการตรวจประเมินคือหลวงพ่อเจ้าคุณโม่ง แอบแซวท่านผู้ว่าราชการจังหวัดเรื่องการปฏิบัติธรรม กระผม/อาตมภาพได้ยินแล้วยังรู้สึกทึ่ง เพราะว่าท่านผู้ว่าราชการจังหวัดตอบว่า "ทุกลมหายใจคือการปฏิบัติธรรม"
กระผม/อาตมภาพที่เป็นพระ และได้ชื่อว่าเป็นนักปฏิบัติธรรม เป็นพระวิปัสสนาจารย์สอนผู้อื่นมามากต่อมากด้วยกัน ยังรู้สึกว่าคนที่จะพูดประโยคนี้ได้ ถ้าไม่ใช่ปฏิบัติธรรมมาจนเต็มที่แล้ว ก็แปลว่าต้องมีสุดยอดครูบาอาจารย์ ที่ให้คำแนะนำในการปฏิบัติธรรมที่ได้ถูกต้องเป็นอย่างยิ่ง

ส่วนนายวิเชียร ทรัพย์เจริญ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดตราดนั้น ท่านบอกว่าแม้ว่าท่านจะสนับสนุนทางด้านวัดให้ทำสิ่งโน้นสิ่งนี้ โดยมีงบประมาณมาให้ อย่างเช่นการตัดถนนเข้าวัด การเทคอนกรีตเพื่อที่จะให้วัดไม่สกปรก ผู้คนสามารถเข้าออกได้ง่าย ท่านเองก็สามารถที่จะทำได้โดยที่ไม่ผิดระเบียบ สตง. แม้แต่นิดเดียว เพราะว่าศึกษาทุกอย่างมาดีแล้ว "เพียงแต่ว่าเวลาหาเสียง รบกวนหลวงพ่อช่วยบอกว่า นายกฯ วิเชียรเป็นเจ้าภาพทำให้ก็พอ" เล่นเอาพวกเราฮากันแทบตกเก้าอี้ อยู่ ๆ ท่านนายกฯ ก็มาหาเสียงกันดื้อ ๆ ตรงนี้เอง..!

กระผม/อาตมภาพได้สอบถามนายราเชนทร์ ชูทองรัตน์ ผู้แทนวัฒนธรรมจังหวัดตราด เกี่ยวกับการที่จะค้นหาวัฒนธรรมต่าง ๆ ของบ้านหนองเสม็ด เพื่อไปแปรเป็นมูลค่าสนับสนุนการปฏิบัติในศีล ๕ ปรากฏว่าท่านได้มอบให้ตัวแทน ซึ่งเป็นผู้ปฏิบัติงานทางด้านนี้โดยตรงตอบให้ว่า มีการประสานระหว่างบ้าน วัด โรงเรียน ช่วยกันขุดเอาวัฒนธรรมในท้องที่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของข้าวปลาอาหาร ในเรื่องของวัสดุสิ่งของงานฝีมือต่าง ๆ โดยเฉพาะส่วนที่หาได้ยากก็คือการสร้างเมรุชั่วคราว (เมรุลอย) ด้วยไม้ไผ่ ซึ่งมีรูปแบบที่ชัดเจน ตลอดจนกระทั่งสืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่นนับร้อย ๆ ปีแล้ว เป็นส่วนที่น่าตื่นเต้นและน่าสนับสนุนเป็นอย่างมาก

[เถรี]

ส่วนอีกท่านหนึ่งนั้น เป็นผู้ปฏิบัติธรรมที่ได้รับการยกย่องของบ้านนี้ ก็คือนายจุรีรัตน์ หวลถนอม ซึ่งเป็นอดีตผู้ใหญ่บ้าน ท่านบอกว่าด้วยความที่ท่านทำตามหลักธรรม ตรงไปตรงมา ก็เลยกลายเป็นว่าเข้ากับลูกบ้านไม่ได้ ท้ายที่สุดก็ต้องลาออกจากตำแหน่ง เพื่อให้คนอื่นไปทำหน้าที่แทน..!

กระผม/อาตมภาพได้ยินแล้วก็ยังรู้สึกว่าบุคคลเรา ถ้าหากว่าคุณเป็น "แกะขาว" แบบนั้นก็ยังดี เพราะว่า "แกะดำ" ต่าง ๆ ทั้งหลายเหล่านั้น ก็คงไม่คิดที่จะเบียดเบียนอะไรคุณหรอก แต่ว่าการที่คุณไปเป็น "แกะขาว" อยู่ในฝูง "แกะดำ" นั้น ความต่างมีชัดเจนจนเกินไป ถ้าเป็นแกะสีเทา ๆ เสียหน่อย คงจะได้เป็นผู้ใหญ่บ้านไปอีกหลายสมัย..!

แล้วท่านเองก็ยังถามกลับว่า ในส่วนหนึ่งที่อยากจะถามก็คือว่า นอกจากที่ตัวท่านปฏิบัติธรรมจนเป็นตัวอย่างให้แก่ผู้อื่น แต่ว่ามีความเมาฝังอยู่ข้างใน ก็คือ "เมาว่าตนเองนั้นมีความดีกว่าผู้อื่นเขา ทำอย่างไรถึงจะตัดจะละได้ ?" กระผม/อาตมภาพเกรงว่าจะยืดเยื้อจึงตอบไปสั้น ๆ ว่า "บุคคลที่รู้ตัวว่าตนเองเป็นคนพาล ผู้นั้นนับว่าเป็นบัณฑิต เรารู้ว่าเราบกพร่องตรงจุดไหน ก็แก้ไขตรงจุดนั้น ค่อย ๆ ขัด ค่อย ๆ เกลาไป เดี๋ยวก็ดีขึ้นเอง"

ทำเอาพระเดชพระคุณท่านเจ้าคุณกิตติชัย - พระเทพวชิรกิตติ วิ. (กิตติชัย อภิชโย ป.ธ. ๕) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดโสมนัส ราชวรวิหาร ซึ่งท่านเป็นผู้ประเมินหมวดการปฏิบัติธรรมด้วยกัน ขออนุญาตต่อคณะกรรมการให้คำแนะนำว่า "ต้องพิจารณาให้เห็นชัดเจนว่า ร่างกายนี้เป็นเพียงธาตุ ๔ ดิน น้ำ ไฟ ลม ถ้าพิจารณาบ่อย ๆ จนกระทั่งสามารถถอนความยึดมั่นถือมั่นออกไปได้ ก็จะทำให้สามารถถอนความเมาในความดีของตนเองไปได้เช่นกัน" ขอเอาใจช่วยคุณจุรีรัตน์ หวลถนอมที่เรียกกันว่า "ปู่จุรีรัตน์" เพราะท่านอายุ ๘๔ ปีเข้าไปแล้ว

การประเมินในวันนี้ถือว่าถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน เนื่องเพราะว่าทุกคนล้วนแล้วแต่มาด้วยความหวังดีปรารถนาดี พร้อมที่จะช่วยเหลือหมู่บ้านหรือว่าราชการ ตลอดจนกระทั่งโรงเรียนอันเป็นถิ่นเกิดของตน ให้ได้รับความสะดวกสบายและไม่ผิดศีลธรรม พูดง่าย ๆ ก็คือเอาหลักธรรมนำในชีวิตของตนเองนั่นเอง ในเมื่อทุกคนต่างก็หวังดีปรารถนาดี พร้อมที่จะเสียสละเพื่อส่วนรวม จึงทำให้บ้านหนองเสม็ดแห่งนี้ สมควรอย่างยิ่งที่จะได้รับการตรวจยกขึ้นเป็นหมู่บ้านรักษาศีล ๕ ต้นแบบ

ครั้นทำพิธีปิดแล้ว พวกเราก็เดินไปดูนิทรรศการต่าง ๆ ช่วยกันซื้อช่วยกันต่อราคา สนุกสนานเฮฮาเป็นอย่างมาก อย่างเช่นว่าเด็กนักเรียนขายสเปรย์กันยุงขวดละ ๓๙ บาท ก็ต่อไปว่า "๑๐ ขวด ๕๐๐ ได้หรือไม่ ? กลัวขาดทุนหรือเปล่า ?" เห็นเด็ก ๆ งงจนไปไม่เป็นแล้ว ทำเอาทุกคนสนุกสนานกันเป็นอย่างยิ่ง

กระผม/อาตมภาพเองรู้สึกว่า ถ้าทุกที่ทุกทางอยู่ในลักษณะอย่างนี้ การทำให้เกิดหมู่บ้านศีล ๕ ขึ้นมานั้น ประสบความสำเร็จตามวัตถุประสงค์ทุกประการ ในที่อื่น ๆ แม้ว่าจะประสบความสำเร็จ แต่ว่าถ้าเปรียบเป็นจำนวนเปอร์เซ็นต์ด้วยกันแล้ว ทางด้านบ้านหนองเสม็ดแห่งนี้ถือว่าประสบความสำเร็จมากกว่าหลายเท่า..!

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันพุธที่ ๑๑ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๗
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)