การทรงฌาน

[โอรส]

ถาม : มีจุดหนึ่งครับในการทำสมาธิ อาการใจไม่เคลื่อนเลย ไม่ต่ำลงไปแล้วก็ไม่สูงขึ้น ?
ตอบ : อันนั้นเป็นการทรงฌาน ถ้าหากว่าทรงฌานตอนแรก ๆ เราไม่เคยชิน จะเหมือนกับเราได้อะไรมหาศาล น่าตื่นเต้นมาก แต่หลังจากที่เราทำไป ๆ สิ่งที่เราคิดว่าได้มากมหาศาล ที่แท้จริงมีนิดเดียว ก็เลยกลายเป็นว่าชักจะเฉย ๆ เหมือนกับตายด้าน

เพียงแต่ว่าลักษณะนั้นจริง ๆ แล้วก็มีประโยชน์ สามารถรักษาใจของเราไม่ให้ฟุ้งซ่านไปกับรัก โลภ โกรธ หลงได้ นิวรณ์จะกินใจของเราไม่ได้

แต่ว่าให้มีสติอยู่เสมอว่า เราแค่ได้อาศัยเท่านั้น นั่นยังไม่ใช่ที่พึ่งที่แท้จริงของเรา เป็นเพียงเครื่องมือที่จะส่งเราให้ไปถึงจุดหมายเท่านั้นเอง ถ้าหากว่าเราไม่มีสติ ไปยึดไปเกาะว่าเป็นสิ่งที่ดี วิเศษ เลิศแล้ว ถ้าอย่างนั้นก็ยังยึดติดอยู่ในรูปราคะอรูปราคะ เป็นสังโยชน์ใหญ่ที่ดึงให้เราอยู่กับวัฏฏะต่อไป


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนพฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๔