พรหมวิหาร

[เถรี]

พรหมวิหาร ๔ ควรทำให้ครบไปตามลำดับ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา หรือควรจะทำตัวใดตัวหนึ่งให้สุดไปก่อนครับ ? และอุเบกขาตัวนี้ต่างจากวิปัสสนาอย่างไรครับ ?

[ตัวเล็ก]

ถาม : พรหมวิหาร ๔ ควรทำให้ครบไปตามลำดับ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา หรือควรจะทำตัวใดตัวหนึ่งให้สุดไปก่อนครับ ?
ตอบ : ควรจะทำตัวใดตัวหนึ่งให้สุดไปก่อนแล้วค่อยเปลี่ยนกองใหม่ เพราะว่าพรหมวิหารทั้งสี่กองมีอาการปฏิบัติต่างกันไป เหมือนกับเป็นกรรมฐานคนละกองเลย เพียงแต่ว่าท่านจับมารวมกันไว้เท่านั้น

ถาม : อุเบกขาตัวนี้ต่างจากวิปัสสนาอย่างไรครับ ?
ตอบ : อุเบกขาในพรหมวิหารทั่วไปเกิดจากการปล่อยวางได้เพราะมีกำลังสมาธิมาช่วยกดกิเลสไว้ แต่อุเบกขาในวิปัสสนาญาณหรืออุเบกขาในสังขารุเปกขาญาณ เป็นการปล่อยวางได้เพราะมีปัญญาเห็นจริง เพราะฉะนั้น...อุเบกขาในพรหมวิหารสี่ต้องใช้กำลังกดไว้ ส่วนอุเบกขาในวิปัสสนาญาณเป็นการปล่อยวาง ไม่ต้องแบกรับอะไรแล้ว เบาสบายกว่ากันจนประมาณไม่ได้