[เถรี]

ถาม : การปฏิบัติกรรมฐานจำเป็นต้องไปหาที่สงัดไหมครับ ?

ตอบ : ในส่วนนี้ต้องบอกว่า ถ้าเป็นการปฏิบัติในเบื้องต้น จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องเข้าหาที่สงัดก่อน ไม่เช่นนั้นแล้วกำลังสมาธิของเรามีน้อย ถ้าโดนรบกวนอยู่ตลอดเวลา จะไม่สามารถเข้าสมาธิในระดับสูงขึ้นไปได้

แต่ถ้าท่านสามารถทรงจนคล่องตัว เข้าสมาธิได้ทุกอิริยาบถแล้ว ถ้าอย่างนั้นต่อให้อยู่ท่ามกลางคนหมู่มาก ท่านก็เหมือนกับอยู่คนเดียว หรือว่าต่อให้อยู่คนเดียว กำลังใจก็เหมือนกับอยู่กับคนหมู่มาก ถึงระดับนั้นแล้ว เราถึงสามารถที่จะออกมาปะทะกับอารมณ์ต่าง ๆ ได้

แต่ก็ต้องระมัดระวังอยู่เสมอว่า ถ้าเผลอสติ สมาธิคลายตัวเมื่อไร ท่านก็อาจจะเสียหายใหญ่หลวงไปเลย เพราะว่า จิตตก สมาธิตก กรรมฐานแตก ดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น