[เถรี]

ดังนั้น..สิ่งที่เป็นจุดบอด เป็นจุดอ่อน ที่ท่านทั้งหลายต้องแก้ไขก็คือ พยายามฝึกซ้อมในการพิจารณาวิปัสสนาญาณ ไม่ว่าจะดูในลักษณะของไตรลักษณ์ คือ อนิจจัง..ไม่เที่ยง ทุกขัง..เป็นทุกข์ อนัตตา..ไม่มีอะไรเป็นตัวตนเราเขา

ถ้าไม่เช่นนั้นก็พิจารณาในส่วนของวิปัสสนาญาณทั้ง ๙ ตั้งแต่
อุทยัพพยานุปัสสนาญาณ พิจารณาเห็นความเกิดและความดับ ที่ต่อเนื่องกันเป็นสันตติอยู่ตลอดเวลา ทำให้บุคคลที่ขาดปัญญา มองไม่เห็นความไม่เที่ยงตรงนี้ แล้วไปยึดถือมั่นหมายว่า ทุกอย่างนั้นเที่ยง

หรือมองให้เห็นความดับ คือ ภังคานุปัสสนาญาณ ว่าทุกอย่างเกิดมาแล้วก็เสื่อมสลายหมด พังทลายลงไปหมด ตายหมด ไม่มีอะไรดำรงอยู่ได้เลย

หรือว่าเห็นสิ่งทั้งหลายเหล่านี้เป็นทุกข์เป็นภัย ที่เรียกว่า ภยตูปัฏฐานญาณ ดังที่ได้กล่าวไปแล้วข้างต้น ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของโรคภัยไข้เจ็บ เรื่องของภัยธรรมชาติ เรื่องของสงคราม เรื่องของการเมือง เรื่องของเศรษฐกิจก็ตาม