[เถรี]

ต่อไปเป็นอายตนะและธาตุนิเทส จะกล่าวถึงอายตนะ ๑๒ ก็คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจที่เป็นอายตนะภายในของเรานี้ ๖ อย่าง รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์ ที่เป็นอายตนะภายนอกอีก ๖ อย่าง รวมแล้ว ๑๒ อย่าง

ถ้ามาถึงตรงนี้ อย่าลืมนะครับว่าท่านผ่านสีลนิเทสมาแล้ว การที่จิตใจของท่านระมัดระวัง รักษาศีลอย่างเต็มที่ย่อมเกิดสมาธิขึ้น เมื่อเกิดสมาธิแล้วก็ง่ายต่อการปฏิบัติธรรม ก็คือกรรมฐาน ๔๐ กองที่ผ่านมา ไม่ว่าจะเป็นอนุสติ ๑๐ อสุภกรรมฐาน ๑๐ กสิณ ๑๐ พรหมวิหาร ๔ อรูปฌาน ๔ จตุธาตุววัฏฐาน ๑ และ อาหาเรปฏิกูลสัญญา ๑

เมื่อมาถึงตรงนี้แล้ว ปัญญาของท่านก็จะมีมาก สมาธิจะแหลมคม จะว่องไว ดังนั้น...ในส่วนของอายตนะ ทันทีที่กระทบรูป ต้องสักแต่ว่ารับรู้ ปรุงแต่งไม่ได้เลย ปรุงเมื่อไร เสียท่ากิเลสเมื่อนั้นแล้วที่แน่ ๆ ก็คือ เข้าธาตุนิเทส แยกธาตุไปเลยครับ

แบบเดียวกับที่ในวิสุทธิมรรคมีคนถามพระรูปหนึ่งเดินสวนกับผู้หญิง ผู้หญิงเขายิ้มให้แล้วก็เดินเลยไป อีกสักพักหนึ่ง ผัวเขามาตามครับ ถามว่า "พระคุณเจ้า..เห็นผู้หญิงเดินผ่านไปทางนี้บ้างไหม ?" พระท่านบอกว่า "มีผ่านไปเหมือนกัน แต่เห็นเป็นโครงกระดูกผ่านไป..!" คือผู้หญิงยิ้มให้ ท่านเห็นฟันครับ พอเห็นฟัน ท่านก็จับเลยว่านี่เป็นอัฏฐิกอสุภกรรมฐาน ก็เลยกำหนดผู้หญิงทั้งร่างเป็นโครงกระดูกเดินผ่านไป ยังดีนะครับ ที่เดินสวนกันแค่คนเดียว ถ้าเดินสวนกันหลายคน คงตอบปัญหาผู้ชายคนนั้นไม่ได้แน่ว่าเมียเขาผ่านไปหรือเปล่า ?

ตรงจุดนี้เราต้องเข้าใจว่า เมื่อมาถึงส่วนของปัญญานิเทส จะต้องผ่านสีลนิเทสและสมาธินิเทสมาแล้ว กำลังของเราจะสูงมาก ถึงเวลาแล้ว เราก็จะสักแต่ว่ารู้เห็น แล้วก็แยกธาตุไปเรียบร้อยครับ สักแต่ว่าเป็นรูป สักแต่ว่าเป็นธาตุ

แบบเดียวกับที่สายวัดปราสาททอง จังหวัดสุพรรณบุรี อันนี้เป็นรูป อันนี้เป็นนาม..อันนี้เป็นรูป อันนี้เป็นนาม ไล่ไปเรื่อยครับ แล้วท้ายที่สุด ก็เป็นรูปในนามให้ยุ่งไปหมด ถ้าใครศึกษาสายนี้แล้วแยกไม่ออก ก็ไปไม่รอดเหมือนกันนะครับ