[โอรส]

ถาม : ทำทานบารมีอย่างไร ถึงจะเต็มภพเต็มภูมิ โดยที่ทำแล้วได้ผลมากที่สุด ?
ตอบ : คงจะยาก ถ้าเต็มแล้ว..จะวัดด้วยจำนวนอะไรได้ ต่อให้ขนของมาเต็มโลก ก็ยังไม่เป็นที่พอใจ ต้องเต็มที่ใจ เพราะฉะนั้น..ถ้ากำลังใจเต็มเมื่อไรก็แปลว่าใช้ได้แล้ว...

ถาม : ในระหว่างที่เราจะนั่งปฏิบัติ ตัวผมไม่ชอบมุ่งเน้น บางครั้งคิดเรื่องนี้ เรื่องนั้น..มั่วไปหมด
ตอบ : ทำอะไรต้องทำอย่างเดียว ให้ได้ผลเสียก่อนแล้วค่อยไปทำอย่างอื่นต่อ

กรรมฐานมี ๔๑ แบบด้วยกัน คือกรรมฐาน ๔๐ กับมหาสติปัฏฐานอีกหนึ่ง รวม ๔๑ แบบ แบบใดแบบหนึ่ง ถ้าหากเราทำสำเร็จแล้ว อีก ๓๙ แบบ หรืออีก ๔๐ แบบนั้นก็จะตามไปด้วยกัน คือกำลังในการปฏิบัติเท่ากัน แค่เปลี่ยนวิธีเท่านั้นเอง

ต้องเอาให้ได้จริง ๆ แบบหนึ่งก่อน ถ้าได้แบบหนึ่งแล้วแบบอื่นจะง่าย แต่ว่าไม่จำเป็นต้องศึกษาทั้งหมดก็ได้ หัวข้อใดหัวข้อหนึ่ง ถ้าตั้งใจทำจริง ๆ ก็เป็นพระอริยเจ้าได้ เป็นพระอรหันต์ได้ทั้งนั้น เพียงแต่ว่า บางคนชอบศึกษาหลาย ๆ อย่างด้วยกัน จึงต้องทำให้ถึงที่สุด ให้เกิดผลคืออย่างน้อย ๆ ทรงเป็นฌาน ๔ ของโลกียอภิญญาให้ได้ พอถึงตอนนั้นแล้วก็ค่อยเจริญวิปัสสนาญาณต่อ เพราะกำลังของฌาน ๔ สูงพอที่จะตัดกิเลสทุกอย่างได้แล้ว

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนพฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๕