[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันอังคารที่ ๔ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๖๕ เป็นวันสอบนักธรรมสนามหลวงชั้นตรีวันแรก ต้องบอกว่าคณะสงฆ์อำเภอทองผาภูมิของเราจัดงานสอบทุกครั้งเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ได้รับคำชมเชยจากผู้บังคับบัญชาอยู่เสมอ เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่า เจ้าคณะปกครองทุกระดับมีหน้าที่รับผิดชอบร่วมกัน จนกระทั่งต่างคนต่างก็รู้หน้าที่ของตัวเองเป็นอย่างดีแล้ว

เพียงแต่ว่าในระหว่างนั้นก็มีการ "ผลัดใบ" ก็คือเปลี่ยนตัวเจ้าคณะปกครองบ้าง เปลี่ยนตัวเจ้าอาวาสบ้าง แต่ว่าบุคคลที่ทดแทน ถ้าในระดับเจ้าคณะปกครอง คือ เจ้าคณะตำบล ก็ผ่านการเป็นเจ้าอาวาสมาหลายปี พอที่จะศึกษาแนวทางล่วงหน้าเอาไว้แล้ว ส่วนเจ้าอาวาสใหม่ ตามระเบียบที่บังคับไว้ว่า ต้องพ้นพรรษาที่ ๖ จบนักธรรมชั้นเอก ก็แปลว่าได้เห็นงานด้านการปกครองวัดมาหลายปีเช่นกัน จึงไม่มีอะไรให้หนักใจ

เพียงแต่ว่าวันนี้ ปัญหาที่มองเห็นอยู่ชัด ๆ เลยก็คือ พระนักเรียนที่เข้าสอบไม่รู้ว่าจะอธิบายขยายความ "กระทู้ตั้ง" แล้วเอาไปเชื่อมความกับ "กระทู้รับ" อย่างไร ขนาดกระผม/อาตมภาพยกตัวอย่างไป ๔ -๕ กระทู้ ก็ยัง "ไปไม่เป็น" อยู่ดี ซึ่งลักษณะนี้สมัยก่อนเขาบอกว่า ถ้าเป็น "กล้วยเชื่อม" ก็ประมาณ "กล้วยอยู่ภาคเหนือ น้ำตาลอยู่ภาคใต้" ไปกันคนละทิศคนละทาง อยู่ในลักษณะของการ "อ่อนซ้อม"

พระวัดท่าขนุนของเรายังดีที่ว่า เรามี "เสียงตามสาย" ฟังกันอยู่วันละ ๔ รอบ เนื้อหาที่เรารับฟังนั่นแหละสามารถเอามาอธิบายขยายความเชื่อมกับกระทู้วันนี้ได้ดีมาก เพราะว่ากระทู้ตั้งวันนี้ก็ก็คือ "อภูตวาที นิรยํ อุเปติ. คนพูดไม่จริง ย่อมเข้าถึงนรก" ซึ่งจะว่าไปแล้ว เป็นการออกข้อสอบที่ค่อนข้างจะ "โหด" สำหรับน้องสามเณร เพราะว่าสามเณรเล็ก ๆ ขาดประสบการณ์ที่จะอธิบายขยายความในลักษณะของเทศน์บนหน้ากระดาษแบบนี้

แล้วส่วนใหญ่ก็จะเลือกกระทู้รับที่ตนเองเคยชินและสะดวก อย่างเช่น อตฺตา หิ อตฺตโน นาโถ ตนแลเป็นที่พึ่งแห่งตน วิริเยน ทุกฺขมจฺเจติ บุคคลล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียร เหล่านี้เป็นต้น ปรากฏว่าเมื่อเจอกระทู้แบบนี้เข้าก็ "ไปไม่เป็น" จึงเป็นปัญหาที่ทางด้านผู้สอน และผู้เข้าอบรมก่อนสอบจะต้องเก็บเอาไว้พิจารณา แล้วนำไปแก้ไขในการอบรมครั้งต่อ ๆ ไป