[เถรี]

ฉะนั้น...เรื่องพวกนี้ถ้าเราตั้งใจสั่งสม ค่อย ๆ ทำไป ทำแบบสม่ำเสมอจริงจัง ถึงเวลาถ้ากำลังพอก็จะก้าวล่วงสิ่งต่าง ๆ ไปได้ อาตมาเองก่อนหน้าก็พิจารณาถึงความเกิดและดับ เขาเรียกว่าอุทยัพพยานุปัสนาญาณ พิจารณาว่าทุกสิ่งต้องดับสลายหมด เรียกว่าภังคานุปัสนาญาณ พิจารณาว่าร่างกายนี้ก็ดี ร่างกายของคนอื่นก็ดี ล้วนแล้วแต่เป็นทุกข์เป็นภัย เขาเรียกภยตูปัฏฐานญาณ

พิจารณาว่าร่างกายนี้เป็นสิ่งของที่น่ากลัว เหมือนกับเสือร้ายคอยขบกัดเราอยู่ตลอดเวลา อย่างน้อย ๆ ก็ต้องส่งอาหารให้วันละ ๓ มื้อ ต้องรักษาพยาบาล ต้องคอยดูแล อาบน้ำอาบท่าอยู่ตลอดเวลา ตกเป็นทาสของร่างกายอย่างโงหัวไม่ขึ้น เรียกว่าอาทีนวานุปัสนาญาณ ไปจนถึงอารมณ์เบื่อ เรียกว่านิพพิทาญาณ กระโดดข้ามมาตั้งหลายขั้น อย่างอื่นจะค่อย ๆ ตามมาเอง

แต่เจ้านิพพิทาญาณโผล่มานี่เลิกเลย หมดอารมณ์ที่จะไปกินไปเที่ยวที่ไหน..ไม่เอาแล้ว ก็กลายเป็นมุญจิตุกัมมยตาญาณ คิดจะหาทางหนี ทำอย่างไรตูถึงจะไปโดยที่สาวเขาไม่แหกอกเสียก่อน ก็ต้องเป็นปฏิสังขานุปัสนาญาณ ต้องหนีให้ได้ อันนั้นคิดหาทางหนี อันนี้ต้องหนีให้ได้

ในเมื่อจะหนีให้ได้ ทุ่มเทความสามารถในการปฏิบัติทุกอย่างในศีล สมาธิ ปัญญา ก็กลายเป็นสังขารุเปกขาญาณ ปล่อยวางการปรุงแต่งทั้งปวง เห็นของอะไรก็สักแต่ว่าเห็น อย่างนี้เป็นไมค์ลอยธรรมดา แต่ถ้าคิดต่อ “วันนั้นไปร้องคาราโอเกะ” ราคะมานิดหนึ่งแล้ว “สาวคนร้องหุ่นดีมากเลย” มาหนักเข้าไปอีก ร้องไปร้องมาพวกขว้างแก้วใส่ ด่าว่าเสียงอย่างกับควายออกลูกเสือกมาร้องเพลง โมโหอีกแล้ว โทสะมาแล้ว