[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ ๑๔ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๖๕ ตรงกับวันขึ้น ๑๓ ค่ำ เดือน ๕ ปีขาล จุลศักราช ๑๖๘๓ เป็นวันสุดท้ายของจุลศักราช ๑๖๘๓ พอพรุ่งนี้ก็เปลี่ยนศกใหม่ เป็นจุลศักราช ๑๘๖๔

จุลศักราช บางคนเรียกง่าย ๆ ว่า ศักราชพม่า เกิดจากการที่พระเจ้าอโนรธามังช่อ หรือที่คนไทยเรียกว่า พระเจ้าอนุรุทธมหาราช ผู้ก่อตั้งอาณาจักรพุกาม แสดงพระราชอำนาจด้วยการลบศักราช ก็คือ "ของเก่าคุณจะใช้อะไรมาก็ช่าง ของใหม่ผมจะเอาอย่างนี้" ถ้าหากว่าไม่ใช่บุคคลที่มากบุญมากบารมีจริง ๆ จนเป็นที่ยอมรับนับถือของประเทศอื่น ๆ ก็จะไม่มีใครยอมใช้ตาม

แต่คราวนี้พระเจ้าอนุรุทธมหาราชสามารถขยายอาณาจักรพุกามได้ใหญ่โตมโหฬาร แล้วก็ยึดอาณาจักรสุธรรมวดี ที่คนพม่าเรียกว่า "ตะโทง" ของมอญ ซึ่งมีพระเจ้ามนูหะเป็นผู้ครองอาณาจักร ไปอยู่ใต้ขอบขัณฑสีมา

ความจริงแล้วพระเจ้าอนุรุทธมหาราชไม่ได้ต้องการที่จะยึดอาณาจักรมอญ พระองค์เห็นว่าอาณาจักรมอญนั้น เจริญรุ่งเรืองด้วยศิลปะวัฒนธรรมต่าง ๆ ประชาชาติอยู่กันสงบสุขร่มเย็น เพราะว่ามีพระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ เป็นหลักยึด เป็นแนวทางในการประพฤติปฏิบัติ จึงมีพระราชสาส์นถึงพระเจ้ามนูหะ ขอพระไตรปิฎกและพระสงฆ์ไปช่วยเผยแผ่พระพุทธศาสนาในจังหวัดพุกามด้วย

ไม่ทราบว่าพระเจ้ามนูหะดูถูกว่า "ชาวเผี่ยว" หรือที่คนไทยอ่านว่า "พยู" PYU พม่าอ่านว่าเผี่ยว เมื่อสักครู่นี้ออกเสียงภาษาอังกฤษแบบพม่า สำเนียงแบบนี้ใครเก่งภาษาอังกฤษไปใหม่ ๆ ก็ใบ้รับประทาน อาตมาไปถึงอาทิตย์หนึ่งยังคิดว่า "กูรู้ภาษาอังกฤษหรือเปล่าวะ ? ทำไมฟังไม่รู้เรื่องเลย" ภาษาอังกฤษแบบพม่าเขียนอย่างหนึ่ง อ่านอย่างหนึ่ง แล้วเขาก็ดันมั่นใจเสียด้วยว่าของเขานั้นถูก

พระเจ้ามนูหะดูถูกว่าชาวเผี่ยวรวมตัวขึ้นมาจากชาวป่าชาวเขา เป็นคนบ้านนอกคอกนา จะบังอาจมาเทียบกับชาวมอญที่ศิวิไลซ์ได้อย่างไร ก็เลยไม่ยอมให้ พระเจ้าอนุรุทธโกรธ พระองค์มีสิทธิ์ที่จะโกรธได้ เพราะว่าพระองค์ท่านไม่มีหลักธรรมในพระพุทธศาสนาไว้ปฏิบัติ ไม่ต้องมีความอดทน อดกลั้น อดออม จึงยกทัพไปเหยียบอาณาจักรสุธรรมวดีกระจายเลย แล้วก็กวาดต้อนช้างม้าวัวควาย ผู้คน ตลอดจนอัญเชิญพระไตรปิฎก นิมนต์พระเจ้าพระสงฆ์ขึ้นไปอาณาจักรพุกาม ตั้งแต่นั้นมา พุกามก็มีพระพุทธศาสนาเป็นแนวทางในการประพฤติปฏิบัติ แล้วก็นิยมสร้างพระเจดีย์แข่งกัน