[ป้านุช]

๓.พระพุทธเจ้า

พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า ดูก่อนพระนาคเสน พระคุณเจ้าเคยเห็นพระพุทธเจ้าหรือไม่
พระนาคเสนทูลตอบว่า ขอถวายพระพร อาตมภาพไม่เคยเห็น

ม. อาจารย์ของพระคุณเจ้าเล่า ได้เห็นพระองค์หรือไม่
น. อาจารย์ของอาตมภาพก็ไม่ได้เห็น

ม. ถ้าอย่างนั้น พระพุทธเจ้าก็ไม่มี
น. ขอถวายพระพร พระองค์เคยเสด็จไปทอดพระเนตรสะดือทะเลที่กลางทะเลหรือไม่

ม. ข้าพเจ้าไม่เคยไปดู
น. พระชนกของพระองค์เล่า ได้เสด็จไปทอดพระเนตรบ้างหรือไม่

ม. พระชนกของข้าพเจ้าก็ไม่เคยเสด็จไปทอดพระเนตร
น. ถ้าอย่างนั้น สะดือทะเลก็ไม่มีมิใช่หรือ

ม. มีสิพระคุณเจ้า เป็นแต่พระชนกและข้าพเจ้าไม่เคยไปดูไปเห็นมา
น. ฉันใดก็ฉันนั้น อาจารย์และอาตมภาพไม่เคยเห็นพระพุทธเจ้า เพราะเกิดไม่ทัน แต่ว่าพระพุทธเจ้ามีจริง
เหตุที่พึงจะนำมาพิสูจน์ในข้อนี้ คือโลกุตรธรรมที่พระองค์สั่งสอน ซึ่งพ้นวิสัยที่คนสามัญจะพึงคิดเห็นได้เอง
ต้องเฉพาะแต่ผู้ที่ได้อบรมความดีจนสติปัญญาแก่กล้าเท่านั้น จึงจะเป็นผู้รู้เห็นซึ่งธรรมอันประณีตเหล่านี้
ขอถวายพระพร เหตุว่ามีโลกุตรธรรมเป็นพยาน จึงได้รู้ว่าผู้ตรัสรู้ซึ่งได้พระนามว่าพระพุทธเจ้านั้นมีจริง (พุทธอัตถินัตถิภาวปัญหา)

ม. พระคุณเจ้าว่านี้ชอบแล้ว