[ป้านุช]

พระเจ้ามิลินท์ตรัสถามว่า ดูก่อนพระนาคเสน พระนิพพานมีความสุขอย่างเดียวหรือมีความทุกข์ปนอยู่ด้วย
พระนาคเสนทูลตอบว่า ขอถวายพระพร พระนิพพานมีแต่ความสุขล้วน ไม่มีความทุกข์เจือปนเลย


ม. คิดว่ามิใช่เช่นนั้น เพราะสังเกตดูคนที่มุ่งหวังพระนิพพานต้องลำบากกาย ต้องสำรวมอิริยาบถ
ต้องระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ต้องขัดเกลาจิตใจให้ผ่องใส เหล่านี้ล้วนแต่เป็นอาการแห่งความทุกข์ ลำบากทั้งนั้น
น. ขอถวายพระพร อาตมาภาพขอทูลถามพระองค์บ้างว่า การเสวยราชสมบัติได้รับแต่ความสุขอย่างเดียวหรืออย่างไร

ม. ก็เป็นสุขดี ไม่เห็นทุกข์ยากลำบากอะไร
น. เมื่อชนบทกำเริบ มีการสงคราม พระองค์ต้องกรีฑาทัพไปประทับแรมตามป่าดง ถูกเหลือบยุงและลมแดดเบียดเบียน เป็นต้น นั้นเป็นทุกข์มิใช่หรือ

ม. ก็เป็นความทุกข์สิพระคุณเจ้า แต่จะเอามาปะปนกับความสุขในราชสมบัติไม่ได้
เพราะการกระทำนั้น ๆ ทำเพื่อความมั่นคงในการหาความสุขในราชสมบัติต่างหาก
น.ฉันใดก็ฉันนั้น การที่ต้องสำรวมอิริยาบถ ต้องระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ต้องขัดเกลาจิตใจให้ผ่องใสนั้น ก็เพื่อความมั่นคงในการแสวงหาความสุขคือพระนิพพาน
เมื่อผู้มุ่งหวังพระนิพพานชำระสันดานของตนให้ปราศจากอกุศลอันทำให้จิตหม่นหมอง เมื่อนั้นเป็นอันได้ประสบสุขคือพระนิพพาน
เนื่องด้วยพระนิพพานเป็นธรรมชาติหมดจดจากบาปธรรมอันเป็นเหตุแห่งตัวทุกข์และความเศร้าหมอง
จึงมีแต่ความสุขล้วนไม่มีความทุกข์เจือปนเลย (นิพพานอทุกขมิสสภาวปัญหา)

ม. พระคุณเจ้าว่านี้ชอบแล้ว