[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันจันทร์ที่ ๓๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๕๖๕ สิ้นเดือนอีกแล้ว เมื่อเช้ากระผม/อาตมภาพไปร่วมงานอบรมนักธรรมชั้นโท - ชั้นเอก ที่ วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (พระอารามหลวง) เมื่อเปิดงานให้เขาเรียบร้อยแล้ว ปรากฏว่านั่งฟังพระมหาบดินทร์ ญาณาวุโธ ป.ธ.๙ ครูพระสอนปริยัติธรรม วัดไชยชุมพลชนะสงคราม (พระอารามหลวง) ท่านบรรยายอยู่พักหนึ่ง กระผม/อาตมภาพเห็นว่าข้อมูลขาดความสัมพันธ์ ขาดความต่อเนื่อง และไม่ค่อยจะชัดเจน ก็เลยขอท่านเพิ่มเติมให้ผู้เข้าอบรม

การอบรมวันนี้เป็นวิชาธรรมวิภาคและเป็นห้องนักธรรมชั้นโท ท่านทั้งหลายที่เรียนวิชาธรรมวิภาค นักธรรมชั้นโทมา ก็รู้ว่าจะต้องเป็นปริเฉทที่ ๒ เริ่มจากอริยบุคคล ๒ ไล่ไปกรรมฐาน ๒ เหล่านี้เป็นต้น

คราวนี้คำถามที่ท่านอาจารย์พระมหาบดินทร์ท่านตั้งคำถามกับผู้อบรมก็คือ พระอริยเจ้าหมายถึงอะไร ? ทำไมถึงเป็นพระอริยเจ้า ? อริยะ แปลว่า ความเจริญ พระอริยเจ้า คือพระผู้เจริญขึ้นโดยส่วนเดียว ไม่มีตกต่ำ ต่อให้ไม่เจริญไปกว่าเดิม ก็จะไม่ตกต่ำลงกว่าเดิม ก็คือพระตั้งแต่โสดาปัตติมรรคขึ้นไปจนถึงพระอรหัตผล

ถ้าหากว่าแยกจากพระอริยเจ้า ๒ ก็ยังสามารถแยกได้เป็นพระเสขบุคคล คือพระผู้ยังต้องศึกษาอยู่ กับพระอเสขบุคคล คือพระผู้ที่ไม่ต้องศึกษาแล้ว หรือถ้าหากว่าแยกเป็นพระอริยบุคคล ๘ ก็จะเป็นพระโสดาปัตติมรรค พระสกทาคามิมรรค พระอนาคามิมรรค พระอรหัตมรรค แล้วก็พระโสดาปัตติผล พระสกทาคามิผล พระอนาคามิผล และพระอรหัตผล

คราวนี้พระอริยบุคคล ๒ คือพระเสขะบุคคลกับพระอเสขะบุคคล เกี่ยวข้องอย่างไรกับพระอริยบุคคล ๘ ? ก็คือตั้งแต่พระโสดาปัตติมรรคไปถึงพระอรหัตมรรค จัดเป็นพระเสขบุคคล คือผู้ที่ยังต้องศึกษาอยู่ พระอเสขบุคคล ผู้ไม่ต้องศึกษามีประเภทเดียว คือพระอรหัตผล