[เถรี]

เนื่องเพราะว่าคำว่า "สถาปนา" นั้น ใช้ได้ตั้งแต่พระราชาคณะระดับเจ้าคณะรองชั้นหิรัญบัฏ หรือที่เราเรียกกันว่า รองสมเด็จพระราชาคณะ หรือว่าเป็นสมเด็จพระราชาคณะ (สุพรรณบัฏ) หรือว่าเป็นสมเด็จพระสังฆราช ถ้าอย่างนี้ใช้คำว่าสถาปนาได้ แต่ถ้าหากว่าเป็นสัญญาบัตรทั่วไป ถ้าได้รับการแต่งตั้งใหม่ให้ใช้คำว่า "ได้พระราชทานตั้ง" ถ้าหากว่าตั้งแล้วได้รับเลื่อน ให้ใช้คำว่า "ได้รับพระราชทานเลื่อน" เป็นต้น

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้เป็นความละเอียดอ่อน เราจำเป็นต้องศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมไปเรื่อย เพราะว่าหลายอย่างนั้น บุคคลนอกวงการไม่สามารถที่จะรู้ได้เลย แม้กระทั่งบุคคลในวงการ ถ้าขาดการสังเกตก็ไม่สามารถที่จะรู้ได้เช่นกัน

อย่างเช่นที่อำเภอทองผาภูมิ ถ้าเป็นพิธีหลวง ต้องมีการใช้พัดยศ ซึ่งจะไม่ได้นั่งตามลำดับพรรษา แต่นั่งตามลำดับความใหญ่เล็กของพัดยศ ซึ่งเป็นสมณศักดิ์ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระราชทานตั้ง หรือพระราชทานเลื่อนให้ก็ตาม

คาดว่าบุคคลที่สามารถจัดเรียงพัศยศให้ถูกต้องตามลำดับได้ น่าจะมีกระผม/อาตมภาพอยู่เพียงรูปเดียว สำหรับท่านอื่น ๆ อย่างน้อยก็ต้องถามว่าเป็นพัดยศชั้นไหน ไม่สามารถที่จะมองหน้าพัดแล้วบอกได้เลยว่านี่เป็นพัดยศเจ้าคณะอำเภอชั้นเอก นี่เป็นพัดยศรองเจ้าคณะอำเภอชั้นโท นี่เป็นพัดยศเทียบผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นพิเศษ นี่เป็นพัดยศเทียบผู้ช่วยเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก นี่เป็นพัดยศเจ้าคณะตำบลชั้นเอก นี่เป็นพัดยศเจ้าคณะตำบลชั้นโท เป็นต้น

พัดยศของพระสงฆ์ทรงสมณศักดิ์ในเขตอำเภอทองผาภูมินั้น พัดยศของพระครูวิลาศกาญจนธรรม รองเจ้าคณะอำเภอทองผาภูมิ เจ้าอาวาสวัดท่าขนุน เป็นพัดยศที่แยกแยะได้ง่ายที่สุด เนื่องเพราะว่าเป็นพัดยศเทียบเจ้าอาวาสพระอารามหลวงชั้นเอก ฝ่ายวิปัสสนาธุระ หรือที่เรียกกันตามภาษาชาวบ้านว่า "พัดขาว"

พระครูสัญญาบัตรที่ได้รับพัดยศฝ่ายวิปัสสนาธุระของจังหวัดกาญจนบุรี เท่าที่สืบทราบได้ เพิ่งจะมีแค่ ๔ รูป และปัจจุบันนี้ที่อยู่ยงดำรงขันธ์ ยังมีชีวิตอยู่ ก็มีเพียงพระครูวิลาศกาญจนธรรมรูปเดียว รูปแรกที่ได้ก็คือพระเดชพระคุณหลวงพ่ออุตตมะ ท่านได้พระครูสัญญาบัตรฝ่ายวิปัสสนาธุระที่ "พระครูอุดมสิทธาจารย์ วิ."

ลำดับต่อไปก็คือหลวงพ่อจุ่น วัดเขาสะพายแร้ง สมณศักดิ์ของท่านก็คือพระครูสมณธรรมนิวิฐ วิ. เป็นฝ่ายวิปัสสนาธุระเช่นกัน