[เถรี]

มหาเศรษฐีท่านนั้นพยายามเท่าไรก็ไม่มีลูก อยู่ ๆ ได้เด็กทารกจากท้องปลาก็ดีใจมาก รับเลี้ยงดูเป็นบุตรของตนเองด้วยความยินดีเป็นอย่างยิ่ง แต่ว่าเมื่อข่าวแพร่กระจายออกไปแล้ว ก็ทำให้มหาเศรษฐีอีกเมืองหนึ่งที่สูญเสียบุตรไป มั่นใจว่าเป็นลูกของตัวเอง จึงได้ยกกองกำลังของตนมา เพื่อขอลูกคืน

มหาเศรษฐีบ้านนี้ไม่ยอมคืนให้ ตั้งทัพประจัญจะเข่นฆ่ากันแล้ว จนกระทั่งเดือดร้อนพระเจ้าปเสนทิโกศลต้องเข้ามาตัดสินให้ทั้ง ๒ ครอบครัวผลัดกันเลี้ยงดูคนละ ๓ เดือน จึงได้ตั้งชื่อแก่เด็กทารกนั้นว่า พากุลกุมาร แปลว่า กุมารของ ๒ ตระกูล

เมื่อเติบใหญ่ขึ้นมา เห็นทุกข์เห็นโทษของชีวิต ได้ออกบวชในบวรพระพุทธศาสนา บรรลุเป็นพระอรหันต์ ได้รับการแต่งตั้งจากองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นเอตทัคคะ คือผู้ยอดเยี่ยมในทางมีโรคน้อย

องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า สาเหตุที่พระพากุลเถระมีโรคน้อย เพราะว่าในอดีตเคยสร้างวัจกุฎี คือส้วม ถวายวัดเอาไว้ เพื่อช่วยปลดทุกข์หนักเบาให้แก่พระภิกษุสามเณร เกิดมาชาตินี้จึงเป็นผู้มีโรคน้อยมาก นอกจากความหิวตามปกติของร่างกายแล้ว แม้แต่สมอสักชิ้นหนึ่งที่จะฉันเพื่อรักษาโรคของตนเองก็ไม่เคย

ท่านอายุยืนยาวมาจนถึง ๑๕๐ ปี แล้วเบื่อหน่ายชีวิตซึ่งเต็มไปด้วยความทุกข์ จึงได้เข้าสู่ห้องของตน เข้ากรรมฐานถอดจิตทิ้งกายไปเฉย ๆ จึงกลายเป็นบุคคลที่อายุยืนที่สุดในพระไตรปิฎก ก็แปลว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าของเรานั้น อายุขัยสั้นกว่าปกติของคนยุคนั้น และพระพากุลเถระอายุขัยยืนยาวกว่าพระ หรือว่าคนในสมัยนั้น เหตุที่เป็นเช่นนี้ก็ล้วนแล้วแต่บุญเก่ากรรมเก่าที่ตนเองได้กระทำมา