[เถรี]

เมื่อทำความเข้าใจอย่างแจ่มแจ้ง สามารถแยกแยะออกได้อย่างชัดเจนว่า ทุกข์นั้นเป็นอย่างไร ทุกข์นั้นเกิดอย่างไร ทุกข์นั้นจะดับลงได้ด้วยวิธีไหน และเข้าถึงความดับทุกข์แล้วจะเป็นอย่างไร เป็นต้น

ถ้าเราไม่สามารถเข้าถึงตรงนี้ หรือไม่พยายามทำเข้ามาตรงจุดนี้ โอกาสที่จะเข้าพระนิพพานของเราก็ไม่มี ในเมื่อไม่สามารถจะเข้าถึงพระนิพพานได้ แต่ว่าเราไปตั้งเป้าว่าจะเอาให้ได้ บางทีเราก็จะโดนบังคับให้ทุกข์ อย่างเช่นว่า บ้านแตกสาแหรกขาด หน้าที่การงานล้มเหลว หรือว่าเกิดความเจ็บไข้ได้ป่วยขึ้นมา เพื่อบังคับให้เราเห็นว่าความทุกข์เป็นเรื่องปกติ

แต่ถ้าหากว่าท่านความคิดน้อย ด้อยปัญญา บางทีขนาดโดนทำให้ทุกข์ ท่านก็ยังไม่เข้าใจเสียอีก ดีไม่ดีก็โทษส่งเดชไปเลยว่า เป็นเพราะการปฏิบัติธรรม ถึงทำให้ตัวเองลำบากอย่างนี้ โดยไม่ได้ดูว่า สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เกิดขึ้น เพราะความประสงค์ของเรากับการกระทำนั้นขัดกัน ตั้งใจจะไปพระนิพพาน แต่ไม่พิจารณาให้เห็นความเป็นจริงของร่างกาย ไม่เห็นความเป็นจริงของโลก ก็ต้องโดนบังคับให้เห็น เป็นต้น

เมื่อท่านรู้แล้วก็โปรดใช้วิปัสสนาญาณ อย่างที่ได้กล่าวเอาไว้เมื่อวานนี้ ก็คือต้องพินิจพิจารณาบ่อย ๆ ทำทุกวัน ทำให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ สภาพจิตเมื่อเห็นแจ้งแล้ว จะได้ปล่อยวางจากการยึดมั่นถือมั่นในร่างกายนี้ ปล่อยวางจากการยึดมั่นถือมั่นในโลกนี้ ถ้าอย่างนั้น เราก็ไม่ต้องโดนบังคับให้ทุกข์ เพราะว่าเราเป็นผู้ที่เห็นทุกข์ชัดแจ้งแล้ว ไม่พึงปรารถนาการเกิดมามีร่างกายที่เต็มไปด้วยความทุกข์เช่นนี้อีก เกิดความเบื่อหน่าย คลายกำหนัด ถอนจิตจากความยึดมั่นถือมั่นในร่างกายนี้ลงไปได้ เราก็จะก้าวล่วงจากกองทุกข์เข้าสู่พระนิพพาน

ลำดับต่อไปให้ทุกท่านตั้งใจภาวนาพิจารณาตามอัธยาศัย จนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน ณ บ้านเติมบุญ
วันเสาร์ที่ ๑ สิงหาคม ๒๕๖๓
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย คะน้า)