[เถรี]

ถ้าท่านศึกษามาไม่ครบ มัวแต่ไปรอเขาถามว่า พระรัฐบาลเถระเป็นเอตทัคคะทางด้านใด ? ได้กล่าวธัมมุทเทส ๔ กับพระมหากษัตริย์รูปใด ? เป็นต้น ถ้าอย่างนี้เขาถือว่าคำถาม "แบบเด็ก" หลักสูตรนักธรรมชั้นโทเป็นหลักสูตรของอาจารย์คู่สวด ซึ่งท่านทั้งหลายต้องเป็นผู้สวดกรรมวาจานุสาวนาจารย์ในการอุปสมบทพระภิกษุ ก็แปลว่าภูมิรู้ของท่านทั้งหลายจะต้องแน่นเพียงพอ ต้องรู้ให้ครบถ้วนสมบูรณ์ เป็นต้น

หรือไม่ก็อย่างคำถามประเภทที่ว่า พระเถระรูปใดเปรียบดังมารดาผู้ให้กำเนิด ? พระเถระรูปใดเปรียบดังนางนมผู้เลี้ยงดูทารกจนเติบใหญ่ ? พระเถระทั้ง ๒ รูปนี้มีความสำคัญต่อพระพุทธศาสนาอย่างไร ? จงอธิบายมาพอสมควร

เขาไม่ได้ถามเราตรง ๆ ว่า พระสารีบุตรเปรียบดังมารดาผู้ให้กำเนิดเพราะอะไร ? พระโมคคัลลานะเปรียบดังนางนมที่เลี้ยงดูทารกนั้นจนเติบโตเพราะอะไร ? พระโมคคัลลานะและพระสารีบุตรเถระนั้นมีความสำคัญต่อพระพุทธศาสนาอย่างไร ?

ในเมื่อไม่ได้ถามตรง แต่เป็นคำถามที่ตะแคงข้างไป จึงเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างยิ่งที่เราต้องอ่านหนังสือให้ครบถ้วน ถ้าเป็นรุ่นของกระผม/อาตมภาพที่เรียนนั้น พวกเราจะโดนบังคับให้ท่องได้ทั้งเล่ม

ดังนั้น..ท่านทั้งหลายจะเห็นว่าสิ่งที่กระผม/อาตมภาพกล่าวไปนั้นมาตามตำรา มาจนกระทั่งแทบจะลอกมาทุกคำพูด เพราะว่าโดนบังคับให้ท่องมา ส่วนรุ่นหลัง ๆ เรียนง่ายขึ้นมาก ไม่ได้ท่องตำรามากมาย แถมยังใช้การเก็งข้อสอบด้วย

ลักษณะการเก็งข้อสอบในอนุพุทธประวัติก็คือว่า พระเถระรูปใดมีความสำคัญ ? อย่างเช่นว่า พระอัครสาวกเบื้องซ้ายเบื้องขวาอย่างพระโมคคัลลานะ พระสารีบุตร

พระเถระผู้เป็นประธานในการสังคายนาพระธรรมวินัยอย่างพระมหากัสสปเถระ

พระเถระผู้เป็นกำลังสำคัญที่สุดในการการสังคายนาพระธรรมวินัยอย่างพระอานนท์

ท่านทั้งหลายเหล่านี้ก็จะอยู่ในการเก็งของครูบาอาจารย์ว่า "มาแน่" แต่จะมาในแง่ไหน มุมไหนเท่านั้น