[เถรี]

ปรากฏว่าสมเด็จพระนเรศวรมหาราชนั้นเปลี่ยนวิธีการตั้งรับข้าศึก จากที่ปกติแล้วก็คือปล่อยให้ข้าศึกล้อมกรุง จนกระทั่งหมดเสบียงอาหารหรือว่าน้ำท่วม ก็ต้องกลับไปเอง เปลี่ยนเป็นยกทัพไปต้านทัพข้าศึกนอกพระนคร ซึ่งตอนนั้นมาเผชิญหน้ากันที่บริเวณเจดีย์ยุทธหัตถี อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรีของเรานี่เอง ตามประวัติศาสตร์บันทึกไว้ว่า ตรงกับวันจันทร์ แรม ๒ ค่ำ เดือนยี่ ปีมะโรง จุลศักราช ๙๕๔ ซึ่งตอนหลังมีการคำนวณกันออกมาว่าตรงกับวันที่ ๒๕ มกราคม พุทธศักราช ๒๑๓๕

แต่เดิมมากองทัพไทยของเราใช้วันที่ ๘ เมษายนเป็นวันกองทัพไทย เพราะถือว่าเป็นวันสถาปนากระทรวงกลาโหม พอมาปีพุทธศักราช ๒๕๒๓ ก็มีการเปลี่ยนมาใช้วันที่ ๒๕ มกราคมเป็นวันกองทัพไทยแทน ถือว่าเป็นวันที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชทำยุทธหัตถีชนะพระมหาอุปราช

แต่แล้วก็มีบรรดานักดาราศาสตร์คำนวณปฏิทินใหม่ว่า วันที่แท้จริง ถ้าหากว่าระบุกันตามในบันทึกประวัติศาสตร์แล้ว ต้องเป็นวันที่ ๑๘ มกราคม ซึ่งการคำนวณนั้นก็ต้องบอกว่า มีผู้ทำได้ตั้งแต่ปี ๒๕๓๘ แต่ก็ต้องรอจน ๑๐ ปีให้หลัง คือปี ๒๕๔๘ คณะรัฐมนตรีถึงได้อนุมัติให้วันที่ ๑๘ มกราคมเป็นวันกองทัพไทย แต่กระทรวงกลาโหมและกองทัพบกไทย ก็ไปจัดงานฉลองกันจริง ๆ ในปี ๒๕๕๐ ก็คือบ้านเราเมืองเรานั้น อะไรดี ๆ มักจะทำช้ากัน

ดังนั้น...ถ้าจะว่าไปแล้ว วันนี้ในอดีตก็คือวันจันทร์ เดือนยี่ ปีมะโรง จุลศักราช ๙๕๔ ซึ่งตรงกับวันที่ ๑๘ มกราคม พุทธศักราช ๒๑๓๕ เป็นวันที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราชกระทำยุทธหัตถีชนะพระมหาอุปราชได้ด้วยทั้งความสามารถเฉพาะตัวและไหวพริบปฏิภาณ

สมัยก่อนกระผม/อาตมภาพก็สงสัยว่า ถึงเวลาทหารเขาโยกย้ายตำแหน่งกัน เขารู้ได้อย่างไรว่าคนไหนเหมาะกับตำแหน่งไหน พอมาถึงปัจจุบันก็มีญาติโยมถามว่า อย่างลูกศิษย์สายหลวงพ่อวัดท่าซุง สมัยที่กระผม/อาตมภาพยังศึกษาอยู่กับท่าน มี ๔๐ กว่ารูป ทำไมเขาถึงรู้ว่าใครมีความสามารถเท่าไร ? ก็มาเลิกสงสัยตรงนี้เอง เพราะว่าการอยู่ร่วมกันมา ศึกษาด้วยกันมา ย่อมรู้ว่าแต่ละคนมีฝีไม้ลายมือเท่าไร ถึงเวลาจึงจัดวางตัวให้เหมาะสมกับตำแหน่งได้