[หยาดฝน]

แล้วการอยู่ประจำที่ใดที่หนึ่งตลอด ๓ เดือน ถ้าได้อยู่กับพระอุปัชฌาย์อาจารย์ ก็ได้ฝึกฝนอบรม กาย วาจา ใจ ของตนเองอย่างเต็มที่ โดยเฉพาะการศึกษาเล่าเรียนในปริยัติและปฏิบัติ เพราะว่าสมัยก่อนไม่ได้มีหนังสืออย่างสมัยนี้ เป็นการท่องจำแล้วบอกต่อ ที่เรียกว่า "มุขปาฐะ" ว่าพระพุทธเจ้าสอนอย่างนี้ ท่านอื่นก็จะรับช่วงต่อไป โดยที่คำพูดเหล่านั้นไม่ได้ผิดเพี้ยน เพราะว่าคนสมัยก่อนความจำดีมาก

ดูแค่พระอานนท์ เราจะเห็นว่าท่านทรงจำพระไตรปิฎกอย่างที่เห็นชัด ๆ เลยก็คือ พระสูตร ๒๑,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ พระอภิธรรม ๔๒,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ แต่คราวนี้ว่าทั้งหมด ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์นั้น พระอานนท์ต้องเป็นผู้รับรอง เพราะว่าได้ขอพรไว้กับองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าว่า พระองค์แสดงธรรมที่ใดก็ตาม ถ้าพระอานนท์ไม่ได้อยู่ด้วย เมื่อกลับมาแล้วขอให้แสดงซ้ำให้พระอานนท์ได้ทราบอีกครั้งหนึ่ง เผื่อว่ามีผู้สอบถาม พระอานนท์ที่เปรียบเสมือนเลขานุการส่วนตัว จะได้บอกได้ว่าหัวข้อธรรมนั้น ๆ พระพุทธเจ้าแสดงที่ไหน แสดงให้ใครฟัง

ดังนั้น..ความทรงจำของพระอานนท์จึงมีอย่างน้อย ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ ถ้าเปรียบสมัยนี้คือพระไตรปิฎก ๔๕ เล่ม พวกเราจะได้สัก ๕ บรรทัดไหม ?

ในเมื่อได้รับการสั่งสอนจากพระอุปัชฌาย์อาจารย์โดยที่อยู่ประจำที่ใดที่หนึ่ง พระภิกษุสามเณรก็ได้รับการขัดเกลา โดยเฉพาะแนวทางในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ที่ครูบาอาจารย์ท่านจะสั่งสอนให้มา ถึงเวลาก็จะได้ออกไปเผยแผ่ให้ถูกต้องต่อไป