[เถรี]

อากาสกสิณกำหนดช่องว่างเป็นอารมณ์ อากาสานัญจายตนฌานกำหนดความกว้างขวาง ไม่มีขอบเขตของอากาศเป็นอารมณ์ ก็คืออยู่ในลักษณะของมหภาคกับจุลภาคครับ อากาสกสิณเป็นแค่จุลภาค คือส่วนเล็ก ต้องการแค่ช่องว่างจุดใดจุดหนึ่งแล้วเอามากำหนดเป็นกองกสิณเท่านั้น แต่อากาสานัญจายตนฌานนี่ ต้องการความว่างไม่มีขอบเขตเลยครับ ครอบคลุมทั้งโลกทั้งจักรวาลได้ก็เอา ดังนั้น..กรรมฐาน ๒ กองนี้ใกล้เคียงกัน จึงกำหนดเป็นองค์กสิณที่มาใช้สำหรับเพิกรูปไปทิ้งยากมากครับ

อีกประการหนึ่งก็คือ กฎเกณฑ์กติกาของอรูปฌานนั้น ก็คือท่านต้องได้สมาธิระดับแนบแน่นที่เรียกว่าอัปปนาสมาธิ ถึงระดับฌาน ๔ คล่องตัวด้วยครับ ไม่เช่นนั้นแล้วท่านก็ไม่สามารถที่จะมาแตะกองกรรมฐาน ๔ กองนี้ ในเมื่อยุ่งยากมาก พวกเราก็ปล่อยให้กองไว้ตรงนั้นแหละครับ

เราได้ทั้งหมด ๓๘ กองแล้วนะครับ กองต่อไปเรียกว่า อาหาเรปฏิกูลสัญญา การพิจารณาอาหารว่ามีพื้นฐานมาจากความปฏิกูล คือสกปรกโสโครก ถ้าเคยไปเมืองจีนจะเห็นชัดเจนครับ เขาเล่นตักของในส้วมมา ผสมน้ำถังใหญ่ ๆ กวนให้เข้ากันแล้วก็รดผักของเขา งามมากครับ ผักเขียวปี๋เลย เขียวจนดำครับ แต่เราก็รู้นะครับว่าเราเพิ่งจะถ่ายลงไปแท้ ๆ เขาเอามารดผักให้เรากิน ถามท่านอาจารย์พระครูวิโรจน์กาญจนเขต, ดร. ดูครับ ไปนั่งฉันมาด้วยกันแล้ว..!

เราจะเห็นว่าอาหารทั้งหมดพื้นฐานมาจากความสกปรกจริง ๆ เพราะไม่ว่าจะปุ๋ย ซึ่งเป็นความสกปรกที่เราเห็นชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นที่เกิด ก็คือเกิดมาจากพื้นที่เต็มไปด้วยความสกปรก ไม่ว่าจะเนื้อหาในตัวของอาหารเอง ถ้าเป็นเนื้อสัตว์ ก็จะปรากฏว่ามีเลือด มีคาว มีทุกสิ่งทุกอย่างที่น่ารังเกียจ แต่พอทำสุก เรากลับรู้สึกว่าอร่อย เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่าอวิชชามาบังปัญญาไปครับ เราจึงไม่สามารถที่จะเห็นชัดเจนได้ จึงต้องพิจารณาบ่อย ๆ

หลวงตาปรีชา อกิญฺจโน พระลูกวัดของผม ตอนนี้ก็ ๒๐ กว่าพรรษาแล้วครับ ท่านถามว่า "อาจารย์ครับ อย่างอื่นก็พอจะพิจารณาได้ว่าสกปรก แต่ผลไม้สุกงอมหอมหวาน เหลืองอร่ามมาแต่ไกลเลย ผมจะพิจารณาอย่างไรว่าสกปรกครับ ? มองไม่ออกเลยครับ"

กระผม/อาตมภาพก็เรียนถวายหลวงตาไปว่า "หลวงตาต้องคิดใหม่ ที่หลวงตาว่าสุกงอมหอมหวาน ความจริงผลไม้นั้นกำลังเน่าครับ แต่คนเราฉลาดมาก พอเน่ากำลังได้ที่เราก็เอามากินก่อน" เพราะฉะนั้น..ในหัวข้อนี้เราต้องมีปัญญาเพียงพอนะครับ ถ้าหากว่าปัญญาของเราไม่พอจะมองไม่เห็นชัดเจน