[เถรี]

อีกทีหนึ่งก็ตอนเป็นพระใหม่ จำหน่ายวัตถุมงคลอยู่ที่วัดท่าซุง มีโยมผู้หญิงอยู่คนหนึ่ง หลวงตาวัชรชัยเดินหนีเลย "เล็ก..เอ็งไปดูทีสิ" โยมคนนี้ขอบูชาลูกแก้วมณีรัตนะ แล้วขอดูทุกแบบ แต่ละองค์ที่เอามานี่ จะมากลิ้งกับแสงไฟและนิ้วตัวเอง ดูทีละเหลี่ยม มีบิ่นแม้แต่นิดเดียว ขอเปลี่ยนองค์ใหม่ทันที..!

กระผม/อาตมภาพเองเห็นหลวงตาเริ่ม "ของขึ้น" ก็รู้ท่า "ตั้งอารมณ์" ไปเต็มที่เลย วันนี้ไม่ว่าเขาจะมาลีลาไหน กูต้องรับได้หมด...! ปรากฏว่าอยากได้อะไรให้บอก กระผม/อาตมภาพส่งให้หมด ไปนั่งเล็งเอา เล็งไปเล็งมา ท้ายสุดเลือกไปได้กอบหนึ่ง จ่ายเงินมาสี่หมื่นกว่าบาท..! กระผม/อาตมภาพหันไปสบตากับหลวงตา ประมาณว่า "คุ้มกับที่รอ" อย่าลืมว่าเงินสี่หมื่นกว่าบาทสมัยนั้น ซื้อทองได้สิบกว่าบาทเลยนะ..!

ดังนั้น...ในส่วนของจริต ถ้าหากว่าเป็นพุทธิจริต เป็นผู้ที่มีความฉลาดมาก ทำอะไรก็เร็วกว่าคนอื่นเขา ถ้าเรารู้ตัวก็ต้องรู้จักรอคนอื่นเขาบ้าง

พวกโทสะจริต ก็ตึงตังโครมครามไปตามเรื่อง มักโกรธ ทำอะไรก็ลวก ๆ เร็ว ๆ ถ้าให้กวาดบ้านนี่ต้องบอกคนโทสะจริตว่าไม่ต้องกวาดหรอก ไล่ไปไกล ๆ เลย ถ้าให้กวาดบ้านนี่รกกว่าเดิมอีก ทำอะไรเร็ว แรง แต่ไม่เรียบร้อย ไม่เหมือนกับพุทธิจริตที่ทำอะไรเร็ว แรง แต่เรียบร้อย

ราคะจริต รักสวยรักงาม ประเภทนี้ต้องการอะไรเรียบร้อย ส่งงานไปให้ ทำออกมาดีกว่าที่เราคิดอีก

สัทธาจริต ไปทางน้อมใจเชื่ออย่างเดียว ใครบอกว่าอะไรดี..ไปหมด เชื่อโดยแทบจะปราศจากปัญญา เป็นอธิโมกขศรัทธา

โมหะจริต มักหลง หลงตรงนี้ก็คือหลงลืมแบบขาดสติ ได้หน้าลืมหลัง ต้องแก้ด้วยอานาปานสติ คือลมหายใจเข้าออกอย่างเดียว อย่างอื่นแก้ไม่ได้เลย

ดังนั้น...เราจะเห็นว่าในส่วนของจริตนั้น พระพุทธเจ้าได้ประทานกรรมฐานที่เหมาะสมแก่แต่ละจริตมา

พุทธิจริต ฉลาดมาก ก็ให้กายคตาสติ อสุภกรรมฐาน มรณานุสติไป ท่านทั้งหลายเหล่านี้มีปัญญา จะเห็นความไม่เที่ยงของร่างกายไปเอง

สัทธาจริต ให้ยึดในพุทธานุสติ ธัมมานุสติ สังฆานุสติ เป็นต้น ในเมื่อศรัทธามาก ก็แนะให้ยึดพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์เป็นหลัก

ราคะจริต รักสวยรักงาม ต้องแก้ด้วยอสุภกรรมฐานบ้าง กายคตาสติบ้าง

โทสะจริตนี่ แก้ด้วยกสิณ ๔ คือ สีแดง สีเขียว สีเหลือง สีขาว บวกกับอานาปานสติ คือลมหายใจเข้าออกและพรหมวิหาร ๔

โมหะจริต แก้ด้วยอานาปานสติ คือลมหายใจอย่างเดียว