[เถรี]

ก่อนหน้านี้คนไทยของเราก็มีความกตัญญูรู้คุณ ครอบครัวแต่เดิมเป็นครอบครัวขยาย ก็คือ ปู่ย่า ตายาย พ่อแม่ ลูกหลาน อยู่รั้วเดียวกัน เพียงแต่ว่าถ้าหากว่าใครออกเรือน ก็คือมีครอบครัว ก็สร้างเรือนเพิ่มขึ้น ที่เขาเรียกกันว่า "เรือนหอ" แต่ก็อยู่ในรั้วเดียวกัน ซึ่งช่วยได้หลายอย่าง

อย่างแรกเลยก็คือ เมื่อมีข้าศึกศัตรูมา ก็ร่วมแรงร่วมใจกันป้องกันสถานที่ได้ ประการต่อไปก็คือ ปู่ย่า ตายาย พ่อแม่ ลูกหลาน อยู่ด้วยกัน สิ่งหนึ่งประการใดที่เป็นความดี ญาติผู้ใหญ่ก็จะช่วยกันสั่งสอน จ้ำจี้จ้ำไช เด็ก ๆ ก็จำฝังใจเอาไว้ แล้วนำเอาไปปฏิบัติตาม เป็นต้น

อย่างเช่น พวกเราทั้งหลายในปัจจุบัน มีบุคคลอยู่ประเภทหนึ่งที่ขาดความกตัญญูต่อพระมหากษัตริย์และประเทศชาติ มีการประท้วงโดยที่ลืมไปว่าตัวเองอยู่มาได้จนทุกวันนี้ เพราะพ่อแม่ปู่ย่าตาทวดมีแผ่นดินไทยให้อาศัย แผ่นดินไทยมีอยู่ได้ ก็ด้วยเลือดเนื้อของพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าในอดีตที่ร่วมกัน ปกป้องรักษา หรือว่าช่วงชิงแผ่นดินมาให้

ดังนั้น...ที่ท่านทั้งหลายเห็นว่ามีญาติโยมจำนวนมากในตลาด มีการเซ่นไหว้รถยนต์ หรือถ้าจะพูดให้ถูกก็คือไหว้แม่ย่านางในรถยนต์ ก็ถือว่าเป็นการกตัญญูต่อสิ่งของที่ตนเองใช้ ที่ตนเองหากิน เป็นการกระทำที่ถูกต้องตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนาที่ว่า นิมิตฺตํ สาธุ รูปานํ กตญฺญูกตเวทิตา ความกตัญญูกตเวที คือรู้คุณท่านและทำการตอบแทน เป็นเครื่องหมายของคนดี หรือว่า ภูมิ เว สปฺปุริสานํ กตญฺญูกตเวทิตา ความรู้คุณท่านและกระทำความดีตอบแทน เป็นพื้นฐานของสัตบุรุษ คือคนดี

ดังนั้น...บรรดาเทศกาลต่าง ๆ ในบ้านเราเมืองเรานั้น ส่วนใหญ่แล้วคนไทยเรารับได้ทุกเทศกาล แต่ว่าระยะหลัง ๆ ไม่ค่อยให้ความสำคัญกับเทศกาลต่าง ๆ มากนัก เพราะว่าติดด้วยกระแสบริโภคนิยมที่ต้องแย่งกันทำมาหากิน ไม่มีเวลาที่จะมาแสดงความกตัญญูกตเวทิตาต่อบรรพบุรุษของเรา ทำให้ห่างเหินจากหลักธรรมต่าง ๆ ไปมาก เมื่อห่างจากความดี โอกาสที่สิ่งไม่ดีจะสอดแทรกมาก็มีมากอยู่แล้ว

เรื่องพวกนี้ต้องบอกว่าน่าเสียดายที่หลายคนซึ่งศึกษามามาก แล้วก็ไปเชื่อถือทฤษฎีตะวันตก ทิ้งเอาสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นภูมิปัญญาโบร่ำโบราณของพวกเรา ซึ่งล้วนแล้วแต่มีคุณแก่ตนและคนทั่วไป ไปหยิบไปจับเอาสิ่งที่ฉาบฉวยเข้ามาแทน แล้วก็ไม่สามารถที่จะไปกับสังคมของเราได้ เพราะว่าผิดฝาผิดตัว