[โอรส]

ถาม : (เรื่องเกี่ยวกับกรมหลวงชุมพรฯ) ถ้าเกิดไม่ไปไหว้กรมหลวงชุมพรที่ศาลที่ชุมพรแต่ว่าไหว้หรือบวงสรวง....
ตอบ : ที่ไหนก็ได้ ถ้านึกถึงท่าน ท่านก็รับรู้ได้อยู่แล้ว

ถาม : การที่เราไหว้ เสด็จพ่อกรมหลวง ฯ กับไหว้ท่านท้าววิรุฬหก อานุภาพ...?
ตอบ : ก็องค์เดียวกัน ..(หัวเราะ).. ถ้าหากว่าไหว้เสด็จในกรมฯ ก็ถือว่าเป็นกันเอง เหมือนกับเราไหว้พ่อในบ้านเรา แต่ว่าเวลาพ่อไปอยู่ที่กองบัญชาการกองทัพบก พ่อก็คือผู้บัญชาการทหารบก ..(หัวเราะ).. ตกลงว่าเราจะไหว้พ่อดี หรือว่าไหว้ในตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบกดี ก็เลือกเอา....

ท่านเป็นตัวอย่างของผู้ปฏิบัติแล้วได้ผลจริง แม้กระทั่งในชีวิตฆราวาส โดยเฉพาะอย่างรัชกาลที่ ๕ ก็ดี เสด็จในกรมฯ ก็ดี คนจะยกขึ้นอยู่ในระดับเดียวกับพระเลย สังเกตดูความเคารพของคน จะเคารพท่านแบบเคารพหลวงปู่ หลวงพ่อที่มีคุณความดีสูง ๆ อย่างนั้นเลย

คนที่ทำคุณความดีเอาไว้จริง ๆ แล้ว ท่านถึงได้บอกไว้..เพลงทหารเรือ เพลงเก่า ๆ ที่เสด็จในกรมฯ ท่านแต่งเอง ท่านบอกว่า "เกิดมาทั้งที จะดีก็ตอนยังเป็น อีก ๔๐๐ ปี ก็ไม่มีใครเขาเห็น" ก็คือพอพ้นระยะที่ยาวนานไป คนก็จะเริ่มเลิกนึกถึง ยกเว้นแต่ว่าถ้ายังมีคุณความดีอยู่ คุณความดีนี้จะส่งผลให้ยาวนานไม่รู้จบ ท่านเองเสด็จทิวงคตไปนานแล้ว แต่คนก็ยังระลึกถึงความดี ยิ่งนานก็ยิ่งขลัง การนับถือก็กว้างไกลออกไปเรื่อย ๆ

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนพฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๔๕