[เถรี]

สุนทรภู่บอกว่า อันรูปรสกลิ่นเสียงเคียงสัมผัส เกิดกำหนัดลุ่มหลงในสงสาร ก็แปลว่า เวียนตายเวียนเกิดกันไม่รู้จบ ในพระอภัยมณีมีอะไรดี ๆ เยอะเลย เพียงแต่ว่าเราจะสังเคราะห์ออกมาได้หรือเปล่า ? หรือคนอ่านจะมีกำลังใจเข้าถึงได้แค่ไหน ? ไม่อย่างนั้นจะติดแค่อรรถรสหรือเนื้อหาเฉย ๆ ไม่ได้ดูถึงหลักธรรมหรือข้อคิดสอนใจที่แฝงเอาไว้

ในเพลงปี่ว่าสามพี่พราหมณ์เอ๋ย.......ยังไม่เคยชมชิดพิสมัย
ถึงร้อยรสบุปผาสุมาลัย....................จะชื่นใจเหมือนสตรีไม่มีเลย

พระพุทธเจ้าจึงได้ตรัสว่า รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัสใด ก็สู้เพศตรงข้ามไม่ได้

พระจันทรสว่างกลางโพยม..................ไม่เทียมโฉมนางงามพี่พราหมณ์เอ๋ย
แม้นได้แก้วแล้วจะค่อยประคองเคย.........ถนอมเชยชมโฉมประโลมลาน

เจ้าพราหมณ์ฟังวังเวงในเพลงปี่..............ป่วนฤดีเสนาะในฤทัยหวาน
หวั่นประหวัดสตรีฤดีดาล....................ก็ซาบซ่านเสียวสดับจนหลับไป