[โอรส]

พระจุลปันถกะ นี่อ่านตามบาลีนะ ท่านเป็นเลิศทางมโนมยิทธิ คนอื่นเก่งแค่ไหนก็เก่งไป แต่ของท่านนี่เยี่ยมกว่าคนอื่นเขา สามารถถอดจิตออกมาเป็นกายเนื้อให้เห็น ๆ ได้ทีละพันองค์พร้อมกัน แล้วไม่ใช่ว่าทำอะไรเหมือนกันนะ ทำคนละอย่าง องค์โน้นกวาดลาน องค์นี้ตักน้ำ องค์นั้นซักจีวร องค์โน้นถูกุฏิ สบายดี..งานเสร็จเร็วดี เสร็จแล้วพอคนถามว่า องค์ไหนชื่อว่าจุลปันถกะ ท่านก็ตอบพร้อม ๆ กันว่าอาตมาเอง คนนิมนต์ก็มึนรับประทาน

คราวนี้พอไปกราบทูลถามพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าตรัสว่าไปนิมนต์ใหม่ ถามว่าองค์ไหนชื่อจุลปันถกะ ถ้าองค์ไหนตอบก่อนให้จับแขนองค์นั้นไว้ คือ องค์อื่นจะเป็นตัวกายในที่ท่านถอดออกไป คราวนี้ท่านเลิศมากเลย เพราะตัวมโนมยิทธิ ถ้าทำได้จริง ๆ จะเป็นในลักษณะนั้น ท่านใช้คำว่าถอดกายในออกไป เหมือนชักไส้ออกจากหญ้าปล้อง คือ หญ้าปล้องจะมีปล้องแก่ พอดึงออกมาจะเป็นปล้องอ่อน เหมือนกันเปี๊ยบเลย แต่อันหนึ่งแก่ อันหนึ่งอ่อน หรือว่าเหมือนกับถอดดาบออกจากฝัก คือดึงออกมาง่าย ๆ ท่านชำนาญมาก คือทำออกมาได้ครั้งละพันร่างพร้อม ๆ กัน

พระพุทธเจ้าตรัสว่า องค์ไหนตอบก่อนให้สังเกตไว้ องค์จริงจะตอบก่อนคนอื่นเขา แล้วองค์อื่นเขาพูดตามเหมือน ๆ กัน ลักษณะเหมือนกับเสียงสะท้อน ถามว่าองค์ไหน องค์ไหนตอบผมครับก็คว้าเอาไว้ คนที่ไปนิมนต์ก็เล็งเอาไว้ พอถึงเวลาก็คว้าแขนปุ๊บ อีกเก้าร้อยเก้าสิบเก้าองค์ก็ต้องรวมกลับคือเป็นหนึ่งเดียว ตัวต้นฉบับโดนล็อกไว้แล้วนี่

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนกรกฎาคม ๒๕๔๔