[เถรี]

ชาติ ปัจจะยา ชะรา มะระณัง โสกะ ปะริเทวะ ทุกขะ โทมะนัส สุปายาส ตามมาเป็นพรวน การแก่ การเจ็บ การตาย การเป็นทุกข์ การร่ำไร การเสียใจ การเหือดแห้งใจ การคับแค้นใจ การปรารถนา ไม่สมหวัง การพลัดพรากจากของรัก การได้ของที่ไม่ได้รัก คราวนี้เห็นหรือยังว่าการยึดติดก่อให้เกิดชาติภพแบบไหน

หลวงพ่อฤๅษีฯ ท่านบอกว่า อย่าไปอธิบายให้เขาฟัง เสียเวลา บอกแค่ว่าไม่เอาร่างกายนี้ก็จบเลย

ในเรื่องของปฏิจจสมุปบาท ๑๒ ท่านบอกว่า "ถ้าไม่ถึงความเป็นพระอนาคามี แกอธิบายไม่ได้หรอก" เพราะจะไม่ชัดเจนว่าแต่ละอย่างมันเกิดขึ้นสืบเนื่องกันอย่างไร พระพุทธเจ้าท่านก็เลยให้สายดับเอาไว้ด้วย เขาเรียกว่านิโรธวาร สายเกิดเมื่อเกิดขึ้น ก็คือ อวิชชา ปัจจะยา สังขารา ไล่ยาวไป คราวนี้พอมาสายดับ ท่านบอกว่า อะวิชชายะ เต๎ววะ อะเสวะ วิราคะ นิโรธา ในเมื่ออวิชชาดับ ต้องบอกว่าพอความรู้แจ้งเกิดขึ้น ความไม่รู้ก็ดับไป แสงสว่างเกิดขึ้น ความมืดก็หายไป

ในเมื่ออวิชชาดับลง สังขารก็ดับ สังขารดับลง วิญญาณก็ดับ วิญญาณดับลง นามรูปก็ดับ นามรูปดับลง อายตนะก็ดับ อายตนะดับลง ผัสสะคือสัมผัสก็ดับ ผัสสะดับลง เวทนาก็ดับ เวทนาดับลง ตัวตัณหาก็ดับ ตัณหาดับลง อุปาทานก็ดับ อุปาทานดับลง ภพก็ดับ ภพดับลง ชาติก็ดับ ชรา มรณะ ทุกอย่างดับหมด

ดังนั้น...ในส่วนนี้ของเรา รู้อยู่อย่างเดียวว่าร่างกายนี้ไม่ดี เราไม่เอา พยายามให้ใจละออกได้จริง ๆ แค่นี้ก็พอ