[เถรี]

แม้กระทั่งเมื่อตอนที่พระคิริมานันทะท่านป่วย แล้วพระอานนท์ขออนุญาตองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปเยี่ยม องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ได้สอนคิริมานนทสูตรให้พระอานนท์ ไปสวดสาธยายให้พระคิริมานันทะได้ฟัง ทำให้พระคิริมานันทะหายจากอาการป่วยไข้ได้ ตรงจุดนี้มีหลักฐานยืนยันชัดเจนอยู่ในพระไตรปิฎก

ในเมื่อเป็นเช่นนั้น การ "สวดต่อนาม" ที่บางท่านเห็นว่าเป็นเรื่องเหลวไหล แต่ความจริงแล้วแฝงไว้ด้วยสิ่งที่ดีงามเป็นจำนวนมากมายมหาศาลเลยทีเดียว

เรื่องต่อไปที่จะนำมาบอกกล่าวเล่าในที่นี้ก็คือว่าบรรดาลูก ๆ ของคุณแม่เลี้ยง รอดภัยนั้น เป็นครูไปเกือบหมด และที่สำคัญก็คือเป็นครูนาฏศิลป์ เนื่องจากว่าในอดีตคุณแม่เลี้ยง รอดภัย นั้นเป็นเจ้าของวงพิณพาทย์ จึงทำให้ลูก ๆ ซึมซับเอาตรงจุดนี้มา และเมื่อเข้าศึกษาก็เลยศึกษาทางด้านนาฏศิลป์กันเสียเป็นส่วนใหญ่

ลูกชายท่านหนึ่งเป็นอาจารย์อยู่ที่วิทยาลัยนาฏศิลป์พัทลุง ลูกชายอีกท่านหนึ่งสอนอยู่ที่วิทยาลัยนาฏศิลป์นครศรีธรรมราช ส่วนคุณครูวารุณี พรมฝ้าย ที่เป็นลูกสาวคนเล็ก เป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิของสภาวัฒนธรรมอำเภอทองผาภูมิ ซึ่งกระผม/อาตมภาพเป็นประธานสภาวัฒนธรรมอยู่ ท่านก็เป็นครูผู้เชี่ยวชาญพิเศษ สอนวิชานาฏศิลป์ให้แก่เด็กนักเรียน และสามารถประยุกต์วิชาการทั้งหลายเหล่านี้ให้กับท้องที่ท้องถิ่น คิดเอาท่ารำและการแสดงใหม่ ๆ ออกมามากมาย

ในวันนี้ด้วยความที่ลูกเป็นครูนาฏศิลป์หลายคน ก็เลยมีการแสดงโขนสดหน้าไฟตอน "พระรามตามกวาง" ก็คือเมื่อทศกัณฐ์อยากจะได้นางสีดา ก็เลยให้มารีศไปแปลงกายเป็นกวางทอง ไปหลอกให้นางสีดาเห็นแล้วชอบใจ ขอให้พระรามช่วยจับมา จะได้เลี้ยงเอาไว้

เมื่อพระรามเสียอ้อนวอนของนางสีดาไม่ได้ ก่อนที่จะตามกวางไป ก็มอบหมายให้พระลักษณ์คอยเฝ้าดูแลนางสีดาอยู่ แต่ว่าเมื่อตามไปแล้วได้แผลงศรถูกกวางมารีศที่เป็นยักษ์แปลงมา กวางมารีศก่อนที่จะเสียชีวิตก็ตะโกนเป็นเสียงของพระรามว่า " ลักษมัณ..ช่วยพี่ด้วย..!" เมื่อเสียงนี้ดังไปถึง นางสีดาก็รีบไล่พระลักษณ์ให้ตามไปช่วยพระราม

พระลักษณ์คัดค้านว่าพระรามนั้นเป็นพระนารายณ์อวตารมา ไม่มีใครสามารถที่จะทำอันตรายได้ แต่ว่านางสีดาไม่ฟังเสียง เมื่อโดนตำหนิด่าว่ารุนแรง พระลักษณ์ก็เลยสั่งเอาไว้ว่า ให้นางสีดาอยู่ ณ ที่นี้ อย่าออกไปไหน ถึงมีใครมาก็อย่าได้ต้อนรับ จนกว่าที่พระรามและตนเองจะกลับมา แต่เมื่อพระลักษณ์คล้อยหลังไป ทศกัณฐ์ก็แปลงเป็นพระฤๅษีมา ด้วยความเคารพในนักบวช ทำให้นางสีดาเปิดบรรณศาลาออกมาต้อนรับ จึงโดนทศกัณฐ์ที่แปลงเป็นพระฤๅษีขโมยตัวไปได้