[โอรส]

เมื่อวานเรียนกันสนุกมาก พวกเราหลายคนพอปฏิบัติไปถึงระดับหนึ่งแล้วลืมพื้นฐาน พื้นฐานจะลืมไม่ได้ พื้นฐานต้องแน่น เมื่อวานก็เลยมีการย้อนทวนกันเพราะว่าสงสารเด็กเหมือนกัน เขาเรียนปริญญาโทเพิ่งจะจบมาใหม่ ๆ ช่วงที่เรียนปริญญาโททำวิทยานิพนธ์ประสาทจะกินไปตาม ๆ กัน ทุ่มเทกำลังใจไปทางด้านนั้นมาก เรื่องของการปฏิบัติก็เลยย่อหย่อนไป

แต่จริง ๆ แล้ว ถ้าหากว่ารักษาอารมณ์ปฏิบัติเป็น ขณะที่เราทุ่มเทอยู่กับงาน สภาพจิตจะเป็นสมาธิอยู่แล้ว ได้เปรียบเขาอยู่แล้ว แต่คราวนี้เนื่องจากว่ายังรักษาอารมณ์ไม่เป็น ถึงเวลากำลังก็ค่อย ๆ คลายตัวลง รัก โลภ โกรธ หลง ก็เข้ามาแทน เมื่อวานก็ได้โอกาส เขาจบปริญญาโทกันแล้วก็ถือว่าว่างจากภาระ ว่างจากภาระก็เลยมารื้อฟื้นเริ่มนับหนึ่งกันใหม่ ก็ยอมรับกันว่าทิ้งมานานจริง ๆ

กับพวกภาระต่าง ๆ ที่เข้ามา ให้เราพยายามฝึกให้ชินกับคำว่าจบ สังเกตไหม ? ทำงานชิ้นหนึ่งเสร็จรู้สึกโล่งใจดีจังเลย สบายใจอีกต่างหาก ต้องทำใจของเราให้ได้ลักษณะนั้น คือให้โล่ง เบา สบาย ปล่อยวางได้ในลักษณะนั้น พยายามดึงเอาความคุ้นชินตรงจุดนั้นมาใช้ในชีวิตประจำวัน ทำสักแต่ว่าทำ ทำทีละอย่าง ทำทีละชิ้น ทำทีละขั้นตอน พอเสร็จแล้วก็ถือว่าจบภารกิจไป อันนี้ถือเป็นภารกิจ แต่ถ้าหากว่าเป็นกิจทางพุทธศาสนา คุณจะจบกิจก็ต่อเมื่อเป็นพระอรหันต์

ฉะนั้น... พวกเราต้องทำตัวให้คุ้นชิน โดยการจบภารกิจบ่อย ๆ เดี๋ยวภาระทางใจก็จะพลอยจบไปด้วย เพราะเริ่มตัดอารมณ์เป็น พอตัดอารมณ์เป็น ปล่อยวางเป็น งานก็ทำแต่เฉพาะหน้าที่ เมื่อทำเฉพาะหน้า จบแล้วก็แล้วกัน นี่คือการมีตัวอุเบกขาในการปฏิบัติ ตัวอุเบกขาจะแทรกอยู่ในการปฏิบัติทุกขั้นตอน ถ้าหากไม่มีเอกัคตารมณ์และอุเบกขารมณ์ การปฏิบัติในทาน ศีล ภาวนาของเราจะไม่ก้าวหน้า

ให้ทานก็ต้องให้ลักษณะนี้เหมือนกัน คือ บางคนให้แล้วก็ยังมากำชับอีกว่าต้องใช้นะ ห้ามให้คนอื่นต่อ ใช่ไหม ? แบบนี้เป็นทานที่ปราศจากอุเบกขา อุเบกขา คือให้แล้วให้เลย เราได้ให้แล้วก็จบสิ้นเรื่องของเราแล้ว ส่วนท่านจะเอาไปทำอะไรนั่นอีกเรื่องหนึ่ง ไม่ได้เกี่ยวข้องกันเลย


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนสิงหาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕