[เถรี]

ถาม : คำว่าสัมมาสมาธิมีความหมายว่าอะไรครับ ? ต้องเป็นสมาธิระดับสมาบัติ ๘ หรือไม่ครับ?
ตอบ : สัมมาสมาธิ หมายความว่าเราตั้งสมาธิไว้ในทางที่ถูกต้อง ก็คือเป็นสมาธิที่หนุนเสริมให้เกิดปัญญา ถ้าหากว่าหนุนเสริมให้เกิดปัญญาได้ ไม่ว่าจะเป็นสมาธิระดับไหนก็เป็นสัมมาสมาธิทั้งนั้น

ถาม : ถ้าเราทำให้สมาบัติ ๘ เสื่อมก่อนตายล่ะครับ ?
ตอบ : ลองดูซิว่าจะทำได้ไหม ? ระหว่างที่เราดำรงชีวิตอยู่ก็ดีบ้างเสื่อมบ้าง แต่หากว่าความคล่องตัวมีจริง ๆ จิตสุดท้ายจะไปเกาะตรงนั้นทันที แล้วความซวยจะมาเยือน ถ้าเกิดในอรูปพรหมอย่างน้อย ๆ ก็สองหมื่นมหากัป..!

ถาม : แต่ถ้าเสื่อมแล้วเสื่อมหมดนี่ครับ ?
ตอบ : ตอนเสื่อมนั้นเสื่อมหมด แต่คนที่คนเคยได้แล้ว แวบเดียวก็ตีคืนได้แล้ว

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : ถ้าหากว่าเป็นอรูปพรหมหรือรูปพรหมต้องทรงฌาน ถ้าหากว่าหลุดมาข้างนอกเมื่อไรก็อยู่แค่ชั้นจาตุมหาราช

ถาม : บุคคลที่ได้มโนยิทธิ จิตเกาะพระนิพพานได้ เป็นโลกุตรฌานไหมครับ ?
ตอบ : ไม่ใช่..ยังเป็นโลกียฌานเต็ม ๆ อยู่ ถ้าสามารถสัมผัสพระนิพพานได้ อารมณ์ตอนนั้นเทียบเท่าพระโสดาปัตติมรรค จนกว่าคุณจะเข้าถึงความเป็นพระโสดาบันจริง ๆ จึงจะเป็นโลกุตรฌาน