[เถรี]

ถาม : ท่านบอกว่า ทำศีล สมาธิ แล้วปัญญาจะเกิด เป็นการเกิดขึ้นเองเลยด้วยตัวเองหรือเปล่าครับ ?
ตอบ : เราต้องช่วยด้วย ไม่ใช่ไปรอให้เกิดเองอย่างเดียว พอถึงเวลาก็ซักซ้อมคิดให้เห็นความเป็นจริง ว่าสภาพจิตของเราไม่เที่ยงอย่างไร เป็นทุกข์อย่างไร ไม่ใช่เราไม่ใช่ของเราอย่างไร

แรก ๆ จะเป็นแค่ความจำ คือ สัญญา แต่พอซักซ้อมไปเรื่อย ๆ ถ้าศีล สมาธิเพียงพอ ปัญญาจริง ๆ ก็จะเกิด จากที่แค่จำได้ ก็จะกลายเป็นทำได้ จากสัญญาคือจำได้ จะกลายเป็นปัญญาคือทำได้จริง ๆ

ถาม : ส่วนหนึ่งที่บอกว่า ถ้ากำลังถึง ปัญญาก็จะถึง จะทำอย่างไรให้ปัญญาถึงขึ้นมา คือการซักซ้อมบ่อย ๆ ใช่ไหมครับ ?
ตอบ : จำเป็นต้องมีการพิจารณาทบทวนอยู่เสมอ ๆ จนกว่าจะยอมรับอย่างแท้จริง ซ้ำบ่อย ๆ ย้ำบ่อย ๆ ต้องบอกว่า ทำให้มากเข้าไว้แล้วจะดีเอง