[เถรี]

ไม่เหมือนกับการปฏิบัติธรรมของเรา ถ้าหากว่าอารมณ์ใจเริ่มทรงตัว เกิดอาการปีติขึ้นมา ๕ อย่าง อย่างใดอย่างหนึ่ง ได้แก่ ๑. ขณิกาปีติ มีอาการขนลุกเป็นพัก ๆ ๒.ขุททกาปีติ มีอาการน้ำตาไหล ๓.โอกกันติกาปีติ ร่างกายโยกไปโยกมา ดิ้นตึงตังโครมคราม บางรายก็หกคะเมนตีลังกาไปเลย ๔. อุเพ็งคาปีติ ลอยขึ้นได้ทั้งตัว ๕. ผรณาปีติ รู้สึกว่าตัวพอง ตัวใหญ่ ตัวรั่วเป็นรู ตัวแตก ตัวระเบิด เป็นต้น

ปีติทั้งหลายเหล่านี้ เกิดจากเราเสริมสร้างขึ้นมาในใจของเราเอง ด้วยอำนาจของสมาธิที่เริ่มทรงตัว ดังนั้น..จึงเป็นปีติที่ยั่งยืน ไม่ต้องอาศัยสิ่งกระตุ้นเร้าจากภายนอก

บุคคลที่ปฏิบัติธรรมเริ่มเข้าถึงตัวปีติ ต้องระมัดระวังอย่างหนึ่งว่า อย่าปฏิบัติมากจนเกินไป เพราะว่าบุคคลที่เข้าถึงปีตินั้น จะไม่อิ่มไม่เบื่อไม่หน่ายในการปฏิบัติธรรม ถึงจะปฏิบัติหามรุ่งหามค่ำก็ไม่เป็นไร เพราะว่าจิตใจกำลังแช่มชื่นเบิกบานมาก

ดังนั้น..อาจจะเกิดการพักผ่อนไม่พอ พอสะสมมาก ๆ เข้าร่างกายทนไม่ไหว ก็เกิดอาการที่เรียกว่า สติแตกบ้าง กรรมฐานแตกบ้าง ทำให้กลายเป็นคนป้ำ ๆ เป๋อ ๆ บ้า ๆ บอ ๆ ไปเลยก็มี

สำหรับนักปฏิบัติ ถ้าเริ่มเข้าถึงปีติแล้ว ส่วนที่สำคัญก็คือ ต้องตั้งเวลาในการปฏิบัติ อย่างเช่นว่า จะเอาไม่เกินเช้า ๑ ชั่วโมง กลางวัน ๑ ชั่วโมง และเย็น ๑ ชั่วโมง เป็นต้น ไม่เช่นนั้นแล้ว ถ้าไปทุ่มเทกับการปฏิบัติมากเกินไป จนกลายเป็นอัตตกิลมถานุโยค ทรมานตนจนเกินพอดี

ในช่วงที่ปีติยังค้ำอยู่ เราสามารถที่จะผ่านไปได้โดยไม่รู้สึกลำบาก เพราะว่าจิตใจอิ่มเอิบแช่มชื่นอยู่ตลอดเวลา แต่ถ้าหากว่าปีตินั้นถดถอยลง หรือว่าเราปฏิบัติโดยไม่ได้พักไม่ได้ผ่อน ไม่ได้หลับไม่ได้นอนมากเกินไป ก็จะเริ่มเกิดผลร้าย หลายต่อหลายท่านถึงขนาดต้องเข้าโรงพยาบาลรักษาตัวกันก็มี ก็เพราะว่าปฏิบัติเกินความพอดีของตนไปนั่นเอง