การกำหนดรู้อารมณ์                          
คือผลของการปฏิบัติ (คือ จิตตานุสติ)
สมเด็จองค์ปฐม ทรงมีพระเมตตามาตรัสสอนเรื่องนี้ไว้ดังนี้
๑.	“
การรู้ว่าตนสอบตกก็ยังดี ดีกว่าคนที่สอบตกแล้วยังไม่รู้ตัวเองว่าสอบตก แถมยังคิดเข้าข้างตนเองว่า ตนเองสอบได้เสียอีก นี่สิแย่”
๒.	“
การกำหนดรู้อารมณ์พึงทำไว้ให้ตลอดเวลา ไม่พึงเอาเวลาไปทำอย่างอื่น การกำหนดรู้อารมณ์คือ ผลของการปฏิบัติหรือนัยหนึ่งคือ จิตตานุสติ”
๓.	“จุดนี้เป็นหลักใหญ่ ให้
เข้าถึงพระนิพพานได้โดยง่าย ถ้าไม่ทิ้งการกำหนดรู้อารมณ์ การเอาพระกรรมฐานมาแก้จริตย่อมใช้ได้ผล และจักเป็นผลทรงตัวที่มั่นคงอยู่ตลอดเวลา”
๔.	“ปฏิบัติจุดนี้ให้ดี ๆ การสอบตกเป็นของธรรมดา ตกแล้วก็ตั้งต้นใหม่ เพราะ
หลักการของธรรมปฏิบัติจักต้องรู้อารมณ์ตลอดเวลา ได้บ้างตกบ้างก็ไม่เป็นไร อย่าพึงท้อใจเสียก่อนก็แล้วกัน และผลการสอบจักเป็นของจริงเมื่ออารมณ์ถูกกระทบกระทั่งอยู่แล้วนั่นเอง มิใช่อยู่เฉย ๆ อย่างจิตสงบ ปราศจากการกระทบกระทั่งแล้วจักมานั่งคิดว่าเป็นของจริงนั้นไม่ได้”
๕.	“
แล้วอย่าลืมพิจารณาลงตรงจุดที่ว่ามันทุกข์ อะไรเกิดขึ้นเป็นที่ขัดข้องล้วนแต่เป็นความทุกข์ทั้งสิ้น นี่คืออริยสัจหรือกฎของกรรม จุดนี้อย่าทิ้งจากการพิจารณา”
ธรรมที่นำไปสู่ความหลุดพ้น เล่ม ๗ 
รวบรวมโดย พล.ต.ท. นพ.สมศักดิ์ สืบสงวน
ขอเชิญทุกท่านเข้าไปอ่านได้ที่  
www.tangnipparn.com