[โอรส]

ถาม : อารมณ์ที่ท้อแท้สิ้นหวัง หมดหวัง อยู่ในกิเลสประเภทใดและใช้อารมณ์ใดมาแก้ ?
ตอบ : จัดอยู่ในโมหจริต จะต้องแก้ด้วยตัวอานาปานุสติกรรมฐาน

โมหจริตนี่จับตัวอื่นจะไม่เอาด้วยเลย เพราะฉะนั้น..ต้องมีครูบาอาจารย์หรือกัลยามิตรอยู่ใกล้ ๆ คอยกระตุ้นให้ใช้อานาปานุสติ พอกำลังใจเริ่มเข้าถึงตัวปีติของอานาปานุสติเมื่อไร ก็จะหลุดพ้นจากสภาวะนั้นเอง ถ้าทรงฌานได้แล้วพ้นแน่นอน แต่ว่าอย่าให้ฌานเสื่อม

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนกันยายน พุทธศักราช ๒๕๔๔