[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันจันทร์ที่ ๒๙ กันยายน พุทธศักราช ๒๕๖๘ มีท่านใดจะไปงานศพพ่อของปลัดตั้มบ้าง ? กระผม/อาตมภาพจะได้ฝากไทยธรรมไปด้วย เผาวันนี้แล้วหรือ ? อย่างนั้นก็ไม่ทันแล้ว..!

สำหรับวันนี้กระผม/อาตมภาพไปเป็นประธาน ในการเปิดและปิดการอบรมนักธรรมชั้นตรี (สนามหลวง) ก่อนสอบประจำปี ๒๕๖๘ ของคณะสงฆ์อำเภอทองผาภูมิ ที่วัดปรังกาสี หมู่ที่ ๓ ตำบลท่าขนุน อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี พรุ่งนี้เป็นวันพระก็ได้หยุดพัก ๑ วัน วันที่ ๑ - ๒ - ๓ และ ๔ ตุลาคม ๒๕๖๘ ก็จะเป็นการสอบนักธรรมชั้นตรี (สนามหลวง) ประจำปี ๒๕๖๘

ก่อนหน้านี้ สมัยที่กระผม/อาตมภาพเรียนนักธรรม เขาจะมีการสอบช่วงก่อนออกพรรษา เรียกว่าสอบนักธรรมชั้นตรี ระดับนวกภูมิ เมื่อออกพรรษาไปแล้ว ตรงกับวันแรม ๒ ค่ำเดือน ๑๒ ก็คือหลังวันลอยกระทง ๒ วัน จะเป็นการสอบนักธรรมชั้นตรี (สนามหลวง) ก็คือมีการสอบ ๒ ครั้ง เท่ากับว่ามีโอกาสทดสอบตัวเองก่อน ๑ รอบ ถ้าสึกหาลาเพศไปก่อน อย่างน้อยก็ได้ประกาศนียบัตรนักธรรมชั้นตรีระดับนวกภูมิ ไปเป็นเครื่องประกันว่าเราได้เรียนมาแล้ว

ส่วนใครที่อยู่ต่อได้จนกระทั่งรับกฐิน หลังกฐินแล้ว ๒ วันก็จะได้สอบนักธรรมชั้นตรี (สนามหลวง) ของจริง เนื่องเพราะว่าในระดับนวกภูมิเป็นข้อสอบที่ออกโดยจังหวัดนั้น ๆ แต่ว่าในระดับชั้นตรีของสนามหลวง เป็นการออกข้อสอบโดยกองธรรมสนามหลวง

วิชาการต่าง ๆ ที่ศึกษานั้น เป็นประโยชน์ทั้งพระภิกษุสามเณรที่บวชต่อไป หรือว่าท่านที่สึกหาลาเพศไปก็จะได้รับประโยชน์ไปด้วย อันดับแรกก็คือไม่ใช่บวชมา "ฉันเช้าแล้วเอน ฉันเพลแล้วนอน ตอนบ่ายพักผ่อน ตอนค่ำจำวัด" แต่ว่าบวชมาแล้วต้องเรียน..!

วิชาแรกเลยก็คือเรียงความแก้กระทู้ธรรม เขาจะตั้งหัวข้อเป็นภาษาบาลีมาให้ ส่วนใหญ่จะเป็นพุทธภาษิต คือพระบาลีที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัส หรือเถรภาษิต หัวข้อบาลีที่พระเถระอรหันต์ในสมัยพุทธกาลก็ดี มาถึงในสมัยปัจจุบันก็ตาม ได้กล่าวเอาไว้

อย่างเช่นว่าเป็นเถรภาษิตของพระมหากัจจายนะ ในภัทเทกรัตตสูตรบ้าง เป็นเถรภาษิตของสมเด็จพระสังฆราช (สา ปุสสเทวมหาเถระ) วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมาราม ราชวรวิหาร อย่างเช่นว่า "จงรักษาความดีไว้ เหมือนกับเกลือรักษาความเค็ม" ซึ่งหลายท่านก็ไม่ทราบว่าเป็นภาษิตของสมเด็จพระสังฆราช (ปุสสเทวมหาเถระ) ในยุครัตนโกสินทร์นี่เอง

หรือเป็นโพธิสัตวภาษิต ก็คือคำขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ในสมัยที่ยังบำเพ็ญบารมีอยู่ ยังไม่บรรลุอนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ที่พระองค์ตรัสเล่าเอาไว้ในชาดกต่าง ๆ บ้าง