[เถรี]

ขอใช้คำพูดของอดีตเจ้าคุณแย้ม - พระธรรมวชิรานุวัตร, ดร. (แย้ม กิตฺตินฺธโร) ที่ว่า "ให้รู้จักหน้าที่ ทำตามหน้าที่ อย่าละทิ้งหน้าที่ และอย่าทำเกินหน้าที่ แล้วเกียรติและศักดิ์ศรีจะมีแก่ตนเอง" ซี่งสิ่งทั้งหลายเหล่านี้จะเป็นคำพูดของใครก็ตาม ถ้าหากว่าตรองแล้วว่าเป็นประโยชน์ต่อตนเอง เราก็นำเอามาใช้

แบบเดียวกับพระยาอนุมานราชธน ซึ่งท่านจัดทำหนังสือพจนานุกรมในยุคนั้น แล้วไม่สามารถที่จะให้คำจำกัดความว่า "ตูด" กับ "ก้น" นั้นต่างกันอย่างไร ท่านคิดอยู่หลายวัน

วันนั้นขณะเดินทางกลับที่พัก ได้ยินเด็ก ๆ เล่นหยอดหลุมแข่งขันกัน บอกว่า "ใครแพ้โดนเตะตูดนะโว้ย..!" อีกคนหนึ่งบอกว่า "มึงเตะตูดไม่ได้ มึงได้แต่เตะก้น" เพื่อนก็ถามว่า "ตูดกับก้นต่างกันตรงไหน ?" เด็กคนต้นคิดบอกว่า "ตูดเอาไว้ขี้ ก้นเอาไว้นั่ง" ท่านพระยาอนุมานราชธนถึงขนาดหยุดยืนถอดหมวก โค้งให้กับเด็กกลุ่มนั้น ในฐานะที่เป็นครูสอนให้ท่านเข้าใจศัพท์ทั้งหลายเหล่านี้ และสามารถบัญญัติคำจำกัดความลงพจนานุกรมได้

เราจะเห็นได้ว่าบุคคลที่เป็นนักปราชญ์ที่แท้จริงนั้น สิ่งใดที่เป็นประโยชน์ท่านก็เก็บเอามาใช้ สิ่งใดที่ไม่เป็นประโยชน์ท่านก็ละทิ้งละวางไป เหมือนกับคัดเอาอัญมณีออกจากกรวดทรายประมาณนั้น

แต่น่าเสียดายที่ว่าอัญมณีจำนวนมากมายมหาศาลในพระพุทธศาสนาของเรา เมื่อเจอกรวดทรายเม็ดโต ๆ บดบังเข้า ท่านทั้งหลายก็ไม่คิดที่จะคุ้ยจะเขี่ย เพื่อหาโคตรเพชรที่ซุกซ่อนอยู่ แต่กลับไปตีเหมารวมว่า สถานที่นี้มีแต่กรวดแต่ทรายทั้งสิ้น ถือว่าเป็นเรื่องของบุคคลที่โง่เขลาเบาปัญญา เราอย่าไปโกรธ ไปเกลียด ไปชัง ท่านทั้งหลายเหล่านั้นเลย เนื่องเพราะว่าจากความประพฤติ จากคำพูด จากความคิดของท่านทั้งหลายเหล่านั้น มองเห็นอย่างชัดเจนว่ากำลังแสวงหาทุคติเป็นที่ไป เราจึงควรที่จะเวทนาสงสารท่านมากกว่า

เมื่อปฏิบัติหน้าที่ของตนจนครบถ้วนแล้ว กระผม/อาตมภาพก็กราบขออนุญาตพระเถระทั้งหลาย เดินทางกลับวัดท่าขนุน เนื่องเพราะว่าเย็นนี้ยังมีการเรียนวิชาพระไตรปิฎกศึกษาออนไลน์อยู่ เราผู้ที่เป็นศิษย์ขององค์สมเด็จพระบรมครู ตลอดจนกระทั่งหลวงปู่หลวงพ่อทั้งหลาย จะหยุดการศึกษาอยู่เฉพาะที่ใดที่หนึ่งไม่ได้ โดยเฉพาะการศึกษาทางโลก ซึ่งเราจะต้องวิ่งไล่ตามไม่รู้จบ ใครที่ศึกษาทางธรรมจนลึกซึ้งแล้วก็เหนื่อยน้อยหน่อย ถ้าใครยังศึกษาทางธรรมแล้วไม่มีหลัก วิ่งตามทั้งทางโลกทางธรรมก็จะเหนื่อยมากหน่อย..!

กระผม/อาตมภาพก็ได้แต่เอาใจช่วยให้ท่านทั้งหลายว่า จะสามารถเข้าถึงธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสักส่วนหนึ่งในชาตินี้ เพื่อที่จะเป็นเครื่องนำพาให้ท่านทั้งหลายเข้าสู่สุคติภพ และมีโอกาสประพฤติปฏิบัติต่อจนกระทั่งหลุดพ้นจากกองทุกข์เข้าสู่พระนิพพาน

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันเสาร์ที่ ๑๘ กรกฎาคม พุทธศักราช ๒๕๖๘
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)