[เถรี]

คราวนี้ในส่วนของบ้านเราเมืองเรา โบราณเขาพิจารณาว่าช่วงที่พระอาทิตย์เคลื่อนจากราศีมีนไปสู่ราศีเมษ เป็นช่วงที่มีอากาศร้อนที่สุด แต่ว่ากลับเป็นช่วงที่พืชผลต่าง ๆ อุดมสมบูรณ์ที่สุด ผลไม้ก็สุกหน้านี้ ข้าวก็แก่ให้เกี่ยวได้ประมาณหน้านี้ แล้วต้นไม้ใบหญ้าต่าง ๆ ก็ผลิดอกออกผลใหม่กันในหน้านี้ ถือว่าเป็นฤดูกาลที่ดีที่สุด จึงได้กำหนดเป็นวันเปลี่ยนปี จากปีเก่าเป็นปีใหม่

คราวนี้การเปลี่ยนปีนั้นเขาเปลี่ยนทางจันทรคติ ก็คือขึ้นแรมตามพระจันทร์ คำว่า จันทรคติ ก็คือเป็นไปตามพระจันทร์ เพราะว่าของเราเองรับวัฒนธรรมอินเดียไว้มาก

วัฒนธรรมอินเดียสมัยก่อนมาจากกาญจนบุรี ฟังแล้วตกใจไหม ? เพราะว่าบรรดาพ่อค้าแม่ค้าสมัยก่อนที่ต้องบอกว่าเป็นนักผจญภัย เดินเรือจากทางด้านอนุทวีปอินเดียบ้าง เกาะลังกาบ้าง มาผจญภัยที่บ้านเรา ถึงขนาดมีกล่าวเอาไว้ว่า "ไปสุวรรณภูมิ ที่บนพื้นมีแต่ทองคำ ใครรอดกลับมาได้ก็ร่ำรวยเป็นมหาเศรษฐี" ไปอ่านดูในมหาชนกชาดก เป็นสิ่งที่เล่าลือกันมากตั้งแต่โบร่ำโบราณ

กาญจนบุรีตรงตัวเมืองปัจจุบันใกล้ ๆ บริเวณที่เขาทำสกายวอล์คไว้ ถ้าใครมองจากที่สูงจะเห็นว่าเป็นแม่น้ำแควใหญ่ไหลมาชนกับแม่น้ำแควน้อย แล้วกลายเป็นแม่น้ำแม่กลอง แม่น้ำแควใหญ่ถ้าหากว่าย้อนทวนขึ้นไปก็จะมาทางด้านอำเภอศรีสวัสดิ์ แล้วก็ทะลุเข้าอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก ขึ้นไปด้านที่เขาเรียกว่าแม่กลองคี

คำนี้เป็นภาษากะเหรี่ยง คำว่า คีหรือคี่ แปลว่ายอดหรือแปลว่าต้นทาง ก็คือต้นทางของแม่น้ำแม่กลอง แต่ที่สำคัญก็คือที่ด้านหลังอาตมภาพนี้ ซึ่งคือแม่น้ำแควน้อย ย้อนทวนน้ำขึ้นไป ไปแม่น้ำสามประสบ จากสามประสบย้อนทวนไปจะออกทะเลอันดามัน