[เถรี]

การหุงข้าวเช็ดน้ำ พอมาภายหลังเปลี่ยนจากหม้อดินมาเป็นหม้ออะลูมิเนียม ซึ่งถ้าหากว่าอย่างที่บ้านกระผม/อาตมภาพ แม่มีลูกมาก โยมแม่ก็จะหุงข้าวด้วย "หม้อเบอร์ ๓๕" ใหญ่แค่ไหนถ้าไม่รู้จักก็เดาเอาเองแล้วกัน..! ถึงเวลาจะรินน้ำข้าวออก ตอนแรกก็ยังพอได้ แต่ถ้าหากว่ารินมากไป ข้าวจะหลุดไปด้วย ก็ต้องเหลาไม้มาทำไม้ขัดหม้อ คราวนี้ไม้ขัดหม้อเบอร์ ๓๕ ยาวประมาณศอกหนึ่ง พอถึงเวลาดื้อก็โดนไม้ขัดหม้อฟาด กระเจิดกระเจิงกันทั้งบ้าน..! ใครมีประสบการณ์โดนไม้ขัดหม้อฟาดก้นมาบ้าง ?

ภาชนะต่าง ๆ ส่วนใหญ่ก็จะเป็นดินปั้น ท่านทั้งหลายจะต้องจำให้ได้ว่า ที่กระผม/อาตมภาพเล่าก็คือตอนสมัยเด็ก แล้วที่บ้านอยู่ในส่วนที่เขาเรียกว่า "ไกลปืนเที่ยง" ก็คือในสมัยตั้งกรุงรัตนโกสินทร์ พอถึงเวลาเที่ยงตรง ก็คือไม้ที่ปักไว้กลางแจ้งไม่มีเงา เขาจะให้ยิงปืนใหญ่เป็นสัญญาณให้คนรู้ว่าเป็นเวลาเที่ยงแล้ว ก็เลยเรียกว่า "ปืนเที่ยง" คราวนี้ถ้าหากว่าใครอยู่ไกลจนไม่ได้ยินเสียงปืนใหญ่ ก็เป็นพวกบ้านนอกหลังเขา อะไรประมาณนั้น เขาเรียกว่า "ไกลปืนเที่ยง" ดูห่างความเจริญ ดูท่าวันนี้ไม่ต้องไปไหนแล้ว..เรื่องเดียวจบ..หมดเวลา..!

ภาชนะที่ใช้กันเป็นประจำและเป็นดิน ก็มีอีกอย่างหนึ่งคือโอ่ง จะมีโอ่งน้ำที่ปั้นด้วยดินเหนียวอย่างเดียว แล้วก็เคลือบสีแดง ๆ หรือว่าเผาจนแดงก็ไม่มั่นใจ แต่เขาเรียกว่า "โอ่งแดง" ใส่น้ำฝนแล้วเย็นดีมาก แล้วก็จะมี "โอ่งเคลือบ" ซึ่งมักจะวาดเป็นรูปลายมังกรดั้นเมฆ จนเขาเรียกกันว่า "โอ่งมังกร" มีชื่อเสียงที่สุดก็ "โอ่งมังกรราชบุรี"

สิ่งของต่าง ๆ ส่วนใหญ่ก็ทำกันเอง ยกเว้นพวกถ้วยชาม ซึ่งจะมีของที่โรงงานทำขาย ถ้าไม่วาดเป็นรูปดอกไม้ ก็วาดเป็นรูปไก่ จนกระทั่งเขาเรียกกันง่าย ๆ ว่า "ชามตราไก่" ขนาดเล็กจะเป็นชามใส่ข้าวใส่แกงธรรมดา ขนาดใหญ่หน่อยเขาเรียกว่า "ชามโคม" ก็คือใบใหญ่ขนาดโคมจีน (เต็งลั้ง)

โคมไฟจีนจะสานด้วยไม้ไผ่ซี่เล็ก ๆ โค้งเป็นทรงรี หัวท้ายเท่ากัน ปิดกระดาษบาง ๆ กันลมพัดไฟดับ ถ้าหากว่าตัดครึ่งก็ลักษณะเหมือนกับชาม เขาก็เลยเรียกว่า "ชามโคม" เพราะหน้าตาคล้าย ๆ กับโคมจีนตัดครึ่ง